Faili meçhul bir cinayete kurban giden gazeteci-yazar Kutlu Adalı “Dağarcık” adlı kitabının ikinci cildinde, zamanında Kıbrıs köylerine musallat olan “lûro” adı verilen bir sinek türünden bahseder.

Lûro doğuracağında kurtlarını insanların ağızlarına, burunlarına ya da kulaklarına fışkırtması ile meşhurdur. Kutlu Adalı gittiği köylerde lûrodan şikayet eden köylülerin sinekten nasıl korktuklarını anlatır. Sinek kurtlarını davarlara ya da insanlara fışkırttı mı öksürük nöbetiyle başlayan sıkıntılar hayvanları hasta eder, insanları ise yemek yiyemez hale getirir; bazen kişiyi aylarca yatağa bağlarmış. Kimisi lûrolar yüzünden köyünü terk edip şehre taşınırmış. Ne küpdüşen ne yılan, köylüler lûrodan bezdiği gibi hiçbir hayvandan usanmazmış.

Kutlu Adalı öyle bir anlatmış ki sinek hakkında daha fazla bilgi almak istedim. Mustafa Gökçeoğlu’nu arayıp sordum. “Benim dayım çobandı. Çok çekti bu lûrolardan. İnsana büyük acı verir bu sinekler. İnsan ara konaktır bunlar için” demez mi…

Ülkenin son aylardaki hali de lûronun fışkırttığı larvalar karşısında insanın düştüğü duruma benziyor. Aniden ağzımızın dibinde biten lûro petrol dolum tesisi kurdunu fışkırtıyor; tam kendi bölgenden kurtları temizliyorsun, azgın sinek başka bölgelere musallat oluyor. Bir bakıyorsun Karpaz’a, Altın Kumsal’a dek gidiyor sinek, kurtlarını oraya saçıyor.

İstihdam kurtları, zam kurtçukları, o kurt bu kurt derken sürekli ağzımıza, burnumuza, kulaklarımıza fışkırtılan kurtlarla uğraşmaktan, her sabah bugün kim öldürülecek, neresi kurşunlanacak, hangi kadın şiddete uğrayacak, hangisi katledilecek endişesi ile yaşamaktan kafamızı toparlayamıyoruz. Sinekler nereye gidersek peşimizde mübarek! Her an neremize kurt fışkırtacaklar diye korku içinde yaşar olduk.

Bu sinekleri kendinizden uzak tutmanın da yolu var elbet. Sarımsak. Lûroları kaçırmanın tek yolu sarımsak yemekmiş. Sinek sarımsak kokusundan hiç hoşlanmazmış. Kurtlarını fışkırttığında ise hemen, o anda sirke ile ağzınızı çalkalarsanız kurtlar ölürmüş. Geç kalırsanız sirkenin de bir hayrını göremezmişsiniz.

Peki biz bu lûrolardan ve kurtlarından nasıl kurtulacağız? Dinlemedik, sarımsak yemedik. Sirkeyle ağzımızı çalkalamayı da ihmal ettik. Üstelik bir lûro gider, yerine yeni lûrolar gelir… Mesele seçim meselesi değil, lûro meselesidir. Mevzu lûroları kökten temizlemektir!