İsias Otel’in sanıklarının Avukatı kendisine soru yönelten gazeteciye ‘burada bir sürü bina yıkıldı. Bizim otel sağlamdı, yanındaki simitçi ve diğer hamburgerci bizim otelin üstüne yıkılınca bizim otel ondan yıkıldı’ demiş.Suçlu Simitçi ve hamburgerci demeye getiriyor.

Açıkçası ilk duyduğumda gülüp geçtim.

Sonra bir İnşaat Mühendisi olarak düşündüğümde doğru olabileceğini gördüm.

Neden mi?

Açıklayayım.

Bitişik nizam yapılar Türkiyede kontrolsüz bir şekilde gelişen bir yapılaşma şekli.Bizdede örnekleri mevcut.

Herkes kendi arsa ve parselinden sorumludur. Bir önceki ya da iki yanındaki binalar çok dikkate alınmadan inşaatlar yapılıyor.

Her yapının deprem esnasında bağımsız hareket edebilme yeteneğine sahip olması gerekirken bu tür yapılarda bu sağlanamıyor ne yazık.

Bitişik nizamdaki yapıların birbirine yaslanarak birbirini desteklediği düşünülsede Bu çok doğru bir durum değil.

Bunlar seri halinde birbirine yapışık olarak inşa edildiği zaman depremde bunların davranışları birbirini etkiliyor.

Çoğunlukla bu etkileşim de olumsuz yönde oluyor.

Bu bitişik nizam yapılan binaların en başındaki ve sonundaki binalar depremlerde çok ağır hasar alıyor veya yıkılıyor.

Bu yıkımdaki esas sebep bu yapıların kat düzenleri de birbirlerini tutmuyor ondan. Yapının birinin kat hizası diğerinin kolonunun tam hizasına geldiğinde bu depremde çekiçleme olayını ortaya çıkarıyor.

Özellikle bir katın döşemesi diğer katın kolonunun ortasına vurduğu zaman bu yapılarda ciddi sorunlar oluşturuyor.

Bitişik nizam yapıların yeni olması riski azaltan bir unsur değil.Burada yapıların birbirilerini olumsuz düzeyde etkileme gibi bir durum söz konusu.

Peki bu savunma ısas otel sahiplerini kurtarır mı?Yani ısasın yıkılmasının sorumlusu simitçi ve hamburgerci olurmu?

Her ne kadar ISIAS otelin betonunun gerekli şartları sağlamadığı ,demir donatının doğru ve usulünde konmadığı ,kaçak kat çıkıldığı binada kolon eksiltildiği ile ilgili ortada bir rapor bulunsada Adapazarı depreminde yıkılan binalar altında kalan 18 bin canın sorumlusu olan onlarca kişiden birtek veli göçerin ceza alması onunda 7.5 yılda hapisden çıkmasını düşününce İlk başta acaba mı dedim.Acaba yine bu sorumlular.Bu açgözlü ahlkasızlar ceza almadan kurtaracak bir yolmu bulacaklar diye endişeye kapıldım.

Acaba avukat bu savunma ile zanlıları kurtarabilirimi diye biraz araştırma yapma ihtiyacı hissettim.

Türkiyedeki yasalara ve bina ve yapılardan sorumluluk konusundaki yargı kararlarına bir göz attım.

Bina malikinin, binanın imal ve bakımı nedeni ile üçüncü kişilere verilecek zararlarda Borçlar.Kanunun . 58. maddesi hükmü uyarınca kusursuz sorumluluğu bulunmaktaymış.

Bir bina veya imal olunan herhangi bir şeyin maliki, o şeyin fena yapılmasından yahut muhafazasındaki kusurdan dolayıda sorumluymuş. Bu sorumluluk, objektif özen yükümlülüğüne aykırılıktan doğan "ağırlaştırılmış" bir kusursuz sorumluluk haliymiş.

Nasıl mı .Mesela bir davada

Bir malsahibinin yapmış olduğu bir duvar üzerindeki biriket şiddetli bir rüzgarda bir kişinin üzerine düşmüş ve yaralanmasına neden olmuş.

Şahıs dava açmış.

Dava sonucu çıkan hüküm şu şekilde.

Belediyenin, mâliki, arsasını çevreleyen duvar yapmaya zorunlu tutması; yapılan duvarın fena yapılmasını gerektirmeyeceği gibi, duvarın, esen şiddetli rüzgâr veya fırtınaya dayanabilecek güçte yapılmamış ve herkesin geçme hakkı olan yol üzerindeki insan ve eşyaya zarar vermesinden mâlik Borçlar Kanunu 58.maddesinin açık hükümleri uyarınca, kusursuz sorumluluk esaslanna göre sorumlu bulunmuştur.

ISIAS otel Avukatı için Türkçe meali şu;

Yani her ne kadar ISIAS Avukatı simitçiyi hamburgerciyi suçlasada yasa kendine sende binanın kötü tertibi ve başkalarına zarar verebilecek, tehlike yaratabilecek durumda yapılmasından ve kötü korunmasından kusurun olmasa bile sorumlusun diyor.

Ortada bir cinayet var.Bu cinayete 35 tane canımız kurban gitti.

‘’Simitçi ve hamburgercide yıkıldı onlarda bizi yıktı’’ diyen ISIAS’ada tekrar hatırlatalım.

B.K .58 madde diyor ki simitçi ve hamburgerci yıkıldığı için senin binandan yıkılmış olabilir ama 35 tane canın altında kaldığı yapı maliki sensin, yapının kötü yapılmasından veya korunmasındaki ve bakımındaki kusurdan ötürü sorumlusun. Sende masum değilsin.

Hesap vereceksiniz.