“Finans şirketlerinden 60 milyon TL vergi geliri bekliyorum”

  Tatar: “Özer Kadıoğlu da alternatifler arasında”

“Finans şirketlerinden 60 milyon TL vergi geliri bekliyorum”

Maliye Bakanı Ersin Tatar’ın gündeme ilişkin Kıbrıs Time’a özel olarak yaptığı açıklamalarda, LTB’de Cemal Bulutoğluları’nın istifasının ardından vekaleten görevi yürütecek isimler arasında LTB As Başkanı Özer Kadıoğlu’nun da alternatifler arasında olduğu öne çıkarken Tatar, LTB Meclisi’nin TDP’li üyesi Boysan Boyra’nın soruna çözüm bulmak için devreye girdiğini de kaydetti.

Ersin Tatar bir başka sorum üzerine Meclis’teki Ad-Hoc komitenin şu anda yaptığı çalışmalar sonucunda, birkaç hafta içinde faizler, poliçeler ve finans şirketleri il ilgili yasal değişikliklerin Meclis Genel Kurulu’na sunulmasını beklediğini açıkladı. Tatar, denetimsiz faiz oranları nedeniyle “vahşi kapitalizm uygulamalarının ortaya çıktığı’nı vurgulayarak, finans şirketlerinin kayıt altına alınması ile birlikte 1 milyar TL’lik bir işlem hacminin devlet tarafından denetleneceğini ve böylelikle devletin kasasına yıllık asgari 60 milyon TL, en fazla 100 milyon TL’lik bir vergi geliri gireceğini tahmin ettiğini sözlerine ekledi.
Kayıtdışılığın hizmet sektöründe de yaygın olduğuna işaret eden Ersin Tatar, doktorların ve avukatların fatura kesmeden iş yapabildiklerine dikkati çekti.

“Özer Kadıoğlu da alternatifler arasında”

LTB’deki son gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ersin Tatar: Yeni bir durum söz konusu olduğu için Belediye Meclisi üyeleri, istifa eden diğer partilerin Meclis üyeleri ve sendika ve çalışanların desteği ile yeniden yapılandırmanın süratle yapılması gerektiğini düşünüyorum. Ziraat Bankası kredisi 90 milyon TL’ye çıkabilir. Ziraat Bankası’ndan gelecek olan kredi ile çalışanların rahatlaması için önce çalışanların İhtiyat Sandığı ve sigorta yatırımları ödenecek. Belediyenin İhtiyat Sandığı ve Sosyal Sigorta borcu 37 milyon TL’dir. Kredi ile ilk bu 37 milyon TL ödenecektir. Böylelikle belediye çalışanları güvenli bir ortamda çalışacaktır.

“LTB devletten sonra en çok geliri olan 2. müessese”

Belediye Meclisi vekaleten kendi arasından bir isim seçebilirse, bu isim kim olmalı sizce?

Ersin Tatar: Benim isim vermem doğru olmaz. Şu anda Başkan Yardımcısı, As Başkan Özer Kadıoğlu’nun da alternatifler arasında olduğu söyleniyor. Meclis üyeleri dışında çeşitli alternatifler var ve bunların da değerlendirilmesi lazım. Belediye Meclisi’nden Boysan Boyra’nın da bazı katkıları olabilir. Bir an evvel muhalefet üyeleri ile bilikte Ziraat Bankası kredisinin devreye sokulması gerekiyor. Belediye Meclisi‘nin kendi arasında ne karara varacaksa bir an önce varıp, krediyi kullanır hale sokması gerekiyor. LTB’ye her ay 3 milyon TL devlet katkısı var. En az 3 milyon da kendi tahsilat geliri var. Ayda 6 milyon TL gelir, yılda 72 milyon TL gelir eder. Bu ülkede devletten sonra bu kadar geliri olan ikinci müessese Lefkoşa Türk Belediyesi’dir.
Gideri de çok ama…

Ersin Tatar: Sorun da oradadır zaten. LTB’nin yıllık personel gideri şu anda 53 milyon TL’dir. Ayrıca faiz gideri ve diğer başka başka giderleri de var. Ziraat Bankası “ben bu belediyeyi kurtarırım ama birtakım tedbirlerin alınması şart” diyor. Bu tedbirler de, emekli olanların yerine başka insan alınmaması, şu anda işe gelmeyenlerin işten durdurulması ve belirli dönem maaş artışından ve birtakım sosyal haklardan herkesin fedakarlık yapması. Çünkü bu tedbirler alınmadan dengelerin tekar kurulabilmesi mümkün değil.

“Vahşi kapitalizm uygulamaları ortaya çıkıyor”

Tefecilerin finans şirketi adı altında Merkez Bankası’na hesap verir hale getirileceği söyleniyor…

Ersin Tatar: Şu anda yasa olmadığı ve Merkez Bankası’nın denetimi olmadığı için şeffaflıktan uzak bir şekilde piyasada çek kırdırma yapılıyor. Piyasadaki faizlerin denetlenmesi ve Merkez Bankası denetimi çok önemli. İhtiyacı olana inanılmaz faizlerle ve ipotekle para veriliyor ve vahşi kapitalizm uygulamaları ortaya çıkıyor. Meclis’teki Ad-Hoc komitede bu konular ele alanıyor ve birkaç hafta içerisinde değişiklik tasarıları Meclis Genel kurulu’na gelecek sanıyorum. Genel Kurul’dan bu değişikliklerin geçmemesi için bir sebep göremiyorum, geçecektir. Böylelikle finans kuruluşları Merkez Bankası’nın denetimine girecektir. Faizler de kontrol altında girmiş olacak. Normal faizlerin dışında, temerrüt faizleri ve ceza faizlerine sınırlama gelecek. 2 milyon TL sermayesi olmayan finans şirketi kurmamalı. Böylece önüne gelen yüksek faizle çek kıramayacak ve küçükler mecburen bu işleri yapamayacak. Yasa olmadığı için şu anda devlet bu tür şirketlerin üzerine gidemiyor çünkü iki kişi arasındaki akit olarak görülüyor ve devlet karışamıyor. Ancak bu yasal değişikliklerden sonra hepsi kayıt altına girecek.

“Finans şirketleri kayıt altına alınacak ve devletin kasasına yılda 60 milyon TL vergi geliri girecek”

Yasal değişikliğin ardından devlet kayıt altındaki finans şirketlerinden ortalama ne kadar vergi toplayacak?

Ersin Tatar: Yılda 100 milyon TL’lik bir vergi geliri bekliyorum. Bu piyasanın işlem hacminin 500 milyon TL ile 1 milyar TL arasında olduğu söyleniyor. Yani tefecilikte 1 milyar TL’lik bir işlem hacmi söz konusuysa, 1 milyarın % 30’u kar olsa, en az 300 milyon TL’lik bir karlılık var demektir. Bunun da % 20’si vergilense 60 milyon TL para eder. Bu durumda devletin kasasına 60 milyon TL vergi geliri girecektir. Şu anda bu piyasa tam denetlenemediği için bu vergiler toplanamıyor.

Çek kırdırma piyasada inanılmaz boyutlara ulaştı…

Ersin Tatar: İki taraf arasında sözleşme ile çek kırdırıldığı takdirde devletin kayıtlarına bunlar girecek. Şu anda vatandaş ihtiyaçlı olduğu için çeki aylık % 3-5 arasında faizle kırdırdığında yıllık faiz % 60-70’e geliyor. Çok acayip faizlerle bu işler yapılıyor. Yeni yasa ile faizlere sınırlama getirilmesini bekliyorum. Türkiye’de mesela finans şirketleri ve faktoring şirketleri iki taraf arasındaki şartları belli olan bir sözleşmeyle, yasal sınırlar içinde, belirlenmiş faiz oranları içerisinde çek kırabiliyorlar. Hamiline çek kaldırıldı biliyorsunuz. Böylelikle kayıtdışılığı önlemekte önemli bir gelişme daha kaydedilmiş oldu. Hamiline çek yazıldığında o çek piyasada dolaşıyor ve devlet bunu takip edemiyordu.

“Doktorlar ve avukatlar fatura kesmeden iş yapabiliyor”

Sizce kayıtdışılığın yoğun olduğu diğer sektörler nerler?

Ersin Tatar: Hizmet sektöründe kayıtdışılık çok yoğun. Doktorlar ve avukatlar sundukları hizmetlerde fatura kesmeden iş yapabiliyor. İş camiasında büyük şirketler kurumsallaşmaya başladığı için şirketleri profesyonel yöneticiler yönetiyor ve şirketler fatura kesmeye mecbur kalıyor. Ortaklı şirketlerde hesaplar sunulurken her şeyin kayıt altında olması gerekiyor. Dış muhasipler şirketleri ciddi şekilde denetliyor artık. Büyük şirketler yasaları iyi bildiği için fazla yatırım yapar ve daha fazla gider kaydedebilir en fazla. Oralarda sanıldığı gibi büyük kaçaklar yok. Kaçağın yoğun olduğu yerler hizmet sektörü ve küçük işletmelerdir. Ekonomi büyüdükçe ve kurumsallaştıkça kayıtdışılık haliyle azalır ve azalacaktır.
Boysan Boyra: ”Seçim haziranda. 6 ay boyunca çalışanlar ve Lefkoşalı ne yapacak?”
Maliye Bakanı Ersin Tatar’ın ardından görüşünü aldığım LTB Meclisi’nin TDP’li üyesi avukat Boysan Boyra hazirandaki ara seçime kadar muhalefet üyelerinin LTB Meclisi’ne dönmesini tartışmak üzere TDP’nin MYK’da konuyu pazartesi akşamı gündeme aldığını doğruladı ve benzeri şekilde konunun CTP ‘de ele alınacağına dair duyumları olduğunu belirtti.

“Kutlay Erk’e katılmıyorum”
Boysan Boyra partilerin siyasi bir karar vermesi gerektiğini kaydederek, seçime kadar LTB’nin 6 ay hizmet vermeden ve işçilerin maaşlarını almadan ne olacağı sorusunun tartışılması gerektiğini ifade etti. Boyra, “Lefkoşalı ve çalışanlar 6 ay ne yapacak? CTP eski Genel Sekreteri Kutlay Erk’in seçime gidilmesine ilişkin açıklamalarına katılmıyorum. Seçim yasal olarak hazirandan önce yapılamaz. Haziran ayına kadar çalışanlara ve Lefkoşalı’ya ne olacak? Nasıl dayanacaklar?” dedi.