Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, hükümet programının bir parçası olan yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere yönelik projenin, bir nüfus projesi değil de, orada yaşayan vatandaşları kendi iradeleriyle kayıt altına alma ve bağlarını güçlendirme; dönmek isteyenlerin de dönüşünü kolaylaştırma projesi olduğunu söyledi. Projenin gerçeğe uygunluğu ve uygulanabilir olabilmesi için geçen hafta yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerle bir anket çalışması başlattıklarını belirten Özersay, projenin, kayıt altına alma aşamasından sonra çıkacak resme bakarak şekilleneceğini ve lansmanının temmuz ayında İngiltere’de yapılacağını kaydetti. Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerle bağları güçlendirme ve istemeleri halinde dönmelerini kolaylaştırma adına sağlanacak kolaylıkların nüfus yapısının belirleneceği anket çalışmasının sonuçlarıyla birlikte şekilleneceğini söyledi. Kudret Özersay, bugün için hükümetin “yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere oy kullanma hakkı vereceğiz” diye bir tavrı olmadığını ve bu konuda aldığı bir karar bulunmadığını vurguladı. Kudret Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere yönelik başlatılan projeye ilişkin TAK muhabirinin sorularını yanıtladı. “AMAÇ BAĞLARI GÜÇLENDİRMEK” Projenin, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin kendi iradesiyle kayıt altına alınması projesi olduğuna işaret ederek, ekonomik, toplumsal ve benzeri kolaylıklar içeren bir çalışma olacağını kaydeden Özersay, “Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ülkemizle olan bağlarının güçlendirilmesi esas amaçtır ancak insanların ülkemize dönüşlerini teşvik edip, kolaylaştırır hale de dönüşebilir” dedi. Özersay, yurt dışındaki Kıbrıslı Türklerle ilgili projenin, uluslararası toplum içinde daha güçlü bir kimlik olarak var olabilmek adına çok önemli bir proje olduğunu söyledi. “BEKLENTİLERİ NEDİR, ONU BELİRLEYECEĞİZ” Kudret Özersay, kalemlendirme ve atılacak adımlar konusunda bir taslak çalışması yapılan projenin gerçeğe uygunluğu ve uygulanabilir olabilmesi için yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerle bir anket çalışması başlattıklarını belirtti. “Kıbrıslı Türklerin beklentisi nedir? Sadece hükümetten değil, devletten, toplumdan beklentisi nedir? Amaç bunu belirlemek” diyen Özersay, anketlerle kişilerin mesleklerini, yaş gruplarını, göç etme tarihlerini ve şu anda hangi konumda olduklarını da belirleyeceklerini kaydetti. İLK ANKET GEÇEN HAFTA İNGİLTERE’DE YAPILDI İngiltere, Türkiye ve Avustralya’da yaşayan Kıbrıslı Türklere yönelik projenin İngiltere ayağının geçen hafta düzenlen bir festivalde anket yapılarak atıldığını kaydeden Özersay, önümüzdeki hafta gerçekleşecek bir diğer festivalde devam edecek anket çalışmasının yanı sıra açılacak stantlarda doğrudan nabız tutulacağını belirtti. Büyükelçilik, temsilcilik ve başkonsolosluklar aracılığıyla Türkiye’deki Kıbrıslı Türklere ulaşmaya çalışacaklarını kaydeden Özersay, bir temsilcilik açmak için hazırlık yaptıkları Avustralya’da ise TC Büyükelçiliği’nin yanı sıra Türk ve Kıbrıslı Türk iş insanlarının örgütlü olduğu ticaret odasıyla iletişime geçileceğini; oradaki nüfusa yönelik radyo ve diğer iletişim araçlarından yararlanarak bir takım girişimleri olacağını söyledi. Özersay, projenin bir de web sitesi olacağını ve sosyal medya araçlarının da bu iletişimi kurmak için kullanılacağını belirtti. NE GİBİ KOLAYLIKLAR PLANLANIYOR Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerle bağları güçlendirme ve istemeleri halinde dönmelerini kolaylaştırma adına ne gibi kolaylıklar sağlanacağına ilişkin soruyu yanıtında şunları söyledi: “Örneğin, üçüncü kuşak Kıbrıslı Türk bir genç var İngiltere’de yaşayan. Bir mesleği de var. Şimdi dönmeyi de düşünmüyor. Bu gence kırsal kesim arsası verme yaklaşımımız olmayacak ama kayıt altına alınması durumunda, olası bir çalışmayla adada gençlere konut sahibi olma kolaylığı sağlanırsa, sistem içinde olacağından o da yararlanabilecek. Bir miktar birikmişi de olabilir bu gencin. Kıbrıs’a yatırım yapmak ya da mülk almak isteyebilir, ona vergide bir takım kolaylık sağlanacak. Ya da tapu işlerinde birtakım kolaylıklar sunulacak. Yılda sadece bir kez tatil için gelen bir kişi, senede 3 defa gelirse, şu kolaylıklardan yararlanabilecek şeklinde bir düzenleme de olabilir. Böylece insanımızın ülkeye çok daha sık gelmesi, daha sıkı bağlar kurması teşvik edilecek” Öngörülen düzenlemelerin, temmuz ayındaki lansmana kadar daha da netleşeceğini kaydeden Özersay, dönüş koşullarının, ülkedeki yaşam standardı artırıldığı zaman olgunlaşacağına inandığını belirtti. Özersay, “Ancak bir gerçek var, bu ülkenin yaşam standardı artarsa yani eğitim, sağlık, trafik ve yol güvenliği daha da iyileşir, vatandaş odaklı hizmet anlayışı hakim olur ve bürokratik işlemler daha da azaltılırsa, doğal bir şekilde bir akış, geri dönüş olacak. Bizim de temel hedefimiz budur” dedi. PROJENİN HANGİ KALEMDEN DESTEKLENECEĞİ BELİRLENDİ Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Özersay, Türkiye Cumhuriyeti’ne başbakan ile birlikte yaptıkları ilk resmi temas sırasında nüfus ve vatandaşlık politikalarını konuşurken, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türkler konusunu açtıklarını ve bu nüfusun ülkeye dönüşüne yöenlik politikalara destek aldıklarını belirtti. TC Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ’ın son ziyaretinde projenin hangi kalemlerden desteklenebileceğini de belirediklerini kaydeden Özersay, bakanlık bünyesindeki tanıtma fonunun dahil olacağı bir mekanizmanın devreye sokulduğunu söyledi. “Ülkemizde doğru bir vatandaşlık uygulaması, doğru bir nüfus politikası olduğu kanaatinde değiliz. Sağlıklı bir zeminde ilerlenmiyor. Genel olarak KKTC’nin nüfusu azdır, dolayısıyla bu nüfusun artırılması gerekir gibi bakış olmuştur. Biz bu bakışı doğru bulmuyoruz” diyen Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türkleri ülkeye entegre ettikleri oranda, çok daha doğru bir nüfus politikasının hayata geçirilmesinin mümkün olacağına inanç belirtti. “ASKERLİK KONUSUNDA SAĞLANAN KOLAYLIKLAR BİLİNMİYOR” Kudret Özersay, bir takım engellemelerden dolayı bugüne kadar ülkeleriyle bağları çok zayıf olan yurt dışında yaşayan bazı Kıbrıslı Türklerin, askerlik konusunda olduğu gibi, bu engellerin bir kısmının kaldırıldığından haberdar olmadığını söyledi. Özersay, “(Askerlik konusunda) Bu anlamda çok ciddi kolaylıklar sağlandı ancak bunun anlaşılmasını sağlayacak bir bilgilendirme süreci yapılmadı. Bu bilgilendirme de bu projenin bir parçası olacak” dedi Özersay, bu bilgilendirmenin, İçişleri Bakanlığı ve askeri yetkililerle istişare içinde yapılacağını belirtti. “HÜKÜMETİN ‘OY HAKKI VERECEĞİZ’ DİYE BİR TAVRI YOK” Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, bugün için hükümetin “yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere oy kullanma hakkı vereceğiz” diye bir tavrı olmadığını ve bu konuda aldığı bir karar bulunmadığını vurguladı. Özersay, hangi şartlarda oy kullanma hakkına sahip olunabileceği çalışmasının, proje kapsamında kayıt olan insanlar ortaya çıktığı zaman yapılabileceğini belirtti. Özersay, “Eğer bu kayıt işlemi tamamlandığında ortada 10-15 bin insan varsa, rakama bağlı olarak, siz dönüp şartları düzenleyeceksiniz. Örneğin, oy kullanabilmeniz için son 2 sene içinde en az 4 defa Kıbrıs’a girmiş olmanız gerekiyor denilebilir” dedi. Yurt dışında yaşayanların oy kullanmasına karşı olanların zihninin gerisinde “azınlığa düşme” endişesi yattığını ve bunun haklı bir endişe olduğuna inandığını kaydeden Özersay, kayıt olanların rakamı, toplumu rahatsız edecek kadar yüksek olursa, şartların da ona göre belirleneceğini belirtti. “KIBRIS TÜRKÜ NE AZDIR, NE DE AZINLIK” Kudret Özersay, ülkesiyle bağlarını güçlendirmek isteyen yurt dışında yaşan Kıbrıslı Türklerin kendi isteğiyle kayıt altına alınacağı çalışmanın, bir nüfus sayımı çalışması olmadığını yineleyerek, Kıbrıslı Türk nüfusun az olduğu yönündeki söylemin doğru olmadığını göstermenin de bir diğer hedef olduğunu belirtti. Kudret Özersay, “Kıbrıs Türkü ne azdır, ne de azınlıktır. Kıbrıs Türkü, başımızı kaldırır da bakabilirsek, dikkate alınması gereken bir halktır. Biz bunu görünür kılmaya çalışacağız. Nerede yaşıyorsa yaşasın, kendi insanımıza sahip çıkar ve kimliğimizi canlı tutarsak, geleceğe daha güvenli bakabiliriz” dedi. Yurt dışında yaşayan nüfusun bugüne kadar hep oy kullanma ve seçme hakkıyla ilişkilendirildiğine işaret eden Özersay, birçok ülkenin, sadece ekonomik ve lobi gücünden yararlanmak için değil, onları da güçlendirmek ve birlikte hareket etmelerine yardımcı olmak için yurt dışında yaşayan vatandaşına sahip çıktığını vurguladı. “AYRI BİR BİRİM OLMAYACAK, BAKANLIĞIN BU KAPASİTESİ VAR” Özersay, bir soru üzerine, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerle ilgili projenin yapılandırılmasının, büyük bir ihtimalle, bakanlık bünyesinde bulunan Dış Koordinasyon ve Yurt Dışında Yaşayan Kıbrıslı Türkler birimi altında olacağını belirtti. Ayrı bir birim ve istihdama gerek olmayacağını, bakanlığın bu projeyi yürütecek kapasitesi bulunduğunu kaydeden Özersay, sıkıntı olan konularda hizmet alımına gidileceğini kaydetti. “PROJENİN LANSMANI TEMMUZ AYINDA LONDRA’DA” Özersay, anketlerle ilgili değerlendirmelerin ardından temmuz ayında yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere yönelik projenin lansmanının Londra’da yapılacağını kaydetti. Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, haziran ayı için planlanan tanıtımın, Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim yasaklarına girebileceği yönündeki görüşünden dolayı temmuz ayına alındığına işaret etti. Kayıt altına alma aşamasından sonra çıkacak resme bakarak projenin şekilleneceğini söyleyen Özersay, projenin olgunlaşmaya başlamasıyla hükümetin de bazı yasal adımlar atacağını belirtti. Haber: Fezile A. Öksüz Fotoğraflar: Süleyman Önal