<span style="font-weight: bold; background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">MALİYE BAŞARILI, HÜKÜMET BAŞARISIZ</span> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Hükümet, kamu çalışanlarının ve piyasaların dört gözle beklediği 13. maaşları ödeyecek. 13. maaşların ödenmesinde, Maliye Bakanlığı’nın iyi yönetimi öne çıkıyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">13. maaşlar, Maliye’nin iyi performansı ve iyi nakit yönetimiile ileriye bırakılan ödemeler ve bankalardan kısa vadeli borçlanmalar sayesinde ödenebilecek.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Maliye’nin gösterdiği performansı, hükümetin bütününde görmek mümkün değil.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Daha önce, yıl sonu itibariyle bütçenin 150 milyon TL civarında nakit ihtiyacı olduğunu buradan yazmıştım. Maliye Bakanlığı’nın nakit akışını iyi yönettiğini görüyoruz.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Konunun uzmanlarından aldığımız bilgilere göre, KKTC bütçesi 2014 yılında çok iyi bir performans sergiledi.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Bununla birlikte, hükümet, Türkiye ile imzalanan ekonomik protokolün gereği olan reformları uygulamada herhangi bir gelişme göstermediği için, 2014 yılı için öngörülen 80 milyon TL civarındaki reform destekleme ödeneğini almak tehlikeye girdi.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Buna rağmen, KKTC bütçesinde 13. maaşların ödenmesi, hazinenin nakit sıkıntısına rağmen, mümkün olacak.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Aslında bu durum, Maliye Bakanlığı için yeni bir şey değil, bu yıl fazla nakit sıkışıklığı yaşanmadı, 13. maaş ödemelerinden sonra yaşanacak nakit sıkışıklığı ise 2012 yıl sonuna kadar olan nakit sıkışıklığının aynısı olacak.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Bilindiği gibi, 2012 sonunda Ercan Havaalanı’nın özelleştirilmesinden dolayı hazineye 100 milyon Euro kayna<wbr></wbr>k gelmişti. Bununla da maliyenin nakit sıkışıklığı rahatlatılmış ve temiz bir sayfa açılmıştı. 2012 yılındaki kaynak girişininetkisi ile nakit sıkıntısı yok görünüyordu. 2013 ve 2014 yıllarının nispeten önemsiz bütçe açıkları birleştikçe oluşan nakit sıkışıklığı da artık 2012 öncesini hissettirmeye başlayacak. Özellikle 2012 yılında yakalanan rahatlama, yavaşyava<wbr></wbr>ş yerini bir sıkışmaya bırakıyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">13. maaşların kamu maliyesine kambur olduğunu söyleyecek bir cesur yürek gelinceye kadar bu böyle artarak devam edecek...</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Buna rağmen, Maliye Bakanlığı’nın bu yıl gösterdiği performans, uzmanlarca takdire değer bulunuyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="font-weight: bold;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">BORÇ FAİZLERİ ÖDENMİYOR</span></span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Mali disiplin, bir düzlüğe çıkma gibi görülse de aslında düzlüğe çıkma değil, </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Önceki yıllarla karşılaştırıldığında ise iyi bir durumdur.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Ama diğer ülkelerle karşılaştırıldığında, unutulmaması gereken bir husus var; KKTC bütçesinden, devlet borçları için faiz ödemesi yapılmamaktadır. Türkiye’ye olan borçlar bir kenara, bankalara olan borçlar ödenmediği gibi, bunların yıllık faizleri de ödenmiyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Bunun anlamı, yeni borç yapılmamasına rağmen kamu borç stoku her yıl 250-300 milyon TL civarında artıyor. Bu durum, yıllık faiz yükünden kaynaklanıyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">İşte gelecek nesillere yüklenen bu borç stoku gerçek bir “göç yasası” fonksiyonu icra edecek.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Dolayısıyla bunların da ödenmesinin hesaba dahil edilmesi gerekiyor. Faizlerin de ödenmesi gündeme alınmalıdır.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"><span style="font-weight: bold;">TÜRKİYE, FA</span><span style="font-weight: bold;">İ</span><span style="font-weight: bold;">Zİ</span><span style="font-weight: bold;"> ÖDEMESİ İÇİN İLK DEFA ÖDENEK AYIRDI</span></span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Peki bugüne kadar ne yapıldı?</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Şu yapıldı; Türkiye, 2013-2015 programına faiz ödemesi için toplam 300 milyon TL ödenek koydu.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Hükümetin, beğenmediği programın böyle de bir tarafı vardı.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Türkiye, KKTC’nin biriken borçlarının faizinin ödenmesi için 300 milyon TL kaynak ayırdı.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Bunların ödenmesini istedi ki, faizlerden dolayı borç stoğuyükselmesin. En azından borçlar sabit kalsın, ileriki yıllardanominal değer olarak ödenir hale gelsin.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Yatırımlara ve reel sektöre destek veren Türkiye, bu 300 milyon TL’yi ekstra tahsis etti. Bu 300 milyon TL, öncekidönemlerde hiç verilmemiş yeni bir kaynak. 2013-2015 dönemi için bu kaynak ayrıldı. Tabi bunun da uygulamasıyla ilgili çok ciddi bir siyasi irade gerekiyor. Şimdiye kadar, KKTC kanadında, faiz ödemesi için ayrılan kaynağın kullanılması yönünde bir çalışma yapılmadığı görülüyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Sonuç itibariyle, KKTC tarafının mali disiplini sağlarken, mali sistemi iyileştirmeyle alakalı sıradaki hedefinin, borç faizlerinin ödemesi olması gerektiği, bu işi bilen her uzmanın altını çizdiği bir husus.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">İşte bu açıdan, reform destekleme ödeneği önemli. Hükümetin bunu da alıp, nakit açığını tamamen kapatıp, artan kısmını da faiz ödemelerine yatırması gerekir. Ama hükümetin böyle bir derdinin olmadığı görülüyor.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Zaten kaynak bulunması halinde Kıbrıs Türk Hava Yolları (KTHY) çalışlarına veya narenciyeye ödenmesi düşünülmekte. </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="font-weight: bold;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">BATAN ŞİRKET, “BATIYORUM!” DİYE İHBARDA BULUNMALIYMIŞ</span></span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">KTHY için bugüne kadar, satılan biletler için 25 milyon TLtaşıma gideri ödendi. KTHY batmadan önce izin kullanamayan çalışanların, kullanmadıkları izinleri, örneğin 50 günlük maaşları ödendi. Bu da, yaklaşık 10 milyon TL. KTHY çalışanları ayrıca, 30 milyon TL civarında da ihbar tazminatı istiyor. KTHYçalışanlarına ihbar tazminatı ödenmedi.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Yani, KTHY çalışanlarına, şirket iflas etmeden 3 ay önceden; “ey çalışanlar bu şirket iflas edecek, haberiniz olsun!” denilmeliymiş. Bu denilmediği için çalışanlara 30 milyon TLborç oluşmuş, gayri ciddi bir durum söz konusu.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Bir insana, işten çıkarmak için ihbar verilir. Şirketin iflas etmesiyle ilgili bir ihbar nasıl söz konusu olabilir ki? İhbarın amacı, “ben seni 3 ay sonra işten çıkaracağım, tedbirini al, başının çaresine bak” demektir.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Ayrıca, KTHY çalışanlarının tamamına yakını şuan devlette çalışıyor. KTHY çalışanları devlette tekrar işe alındıkları için ihbarlık bir durum söz konusu mudur?</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Dolayısıyla, hükümet, eğer kaynak bulmuş olsa, KTHY çalışanların ihbar tazminatlarını ödemek için kullanabilir. Tam bir popülizm…</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Her neyse... Yukardaki rakamların toplamı 65 milyon TL ediyor. Yani 65 milyon TL öde, çalışanları devlete al, elde var sıfır.</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Keşke KTHY’ye 65 milyon TL ödense, personel de devlete alınsa idi. Hiç olmazsa şimdi elimizde 100 milyon dolar değerinde bir şirket olurdu! Doğru dürüst iflas bile edemiyoruz! </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);">Sonuç itibariyle, fiziki anlamda, bu ülkede yağmur yağmadığı, güneşli günlerde dereler patlayıp, yolları su basıyorsa, mali anlamda da güneşli günlerde bile sorun yaratabiliyoruz. Merak ediyorum, siyasetçiler seçim meydanında ne diyecek? “Güneşli günler vaad ediyorum” deseler bile artık “istemezuk”...</span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <p style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px;"><span style="background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p> <br />