Milletvekillerinin programa ilişkin görüşlerini dile getirdiği 12 saatlik birleşimin ardından yarın güvenoyuna başvurulacak. Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu bu amaçla yarın saat 11.00’de toplanacak. Anayasa’ya göre, güven oylaması, görüşmelerin bitmesinden 1 tam gün sonra, açık oyla yapılır. Hükümetin güvenoyu alabilmesi için, toplantıya katılanlardan güvenoyu verenlerin sayısının ret oyu verenlerden fazla olması gerekiyor. TOROS Hükümet programı görüşmeleri sırasında söz alan CTP Milletvekili Fikri Toros, Kıbrıs Türk toplumunun değerlerinin ciddi erozyona uğradığı bir sürecin yaşandığına işaret ederek, halkın hizmetinde olan siyasiler olarak bu durumdan utanç duyduğunu dile getirdi. Toros, son yüzyılın en kötü küresel salgının yaşandığın belirterek, bu salgının önünü kesmek için yapılan çalışmalar olduğunu, bununla beraber gelen sosyo ekonomik etkilerin de en aza indirilmeye çalışıldığını söyledi. Azınlık hükümetinin yapması gereken en önemli şeyin içinde bulunulan ekonomik krizin yönetilmesi olduğunu vurgulayan Toros, bu krizin dünyanın her yerinde yaşandığını ancak bu krizi başarıyla yönetenleri izleyip, bunların ülkeye adapte edilmesi gerektiğini kaydetti. Sağlık kapasitesinin artırılması, Covid 19 ünitelerinin sayısal olarak artırılması ve test olanaklarının geliştirilmesinin önemine işaret eden Toros, muhalefet partilerinin de içinde olacağı bir kriz masasının oluşturulması önerisinde bulundu. Kapsamlı bir ekonomik eylem planına ihtiyaç olduğuna değinen Toros, ilerleyen zaman için ekonominin yeniden şekillendirilmesinin gerekli olacağını, bunun şimdiden tasarlanmasının da önemli olduğunu kaydetti. Ekonomik eylem planı için bazı önerilerde de bulunan Toros, işsizliğin önlenmesine yönelik adımlar atılması gerektiğini söyledi. Toros, teknoloji ve ARGE faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasının önemine de işaret etti. Yüksek verim sağlamak için dijitalleşmenin önemine değinen Toros, Kıbrıs’ta devam eden bir sorun olduğunu, ancak dijitalleşmede bir menşe sorunu bulunmaması nedeniyle, bu konuya ayrıca önem verilmesi gerektiğini kaydetti. Yıkıcı korumacılıktan vazgeçilmesi, katma değer kazandıracak üretime teşvik verilmesi gerektiğine dikkat çeken Toros, doğal hayata ve çevreye saygılı, yeşil ekonomilerin kurulmasının ekonomi için önemli olduğunu, dünyada kabul gören standartların bunlar olduğunu aktardı. Dış talep daralmasının ekonomik büyümeyi tehdit ettiğini ifade eden Toros, birçok kamu yatırım projesinin bunlardan zarar gördüğünü belirtti. Toros, ekonomik yapı geliştirilirken, dış şoklara karışı çalışmalar yapılması gerektiğini söyledi. Hellim tescilinin önemine işaret eden Toros, hellimin tescilin ülkeye çok büyük bir katma değer sağlayacağını vurguladı. Kendi ayakları üzerinde duran bir ekonomiden bahsedildiğine değinen Toros, ülkeyi bu hedefe ulaştırılacak yolun, kaynakları daha verimli kullanmaktan geçtiğine işaret etti. Hükümet programının enerji projelerini de değerlendiren Toros, doğal gaz konusunun, Kıbrıs konusunun çözümüyle doğrudan ilişkili olduğunu belirtti. Toros, azınlık hükümeti programında Kıbrıs konusunda ortaya konulan stratejileri de eleştirdi. Fikri Toros, federasyon zemininden ayrılmanın Kıbrıslı Türklerin acilen ihtiyacı olan çözüm sürecinden ayrılmak, bunun da Kıbrıs Türk halkının elde ettiği kazanımlardan vazgeçmek anlamına geldiğini belirtti. İki ayrı devletten bahsetmenin, topluma en az 5 yıl daha zaman kaybettirmek anlamına geldiğini savunan Toros, hükümetten isteğinin, salgın sürecinin başında dönemin hükümetinin Güney Kıbrıs’tan ilaç getirilmesi konusunda verdiği tepkiyi, aşılar konusunda vermemesi olduğunu kaydetti. Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nın yürüttüğü bazı projelerde uluslararası standartların takip edilmesi gerektiğini ifade eden Toros, bunların hükümet programında yer almadığına işaret ederek bunun düzeltilmesini talep etti. Toros, hükümete başarılar dileyerek, toplumun acil ihtiyaçlarına cevap vermelerini temenni etti. ŞAHİNER CTP Milletvekili Salahi Şahiner de, istikrarlı olunması gereken bir dönemden geçilmesine rağmen bu istikrarın yakalanamadığını söyledi. Hükümet programında Kıbrıs’taki çözüm sürecine ilişkin farklı bir görüşün ortaya konulduğunu belirten Şahiner, bu yapının boşa kürek çekmekten başka bir işe yaramayacağını ileri sürdü. Bakanlıkların altındaki kurum ve kuruluşlar tüzüğünün hala Resmi Gazete’de yayımlanmamasını eleştiren Şahiner, yeni kaynak yaratma peşinde olunacağından bahsedildiğini ancak somut bir şey ortaya konulmadığını söyledi. Meclisin yaz tatilinde çalıştırılacağının söylendiğini ancak Ekim ayında bir erken seçim olması halinde seçim yasaklarıyla bunun nasıl yapılacağını soran Şahiner, programda öngörülen yapıyla sürdürülebilir bir ekonomik modelin oluşturulamayacağını savundu. Yatırım teşviklerinin yeniden gözden geçirileceğinden söz edilen bu hükümet programıyla turizm teşviklerine devam etmenin mümkün olup olmayacağını soran Şahiner, İstatistik Kurumu için yazılanların da hedeften oldukça uzak olacağına inanç belirtti. Afet ve acil durum yönetimi hakkında yapılan açıklamaları da eleştiren Şahiner, bunun için bir fona ihtiyaç duyulduğunu ancak bunun yaratılmadığını kaydetti. Hangi bölgede, hangi işletmelerin ayakta kalabileceğini belirleyecek bir yapıya ihtiyaç duyulduğuna işaret eden Şahiner, Kıb-Tek’te kabloyla elektrik konusunda atılacağı söylenen adımlar ve maliyetleri konusunda da değerlendirmelerde bulundu ve kabloyla elektrik getirmenin daha pahalıya gelebileceğini ifade etti. HAMZAOĞLULARI CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları da hükümet programı hakkında yaptığı konuşmada, kurulan yeni hükümetin, kuruluş aşamasının çok soru işaretleri taşıdığını söyledi. Hamzaoğulları, ilk üç oturumunu vaktinde açamayan bu yapının erken seçimin yapılacağı söylenen tarihe kadar devam etmesinin biraz hayal gibi göründüğünü savundu. 15 Mart’tan bu yana işbaşı yapmayan otobüs şoförlerinin durumu hakkında neler söyleneceğini merak ettiğini ifade eden Hamzaoğulları, otobüsçülerin sosyal sigorta yatırımlarını nasıl yapacaklarını sordu. Hamzaoğulları, otobüsçülerin aç olduğunu söyledi. Biray Hamzaoğulları, seçim döneminde istihdam edilen 501 kişinin kaç tanesinin engelli olduğunu sordu. Karpaz bölgesinde vatandaşların yaşadığı sorunlara da değinen Hamzaoğulları, hayvancı ve çiftçi desteğinin ne zaman ödeneceğinin açıklanmasını istedi. Pandemi hastanesi konusunda hızlı hareket edilmediğini savunan Hamzaoğulları, hasta sayısındaki artışa da dikkat çekti. Yapılan test sayısını da eleştiren Hazaoğulları, stratejide yanlışlıkları yapıldığın savundu. SANER Milletvekillerin konuşmalarını tamamlamasının ardından eleştirileri yanıtlamak üzere söz alan Başbakan Ersan Saner, yapılan eleştirilere teşekkür ederek, hükümet kurma sürecinde yaşananları anlattı. Döneminin hep birlikte yaşandığına işaret eden Saner, bir icraat hükümeti için çalışma yapılan ilk turda sonuç alamayınca bir azınlık hükümeti kurduklarını belirtti. Başbakan Saner, sabahtan bu yana hükümetin kurulma şekline ilişkin eleştiriler aldıklarını ve bunları kabul etmediğini söyledi. Söylenenleri halkın takdirine bıraktığını ifade eden Saner, yaşanan sıkıntıların ortada olduğunu belirterek, hükümeti kurma zorunlulukları olduğunu ve kurduklarını söyledi. Saner, bazı partilerin federasyon konusundaki görüşlerinin ortada olduğunu ifade ederek, tüm bu şartlar ortadayken başka formüllerin düşünülmesi gerektiğini belirtti. Crans Montana’da masanın Kıbrıs Türklerinin üzerine yıkıldığına işaret ederek, 5’li konferans gerçekleşecekse orda Kıbrıs Türklerinin bir 52 yıl daha beklemeyeceğinin ifade edileceğini kaydeden Saner, iki ayrı devletin mutlaka ortaya konacağını belirtti. Başbakan Saner, Maraş konusuna da değinerek, adımların insanların acılarının üzerine değil de, umutlarının gelişmesi için atıldığını kaydetti. Covid 19 aşısı konusuna da değinen Başbakan Saner, dünyada başlayan aşılamanın ülkede de başlaması için gerekli girişimlerin yapıldığını belirtti. Saner ayrıca, Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi kararları doğrultusunda aşı olan insanların ülkeyi ziyaret edebileceklerini ifade etti. Türkiye’den su getirilmesine ilişkin boru hattı konusuna da değinen Başbakan Saner, Geçitköy Göleti’ne kadar olan hattaki tamiratın Türkiye tarafından yapıldığını belirtti. Başbakan Saner, konuşması sonunda milletvekillerinin tüm olumlu ve olumsuz eleştirilerine yeniden teşekkür etti. Cumhuriyet Meclisi Başkanı Teberrüken Uluçay, gruplar arası mutabakatla meclisin dünkü oturumun sona erdiğini söyledi. Yasal düzenlemelerin hükümet programı görüşmelerinin tamamlanmasının ardından 1 tam gün geçtikten sonra güven oylamasına gidilmesini emrettiğine işaret eden Uluçay, Meclis’in güven oylamasına ilişkin gelecek birleşiminin yarın saat 11.00’de başlayacağını belirtti. Haber: Tuğçe Ülkü Aydın