İnternet ve sosyal ağların siyaset ve kamuoyu oluşturmak için kullanılması bizler için yeni görense bile, dünyada bu yolla seçim kazanan birçok politikacı bulunuyor.



Lefkoşa Türk Belediyesi başkanlığı ve meclis üyelikleri için yapılan seçim geride kaldı. Bu işten en karlı çıkan taraf ne seçilenler ne de halk oldu. Seçimde tek kazanan taraf vardı; o da ekonomik sıkıntılar içerisinde olan basın yayın organlarıydı. Zira adayların kampanyalara ve ilanlara harcadıkları paraların önemli bir kısmı gazetelere gitti. Böylece gazeteler de nefes alma fırsatı buldu.

Anketlere şüpheyle bakmamız
Seçim sürecinde basının oynadığı role bakıldığında pek de sevimli bir tablo ile karılaşmayız. Bu süreçte ilk akla gelen problemli konuların başında; basın yolu ile kamuoyuna yansıyan anketler oldu. Seçim sürecinde anketlere şüpheyle bakmamız, güvenirliğini ve uygulanan metodunu sorgulamamız gerektiğini bir kez daha görmüş olduk. Bir diğer konu ise bazı gazetelerin sürmanşetlerinde haber formatında siyasi partilerin reklamını yapması oldu. Seçime katılım oranının beklenenin altında olması sebebiyle siyasete olan güven bir kez daha sorgulanmaya başlandı. Elbette bu güven sorununda basının da bir rolü bulunuyor. Zira basın da aynen siyasetin yaşadığı gibi bir güven bunalımı içerisinde yayımlarını sürdürüyor. Yapılan yanlışlıklar ve yanlı yayımların vatandaşların dikkatinden kaçmadığını dile getirmeliyiz.

Farklı iletişim platformları kullanıldı
Bu yazıda temel amacım basının seçim sürecinde sınıfta kaldığını ortaya koymak değil. Bu zaten fark edilen bir durumdu. Bu noktada başkan adaylarının propaganda sürecinde kullandıkları iletişim yöntemlerine bir göz atmak istiyorum. Adaylar, seçmen kitlelerine ulaşabilmek ve bireyleri etki altına alabilmek için farklı farklı iletişim platformlarını kullandılar. Söz konusu platformları şöyle sıralayabiliriz: Sosyal ağlar (facebook, tweeter), online gazeteler, aday web siteleri, basılı gazeteler, televizyonlar ve radyolar. Bunların arasından online olanlar üzerine birkaç şey söylemek istiyorum. Zira Kıbrıs Türk basınında kamuoyu oluşturmada her ne kadar da gazeteler daha etkili olsa da bu seçimde parti adaylarının çoğunu web sitesi ve twitter hesapları olduğu gözlerden kaçmadı.

Annan Planı’yla başlayan değişim
Başkan adaylarının internet üzerinden yaptıkları yayımlara geçmeden önce, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Annan Planı Referandumu ile 2004 yılında başlayan profesyonel bir reklam kampanyası geleneğine dikkat çekmek istiyorum. O yıllardan başlayarak Cumhuriyetçi Türk Partisi’nin profesyonel reklam şirketleri ile yürüttüğü seçim kampanyaları bu alanda çitayı yukarılara çekti. Artık sadece kitle mitingleri ve araç konvoyları düzenlemek yeterli gelmiyor. Bunlara profesyonel ellerden çıkmış reklamlar, afisler ve sloganlar da eklenmesi gerekiyor. Yine 2000’li yılları hatırladığımızda; adayların fotoğraflarının dahi profesyonel fotoğrafçıların ellerinden çıktığını görmüştük. KKTC imaj yaratıcıları (stil danışmanı) ile bu yıllarda tanışmıştı. Siyasi liderlerin fotoğraflarda hangi kıyafeti giyeceğinden, nasıl gülümseyeceğine kadar danışmanlar karar veriyordu. Ayrıca bu kişiler liderlerin sadece görüntüsü ile ilgili değil aynı zamanda duruşları, hareketleri ve kitleler ile etkili iletişim kurabilmeleri için de destek sağlıyorlardı.

Twitter hesapları bulunuyor
Bu günlere geldiğimizde ise, 2000’li yıllarda kullanılan profesyonel reklam teknikleri ve stil danışmanlarına genelde internetin özelde ise sosyal ağların eklendiğini biliyoruz. Bizler için internet ve sosyal ağların siyaset ve kamuoyu oluşturmak için kullanılması yeni görense bile, dünyada bu yolla seçim kazanan birçok politikacı bulunuyor. Verilebilecek örnekler arasında; Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama ve Birleşik Krallık Başbakanı David Cameron. Dolayısıyla Lefkoşa Türk Belediyesi başkanlığı ve meclis üyelikleri için yapılan seçimde, adaylar sosyal medyayı ve internet sitelerini kullandılar. Toplam dokuz adaydan sadece bir kişinin twitter hesabı bulunmuyordu. Geriye kalan adayların çoğunluğu ise; twitter hesabı açmalarına rağmen, bu platformu etkin bir şekilde kullanamadılar.

Halka hitap eden tweetler
Lefkoşa’daki oy veren seçmen sayısı düşünüldüğünde adayların takipçilerinin ciddi sayılara ulaşmadığı görülmektedir. Cumhuriyetçi Türk Partisi Birleşik Güçler adayı Kadri Fellahoğlu, seçim için twitter hesabı açan iki adaydan birisiydi. Diğer aday ise Ulusal Birlik Partisi adayı Hasan Sertoğlu idi. Bu açıdan bakıldığında Kadri Fellahoğlu, en fazla tweet atan ve en çok takipçiye sahip olan aday olarak dikkat çekti. Tweetlerini halka hitap eder gibi yazıyor olması, bu mesajların kendisi tarafından yazıldığı algısını oluşturuyor. Hasan Sertoğlu’nun mesajlarında ise daha fazla yapılan ziyaretler ile ilgili bilgiler yer alıyordu. Demokrat Parti’nin başkan adayı Dr. Mustafa Arabacıoğlu’nun ise twitter hesabının olmaması, bu yarışta kendisine bir eksiklik olarak yansımış olabilir.

Facebook üzerinden seslenen de var
Toplumcu Demokrasi Partisi adayı Dr. Suphi Hüdaoğlu’nun tweetleri halka seslenen samimi bir tondaydı. Yeni Kıbrıs Partisi adayı Murat Kanatlı’nın belli ki daha önceden açılmış bir twitter hesabı vardı. Zira tweet ve takipçilerinin sayısı bayağı fazla görünüyor. Seçim için açılmış bir hesap görünümünde değil. Bağımsız adaylardan Arif Salih Kırdağ ve Yahya Eran tweet hesaplarını etkili kullananlar arasındaydı. Diğer adaylar ise twitter da ciddi bir varlık göstermediler. Bağımsız başkan adayı Nurhayat Aytok’un twitter hesabı bulunmuyor. Aytok kitlelere facebook üzerinden seslenmeyi tercih etti.

Siber âlem daha ucuz
Adaylar siber âlemde sadece twitter hesaplarını kullanmadılar. Bunun yanı sıra kendi web sitelerinden de kitlelere mesajlarını ilettiler. Birkaç adayın dışında özellikle parti adaylarının web sitelerine önem verdiğini gördük. Web sitelerinin bu süreçte bir önemi de arşiv özelliğinin olmasıdır. Böylece unutkanlığımızla ünlü olan halkımızın, kendisine verilen vaatleri bu platformdan denetleyebilecek. Aslına bakılırsa siber âlem kitlelere ulaşmanın en etkili, çevreci ve ucuz yöntemi olarak gösterilebilir. Zira adaylar online gazetelere de önemli ölçüde reklamlar verdi.


* = Twitter ile ilgili bilgiler ve atılan tweetler 10 Nisan 2013 tarihinde değerlendirmeye alınmıştır.