TAK’a ana vatanı Sakız Adası olan sakız ağaçları hakkında bilgi veren Dr. Hüseyin Varoğlu, Kıbrıs “iklim ve şartlarına uygun ve kârı yüksek olan” bir ağaç türü bir ağaç olduğunu, Türkiye’de sakız ağacı bahçeleri kurulmaya başlandığını anlattı. Sakız ağaçlarının 4 çeşidinin bulunduğunu, en verimlisinin “variete chia” olduğunu belirten Varoğlu, Sakız Adası’ndaki sakız ağaçlarının yüzde 80-85’inin bu çeşitten olduğuna işaret etti. Sakız ağacının yabanisinin Akdeniz köyü, Beşparmak Dağları veya Trodos’da görülebileceğini, Baf’ta ise sakız veren çeşidinin yetiştirildiğini, ağacın halk arasında çitlenbit (çitlembik) diye bilinen menengiç ağacı ailesinden olduğunu, yaprak kokusunun da benzediğini belirten Varoğlu, sakız ağacının çitlenbitten farklı olarak kış aylarında yapraklarını dökmediğini ifade etti. İlk üç yıldan sonra bakım gerektirmeyen, bilinen zararlısı bulunmayan bir ağaç olduğunu ifade eden Varoğlu, “Akdeniz iklimine uygun ve bizim iklimde hiçbir sıkıntı yaşamayan bir ağaç” dedi. Sakız ağacının çok zor şartlarda dahi yetişebilen bir ağaç olduğunu, kıyı şeridi ve uçurumlara ekilebileceğini ifade eden Varoğlu, sakız ağacının bir diğer özelliğinin de ağaç ne kadar streste ise sakız kalitesinin de o kadar yüksek olması olduğunu söyledi. Kalitenin sakızın lezzet yoğunluğuna bağlı olduğunu ifade eden Varoğlu, “Ağaç ne kadar strese giriyorsa sakız kalitesi de o kadar artıyor” dedi. Sakız Adası’nın batısında bulunan Çeşme’nin İlçe Tarım Müdür Vekili Ahmet Keçeci’nin sakız ağaçlarının çoğaltılması için çalışmalar yürüttüğünü, ilk etapta İzmir bölgesinde Yunanlar zamanından kalan ağaçları tespit ettiğini ve bu ağaçları çoğaltmaya çalıştığını anlatan Varoğlu, ancak ilk denemelerinde bir türlü başarılı olmadığını, daha sonra ise dalın ucunun saksı veya yere gömülmesini gerektiren “dalında köklendirme” yöntemi ile çoğaltmayı başardığını anlattı. Sakız ağacı fidelerinin yetiştirilmesinin güç olduğundan fidelerin 150-250 TL arasında satıldığını belirten Varoğlu, çok kârlı bir ağaç olduğunu, sakızının kilosunun kalitesine göre 300-500 Euro arasında satıldığını, bunun bilinciyle Çeşme'de sakız ağacı bahçeleri kurulmaya başlandığını kaydetti. İLAÇLARDA VE TATLANDIRICI OLARAK KULLANDIRILIYOR Sakızın mide ilaçlarının yapımında, pek çok yiyecek yapımında tat verici, Arap ülkelerinde tütsü olarak kullanıldığına işaret eden Varoğlu, “Sadece Arap ülkeleri yılda 80 ton ithal ediyor” dedi. 8 YAŞINDAKİ AĞAÇTAN 300 GRAM VERİM ALINABİLİR Ağacın üçüncü yıldan sonra verim vermeye başladığını, ağacın sakız vermesi için gövdesine çizik atıldığını ve bu işlem için ağacın en streste olduğu dönemin beklendiğini ifade eden Varoğlu, 8 yaşındaki bir ağaçtan 300 gram verim alınabildiğini ifade etti. Haber: İbrahim Diran - Fotoğraf: Süleyman Önal