Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası’nın Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Mesleki Teknik Öğretim Dairesi Müdürlüğü’yle üç yıl önce hayata geçirdiği Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi’nde bu ders yılında 650 öğrenci öğrenim görüyor.
Öğrenciler, haftanın 1 gününü teorik dersler için okulda geçirirken, geri kalan 4 günde ise işyerlerinde çalışarak eğitimlerini uygulamalarla pekiştirme imkanı buluyor. Çıraklık Yasası gereği asgari ücretin üçte biri oranında maaş da alan öğrenciler eğitim ve iş hayatını birlikte götürerek çıraklık diplomasını alıyor. İsteyen öğrenciler daha sonra sınava girip ustalık belgesi de alabiliyor.
Bu eğitim yılı sonunda ilk mezunlarını verecek olmanın heyecanını yaşayan Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi, okullarda çeşitli nedenlerle başarısız olup ayrılan çocukları topluma kazandırmayı, birer meslek sahibi yapmayı amaçlıyor.
Merkezde öğrenim gören öğrenciler, hem eğitimlerinden, hem öğretmenlerinden hem de çalıştıkları işyerlerinden oldukça memnun olduklarını ve bir meslek kazanmaları için iyi bir süreç geçirdiklerini söylüyor. Öğretmenler de genel olarak öğrencilerden memnun...
Yüzde 40’ı kız, yüzde 60’ı erkek öğrencilerden oluşan Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi’nde öğrencilerin çoğu kuaförlük bölümünde eğitim alıyor.
Geçmişte “Eti senin, kemiği benim” denilerek meslek öğrenmesi için işyerlerine gönderilen öğrenciler, artık Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi’nde eğitim görürken çalışıyor, üstelik insafa bırakılmadan denetleniyor, sorunlarına da sahip çıkılıyor.
KKTC’nin çeşitli yerleşim birimlerinde yaşayan öğrencileri bulunan Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi’nin öğrencilerine, bakanlık tarafından ulaşım desteği veriliyor. İşyerleri ise öğrencilerin evlerine yakın bölgelerden seçilerek ulaşım sorunu yaşamamalarına dikkat ediliyor.
Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Başkanı Hürrem Tulga, Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi Sorumlusu, öğretmen Yusuf Kuzu ile Koordinatör Aytekin Bolatcan TAK muhabirinin sorularını yanıtladı.
800 KAYIT VAR AMA 650’Sİ DEVAM EDİYOR
Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi’ne 800 öğrenci kayıtlı ancak 650’si devam ediyor. Okuldaki 7 bölüm “oto mekanik, matbaacılık, kuaförlük, güzellik uzmanlığı, berberlik, elektrik-elektronik ve iklimlendirmeden (su tesisatçılığı) oluşuyor. Ayrıca sınıf oluşturmayacak kadar az öğrenci olan bazı dallarda da öğrenciler sadece işyerlerinde çalışarak yine çıraklık belgesi almaya hak kazanabiliyor. Bunlar arasında alüminyum doğrama, metal doğrama, tornacılık, çocuk gelişimi, aşçılık, bilgisayarlı muhasebe, servis elemanı gibi dallar bulunuyor.
Okulda sorumlu öğretmen de dahil 10 öğretmen var. 2012-13 öğretim yılına öğretmen sorunu yüzünden bir ay gecikmeli başlayan merkezdeki bazı öğretmenlerin maaşlarını Esnaf ve Zanaatkarlar Odası karşılıyor.
Birinci ve ikinci sınıfta Türkçe ve matematik dersleri de gören öğrencilere, son sınıfta işletme ve toplam kalite dersleri de veriliyor.
DENETİMLER İLK KEZ BU YIL BAŞLADI
Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi Sorumlusu Yusuf Kuzu, bu yıl ilk kez öğrencileri, çalıştıkları işyerlerine de giderek denetlediklerini söyledi. Esnaf ve Zanaatkarlar Odası’na kayıtlı 7 bin işyeriyle görüşerek öğrencilerin çalışma yerlerini belirlediklerini kaydeden Kuzu, “İlk kez bu yıl mezun vereceğiz ve heyecanını yaşıyoruz. Yıl sonu için hazırlıklarımız var” diye konuştu.
Öğrencilerin mezun olunca Eğitim Bakanlığı’nın düzenlediği kalfalık sınavına gireceğini; belge alacağını; 2 yıl daha aynı meslekte devam ettikten sonra ustalık sınavına girmeye hak kazanacaklarını anlatan Kuzu, örgün eğitim dışına çıkmış öğrencilerin topluma kazandırılıp meslek sahibi yapılmasını amaçladıklarını vurguladı.
Denetimlerden kendilerinin de, öğrencilerin de, işyeri sahiplerinin de çok memnun kaldığını vurgulayan Kuzu, olası sorunlara da anında müdahale ettiklerini söyledi.
Kuzu, denetimler sırasında işyerlerine öğrenci dosyaları bıraktıklarını, dosyalarda kişisel bilgiler, işyerinde yapması gerekenler, ders modülleri, devam çizelgesi gibi birçok konu yer aldığını kaydederek, devamlılığa da dikkat edildiğini bildirdi.
BOLATCAN: “YAŞ KONUSUNDA SIKINTI YAŞADIK”
Okulun Koordinatörü Aytekin Bolatcan okula alınacak öğrenciler için “15 yaşını doldurmuş, 18 yaşından gün almamış olmak” şartı olduğunu; 18 yaşından gün almamak koşulu konusunda bakanlıkla ters düştüklerini ve yorum farkından dolayı çok sıkıntı yaşadıklarını belirterek Savcılığın “17 yaşını doldurup 1 gün geçenler 18 yaşından gün alır” yorumu verdiğini anlattı.
Aytekin Bolatcan, daha çok öğrenciyi meslek sahibi yapmak istediklerini ancak maddi imkansızlıklar yaşadıklarını belirtti. Bu yıl belediyelerden ve farklı kaynaklardan destek alarak bunları aşmaya çalıştıklarını söyleyen Bolatcan, çocukların en küçük sorunları olduğunda bile kendisini arayabildiğini ve ilgili işyeriyle görüştüklerini kaydetti.
Aytekin Bolatcan, kuaförlük bölümünde fazla öğrencileri olduğunu aslında bu kadar çok kuaföre ihtiyaç olmadığını ancak öğrencilerin ısrarla bu bölümü tercih ettiğini söyledi.
TULGA: “EĞİTİMSİZ İŞ TUTMAK MÜMKÜN DEĞİL”
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Başkanı Hürrem Tulga, toplumun üretime katılması için eğitimin şart olduğunu, eğitimsiz iş tutmanın da mümkün olmadığını belirterek, Çıraklık ve Yetişkin Eğitim Merkezi’nin bu fikirden doğduğunu anlattı.
Sanayi işletmelerinin farklı ülkelerde kurulabildiğini ancak bunun işsizliğe yol açtığını kaydeden Tulga, Avrupa’da işsizliğin KOBİ’ler ve meslek eğitimiyle eritilmeye çalışıldığını; devletin de planlama yaptığını belirtti.
Tulga, KKTC’de uzun yıllardır çıraklık eğitimi yapılmadığını; ihtiyacın meslek liseleri üzerinden giderildiğini ancak üniversitelerin yaygınlaşmasıyla ve herkesin üniversiteye gitmek istemesiyle meslek eğitiminin amacına ulaşamadığını; mesleklerin de elden gittiğini anlattı.
“Mal ithal eder gibi insanların da ithal edildiğini, toplumun da işsiz kaldığını, üretimden koptuğunu” söyleyen Hürrem Tulga, 1988’de Çıraklık ve Mesleki Eğitim Yasası’nın aslında öngörüyle çıktığını ama talep olmadığı için yasanın raflarda kaldığını; 2003’teki inşaat patlamasıyla bu yasanın öneminin idrak edildiğini ifade etti.
Tulga, ekonomik devinime rağmen esnafın çaresizlik içinde izlemek durumunda kaldığını belirterek, o günlerde yasayı tozlu raflardan çıkarıp tadil ettiklerini ve işlev kazandırdıklarını söyledi.
O yıllarda yaptıkları araştırmada sadece 2 çırak olduğunun ortaya çıktığını ifade eden Hürrem Tulga, 2005’te okul projesinin de başladığını ancak 2010’da hayata geçirebildiklerini belirtti.
“HERKES BİZİMLE DALGA GEÇTİ”
Tulga, “O günlerde herkes bizimle dalga geçti. Alışkanlıklarını yitiren bir toplum olduğumuzu o günlerde bir daha gördük. ‘Kimse başvurmaz’ anlayışı bizi en çok yoran şey oldu. Bunu çözdük bu sefer hiçbir işyeri öğrencileri kabul etmezdi. İyi ilişkide olduğumuz esnafa neredeyse baskı yaptık. Ama bir süre sonra bunun ne kadar gerekli olduğu anlaşıldı ve işyerleri talep etmeye başladı, şu anda talepleri karşılamakta zorlanıyoruz. Altyapı ve öğretmenlerde de sıkıntı yaşadık” dedi.
İLK YIL YÜZDE 90 BAŞARI
İş yapan, beceri kazanan, üretime kazandırılan öğrencilerdeki gelişmeyi çok iyi gözlemlediklerini, okulun ilk yılında uyguladıkları başarı testinde yüzde 90’a ulaşan bir başarı grafiği yakalandığını anlatan Oda Başkanı Hürrem Tulga, “serseridir, iş tutmaz, yapamaz” denilen öğrencilerin başarılarının giderek arttığını vurguladı.
Tulga, meslek lisesinde okuyan çocukların ileride ne olacaklarına karar veremediğini ama Çıraklık Merkezi’nde okuyanların hepsinin karar verdiğini, eğitimini gördükleri mesleği yapacaklarını söylediklerini, kendilerine güvendiklerini anlattı.
Oda Başkanı Tulga, 2005’ten beri daha kaliteli hizmet ve üretim için ustalık belgesi verildiğini ve öğrencilerin de belli standartlara sahip işletmelerde çalıştığını kaydetti.
Okul için 3 katlı atölye projesi hazırladıklarını ancak henüz yaşama geçemediğini belirten Tulga, her bölüme uygun atölye olmasının meslek eğitiminde daha yararlı olacağını; böylece dünyadaki gelişmelerin de takip edilebileceğini kaydetti.
HEDEF GAZİMAĞUSA’DA DA ÇIRAKLIK EĞİTİM MERKEZİ AÇMAK
Eğitimleri sırasında çalışan öğrencilerin istihdam edildiklerini bildiğini; işverenlerin de onları zaten bu amaçla aldığını belirten Hürrem Tulga, Gazimağusa’da da DAÜ’yle birlikte benzer bir eğitim merkezi açmayı amaçladıklarını, yeni yılda bunu başarabilmeyi umduklarını söyledi.
Tulga, ülkenin krizden çıkması için üretim yapmak gerektiğini vurguladı.
ÖĞRENCİLER NE DEDİ?
Mücahit Yaltekin: 18 yaşındayım. Ortaokulu bitirdim, lisede bilgisayar teknisyenliği kazanmıştım ama gidemedim. Kuaförlük eğitimine başladım. Şimdilik memnunum. Abimle ortak dükkanım da var. Orada da çalışıyorum.
Ayten Volkan: 16 yaşındayım. Kurtuluş Lisesi’ndeydim, devam edemedim. Sevdiğim bir meslek olduğu için kuaförlüğü seçtim, çok memnunum. Güzelyurtluyum ve oradaki bir kuaför ve güzellik merkezinde çalışıyorum. Her şeyi öğreniyorum. 3 yıl sonra ustalık belgesi de almak ve kendi işyerimi açmak isterim.
Müslüm Taş: Gazimağusa Çanakkale Ortaokulu’ndan mezun oldum. Kuaförlüğe merak saldım, yapacağım. Kendi işyerimi açmak istiyorum. Mağusa’da çalıştığım yerden de çok memunum.
Toycan Nasiboğlu: ŞHRO eğitim gördüm ama terk ettim, buraya geldim. Bu okul daha güzel. Yeğenim de kuaför dükkanı açmıştı. Ben de bayan kuaförü olmayı çok isterdim.
Berna Keçeci: Değirmenlik Lisesi’ni yarım bırakıp burayı tercih ettim. Burada olmaktan memnunum. Kuaförlük bölümünde okuyorum. İşimden de, ustamdan da memnunum. Gelecekte ustalık belgemi alıp kendi işyerimi açmak istiyorum.
Mustafa Ateş: Daha önce Anafartalar Lisesi’ndeydim, devamsızlıktan kalınca buraya geldim. Arkadaşım teşvik etti, onunla geldim. Memnunum.
Mücide Dadı: LTL’de 10. sınıfı bırakıp buraya geldim. Kuaförlüğü çok seviyorum ve yapıyorum. İşyerimden de çok memnunum. Okulda bir an önce kıyafetlerimiz olsun başka bir eksiğimiz yok. Üniformalarımızı bekliyoruz. Öğretmenlerimizin hepsi çok iyi. Bu yıl okulumuz geç açıldı ama biz hızla derslerimizi yapıyoruz. Okulda sosyal ilişkilerimiz, arkadaş ortamımız da çok güzel. Herkesle iyi anlaşabiliyoruz.
Editör: TE Bilisim
