Birliğin, toplam 17 çeşit sertifikalı arpa ve buğdayın çimlenme, kuraklık, hastalık ve dona karşı dayanıklılığını gözlemlemek için Alaniçi bölgesinde kurduğu deneme parselinde, buğday çeşitleri öne çıktı.
Denemede, ithal sertifikalı arpa ve buğday yanında, ülkede geliştirilen üç çeşit arpa da kullanıldı.
-Nizam: “Buğday kuraklığa daha iyi direnç gösterdi”
Kıbrıs Türk Çiftçiler Birliği Başkanı Mehmet Nizam, TAK'a yaptığı açıklamada, üreticinin daha yüksek rekolte ve kaliteli verim almasına yardımcı olmak amacıyla başlatılan çalışmayla ilgili sonuçları paylaşarak “Gelinen noktada buğdaylar kuralığa daha iyi direnç gösterdi, arpalarda büyük sıkıntı var, tabii bu da mevsimseldir. Hepsi aynı gün ekildi, ancak 75-80 gün yağış olmadı” dedi
Arpa türleri arasında pek bir fark bulunmadığını, susuzluktan dolayı gelişim göstermedikleri, kök ve yaprak hastalığı gözlemlendiğini, arpaların üç yaprak dönemine gelmeden kuraklığa maruz kaldığından dolayı çok geri kaldığını ifade eden Nizam, buğdaylarda kök veya yaprak hastalığı olmadığından gelişimlerinin daha hızlı olduğunu kaydetti
Nizam, buğday çeşitlerinin kendi aralarında da tritikale (yemlik) buğday cinslerinin sert buğday cinslerine göre bir adım daha önde olduğunu ifade etti.
Deneme parseli dışında gözlemlemelerine de değinen Nizam, ekim tarihinin 2023’te çok büyük bir faktör olduğunu, deneme parseli ile ekimi 10 gün önce yapılan arpa tarlaları arasında, topraktaki nem ve adaptasyon kaynaklı ciddi farklar oluştuğunu, her şeye rağmen kırkambarın (üreticinin kendine yetiştirdiği tohumluk) adaptasyon sorunu olmadığından daha erken geliştiğini kaydetti.
Nizam, kırkambar ekili tarlaların üç adım daha önde olduğunu, ancak sertifikalı tohumların daha hassas ve adaptasyon sıkıntısı olduğu için geride kaldığını kaydetti.
Ada genelinde de buğday ekinlerinin arpaya göre daha iyi olduğunu ifade eden Nizam, arpa ekili arazilerde hastalık ve de gelişim açısından kırkambar ekili arazilerin, sertifikalı ve ülkede geliştirilen türlere göre daha önce olduğunu vurguladı.
Çiftçiler Birliği Başkanı Nizam, kurak geçen bu sezonda, tarlalara bakıldığında Atenais, Gidria ve Lisi çeşitlerinin kendisini gösterdiğini, ovada bir adım önde olduklarını, kuraklığa daha çok direnç gösterdiklerini ifade eti.
Nizam, bazı türlerin erken gelişme özelliği, bazılarının ise geç gelişme özelliğine sahip olduğundan ileride yapılacak gözlemlemelerin de başlatılan çalışma açısından önem taşıdığını ifade etti.
-Tane yem için ithalat ihtiyacı olacak
Son dönemdeki yağışlı havadan dolayı kaba yem ve silajlık rekoltede bir değişiklik beklediklerini ifade eden Nizam, tohumluk ihtiyacının karşılanmasını, ithalata gerek kalmamasını beklediklerini, hayvanlar için dışarıdan tane yem ithalatının kesin göründüğünü ifade etti.
Çalışmada 9 buğday ve 8 arpa çeşidi ekilen tarlalarda hastalık direncinin gözlemlenebilmesi için mantar veya pestisitle ilaçlama yapılmadı.
Haber ve fotoğraf: İbrahim Diran
