Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Başkanı Fikri Toros, ekonominin şu an adeta kontrolsüz bir gemi gibi sürüklendiğini savunarak, hükümetten iyi bir ekonomi yönetimi talep ettiklerini belirtti.<br /> <br /> Toros, artık hükümetin yasa geçirmekten söz ettiğini değil, yasaların uygulandığını görmek istediklerini kaydetti.<br /> <br /> <strong>“HÜKÜMETİN EKONOMİ PERFORMANSI KÖTÜ”<br /> </strong><br /> Toros, hükümetin bir yılını değerlendirdiği, Ticaret Odası’nda düzenlediği basın toplantısında, geçen yıl iş başına gelen hükümetin beklenen (%5’in üzerinde) büyüme hızını sağlayacak politikalar ve icraatlarla ilgili yeterli performans gösteremediğini ileri sürdü.<br /> <br /> Daha hızlı bir büyüme için hükümetin gündeminde herhangi bir madde bulunmadığını savunan Toros, ayrıca KKTC Merkez Bankası verilerine göre, tahsili gecikmiş banka alacaklarının sürekli arttığını, KKTC makamları ve bürokrasisinin adeta yabancı yatırımları caydırmak için çaba harcadığını öne sürdü.<br /> <br /> <strong>“KAMU REFORMU SADECE BİR VAAT”<br /> </strong><br /> Toros, ülkede denetim kurumlarının iş yapamaz hale gelmesi, güncel istatistiki veri üretimi konusunda yaşanan sıkıntıların halen devam eder olması ve kamu görevinde günlük sorunlara öncelik verme eğiliminin devam etmesinin hükümet programında yer alan “Kamu Reformu”nun sadece bir vaat olarak kaldığının, arzu edilen seviyede somut ilerleme kaydedilmediğinin göstergesi olduğunu savundu.<br /> <br /> Yatırım olmadığı sürece ekonomik büyümeden söz edilemeyeceğini kaydeden Toros, Kıbrıs sorununa çözüm bulunamamış olmasının Kuzey Kıbrıs’ta iş ve yatırım yapma ortamını olumsuz etkilediğini, siyasi koşullar gerekçe gösterilerek, iş ve yatırım yapmak konusunda yapılabileceklerin yapılmadığını anlattı.<br /> <br /> <strong>“ÇARE ÜRETMEK SANILDIĞI KADAR ZOR DEĞİL”<br /> </strong><br /> Toros bu duruma çare üretmenin sanıldığı kadar zor olmadığını söyleyerek “TC’nin desteği ile sürdürülen ve esas olarak KOBİ’lerin finansmanını sağlamayı amaçlayan faiz farkı ödemeli krediler genişletilerek, en azından orta büyüklükteki yatırımlar için de kullanılabilir hale getirilmeli; Türkiye Cumhuriyeti ile özel anlaşmalar imzalanarak, bankalarımızın yatırımlar için daha düşük faizli ve uzun vadeli krediler kullandırılmasının yolları bulunmalıdır” şeklinde konuştu.<br /> <br /> <strong>“KKTC BÜTÇESİ MAALESEF YATIRIM YAPACAK DURUMDA DEĞİL”<br /> </strong><br /> Daha iyi okullar, daha iyi yetişmiş iş gücü, daha iyi hastaneler, daha sağlıklı yurttaşlar, daha iyi ulaşım altyapısı vs. için kamu yatırımlarının yapılmasının şart olduğunu kaydeden Toros, KKTC bütçesinin yatırım yapabilecek durumda olmadığını da savundu.<br /> <br /> Bununla beraber Türkiye Cumhuriyeti yardım ve kredilerinin kamusal yatırımlara ayrılan kısımlarının etkin olarak kullanılmadığına ilişkin duyumlar aldıklarını belirten KTTO Başkanı Toros, Türkiye yardımları ile yapılması planlanan ve bütçeye ödeneği konulmuş olan pek çok yatırımın, henüz projelendirilmedikleri için gerçekleştirilmediğini, bunun kabul edilmesinin mümkün olmadığını ifade etti.<br /> <br /> Özellikle bankalara olan devlet borçlarının tasfiyesi ve söz konusu kaynağın ekonominin kullanımına sunulabilmesinin, Kıbrıs Türk halkının geleceği için hayati öneme sahip olduğunu belirten Toros, kamu yönetimimin bir kez daha yetersiz kaldığını ve kamu yatırımları için var olan kaynağın dahi ekonomiye kazandırılamadığını söyledi.<br /> <br /> <strong>“EKONOMİK BÜYÜME SAĞLANMADAN GENÇLERE İŞ SAĞLAMAK MÜMKÜN DEĞİL”<br /> </strong><br /> Toros, ekonomik büyüme sağlanmadan, gençlere iş olanağı sağlamanın mümkün olmadığını kaydederek, sosyal güvenlik fonlarını korumanın da ancak ekonomik büyümeyle mümkün olduğunu dile getirdi.<br /> <br /> Ülkenin en önemli gelirini turizm, yüksek öğrenim ve yabancılara yapılan emlak satışından elde ettiğini belirten Toros, her üç sektörün de yaşanabilir kentlere ve iyi korunmuş bir doğaya sahip olmayı gerektirdiğini söyledi. Toros şöyle devam etti:<br /> <br /> “Yenilenebilir enerji kullanımını teşvik eden yasal düzenlemeler, bizleri memnun etmektedir. Hazırlanan mevzuatın bir an önce hayata geçebilmesi için eksikliklerin tamamlanmasını ve gerekli teknik tedbirlerin alınmasını istiyoruz. İnanıyoruz ki, yenilenebilir enerji yatırımları, çevremizi korumaya katkı sağlayacak, enerji maliyetlerimizi düşürecek ve yeni iş alanları yaratarak ekonomik gelişmemize katkı sağlayacaktır.<br /> <br /> Ancak bugün uygulanan elektrik fiyatları ile mal veya hizmet üretmeyi bırakın, yaşamak bile hayli zorlaşmıştır. Hükümet programı, elektrik arzını güvenceye alacak ve maliyetleri düşürecek önlemlerden söz etmekteydi…<br /> <br /> Malumunuz üzere, bu yıl içinde Türkiye’den su getirme projesi tamamlanmış olacak…Ne var ki, su yönetimi konusunda henüz daha bir model seçilmiş değildir. Bu konudaki tartışmaların açıklıkla sürdürüldüğünü söylemek de abartı olur. Bu konuda sadece kulaktan dolma bilgilere sahibiz. Su yönetimi konusunda çağdaş bir model acilen belirlenmeli ve bu sudan nasıl yararlanılacağı halkımız ile derhal paylaşılmalıdır.<br /> <br /> Suyun, modern tarımda kullanılması için gerekli düzenlemeler, tarım sektörünün yeniden yapılanması, ürünlerin pazara ulaştırılması ve pazarda kabul görmesi için özellikle standartlara uyum konusunda gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Ayrıca, özel sektörün denetim ve sertifikasyon alanına girebilmesi için yasal düzenlemeler yapılmalıdır.<br /> <br /> Bunların yapılması halinde, tarım ve işlenmiş tarım ürünleri alanında önemli bir ihracat potansiyeli yakalayacağımıza inanıyor ve bunun ekonomik değeri yüksek bir yatırım alanı olduğunu düşünmekteyiz.”<br /> <br /> <strong>ÇÖZÜM SÜRECİ<br /> </strong><br /> Toros konuşmasında, KTTO’nun Annan Planı’nın gündeme geldiği günlerden bu yana, Kıbrıs sorununa adil, kalıcı ve karşılıklı kabul edilebilir bir çözüm bulunması için ortaya konan tüm çabaları destekleyip, çoğu zaman bazı inisiyatifler geliştirdiğini de söyledi.<br /> <br /> Kıbrıslı Rumlarla ilişkileri geliştirmek ve çözüm sürecine katkı koymak için sürekli bir çaba içinde olduklarını da ifade eden Toros, Kıbrıs sorununun çözümüne yardımcı olacağını düşündükleri tüm taraflarla işbirliğini sürekli olarak geliştirdiklerini anlattı.<br /> <br /> Toros, “Kıbrıs Türk ekonomisinin güçlendirilmesi, Kıbrıs Rum iş insanları ile rekabet edebilecek güce kavuşmamız, çözüm olasılığını zayıflatmaz, güçlendirir. Sosyal alanda yapacağımız reformlar ile daha iyi eğitim ve daha iyi sağlık sistemlerine kavuşmamız, bulunacak çözüme daha çok katkı koymamızı sağlar ve çözümü güvenceye alır. Yasalarımızı, reel sektörlerimizi AB mevzuatı ile uyumlu hale getirmemiz, hem çözüm sürecinde, hem de çözümden sonra daha güçlü ve katılımcı olmamıza yardımcı olur” dedi.<br /> <br /> <strong>“SİYASET KURUMU İŞ ÜRETMELİDİR”<br /> </strong><br /> “Siyaset esas işlevlerine hemen geri dönmeli ve artık sonuç üretmelidir” diyen Toros, yıllardan beri kamu reformundan söz edildiğini, artık söz değil, uygulama istediklerini kaydetti.<br /> <br /> İş yapabilirlik konusunda bugüne kadar hükümete sunmuş oldukları belgelere herhangi bir yanıt alınamadığını da anlatan Toros, bu belgelerdeki talepleri, siyasiler ve üst kademe bürokrasisi ile birlikte tek tek ele almak ve kararlılıkla hayata geçirmek istediklerini açıkladı.<br /> <br /> Toros, rekabet edebilirlik konusunda hazırlamış oldukları raporları düzenledikleri törenlerle okumuş olmakla kalmak istemediklerini, bu raporların hükümetler tarafından mutlaka yeniden değerlendirilmesi ve bu raporlardaki önlemlerin hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etti.<br /> <br /> Kuzey Kıbrıs pazarının hem Güney Kıbrıs, hem de Türkiye pazarına göre daha ucuz olması için sürekli olarak çalışılması gerektiğinin altını çizen Toros, bu amaçla alınabilecek önlemler listelenerek, STÖ’lerin de katılımıyla uygulamaya konulması gerektiğini belirtti. Toros şunları kaydetti:<br /> <br /> “Kısaca, ekonominin kontrolsüz bir gemi gibi sürüklenmekte olduğunu görüyoruz. İyi bir ekonomi yönetimi talep ediyoruz. Yasa geçirmekten söz edildiğini duymak istemiyoruz. Yasaların, uygulandığını görmek istiyoruz. <br /> <br /> Anayasa değişiklikleri konusunda yaşadıklarımız bize örnek olmalıdır… Tüm partilerin destek verdiği, bizim de desteklediğimiz bu değişiklikler halk tarafından reddedildi. Neden? Bu değişiklikler kötü müydü; yoksa bu reddedişin başka gerekçeleri mi vardı? Siyasi mekanizma, bu soruya yanıt vermek zorunda değil mi? Halk içinden seçilenlerin, temsil ettikleri zümreyi anlamaya çalışması, esas görevlerinden biri değil midir?<br /> <br /> Siyasi kadroların, seçim veya parti içi çekişme temelli söylemlerini veya neler yapmayı düşündüklerini değil, artık Kıbrıs Türk halkı için icraat bazında neler yaptıklarını duymak istiyoruz.”