Sağlık Bakanlığı’nın, uzun yıllardır ülkede büyük sorun haline gelen ve hastanelerde ihtiyaç duyulan hasta refakatçisi yetiştirilmesi için düzenlenen kursun ilki 25 Ocak’ta tamamlanmış ve katılanlara sertifikaları 16 Şubat’ta düzenlenen törenle verilmişti. Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre, dün ikinci grup eğitimler Lefkoşa’da Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Thalassamia Konferans Salonu’nda başladı. Gazimağusa’daki eğitimler ise 4 Mart’ta Gazimağusa Devlet Hastanesi Konferans Salonu’nda saat 09.00’da başlayacak. Eğitimler 3 hafta sürecek. Kursa katılacaklarda aranan nitelikleri ve aranan belgeler şöyle: “KKTC vatandaşı olması (KKTC kimlik kartı fotokopisi); en az ilkokul mezunu olmak (Diploma örneği aslı gibidir onaylı); bu işi yapmasına engel bedenen, fiziksel ve ruhen engeli bulunmamak (güncel sağlık raporu); yüz kızartıcı suçu bulunmamak (polisten yeni alınmış karakter belgesi); 20-55 yaş aralığında bulunmak; refakatçilik yapmak istediğini belirten bir dilekçe.” Hasta refakatçisi eğitimlerine katılmak isteyenlerin başvurularını Sağlık Bakanlığı Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi Arşivi’ne yapması gerekiyor. BAHÇECİ, EĞİTİMLERLE İLGİLİ BİLGİ VERDİ Öte yandan Sağlık Bakanlığı’nın düzenlediği kurslarda hasta refakatçi eğitimi veren Uzman Hemşire Mine Bahçeci, hasta refakatçisi görevinin tanımı, hasta bakıcı ile olan farkları, nasıl bir eğitim sürecinden geçtikleri, bundan sonra hasta refakatçisi eğitimini alarak mesleğe başlamak isteyenlerin hangi kriterlere sahip olmaları gerektiği gibi konularda açıklamalarda bulundu. “HASTA BAKICI VE HASTA REFAKATÇİSİ ARASINDAKİ FARKLAR” Refakatçilerin hasta bakıcıdan farkı konusunda bilgi veren Uzman Hemşire Mine Bahçeci şunları kaydetti: “Refakatçiler tıbbi anlamda hasta ve engelli bireye destek vermezler. Tam olarak refakatçinin kelime eşdeğer anlamı ‘hasta yakını’dır. Hastanelerde, ev ortamında ya da ihtiyaç duyulduğunda bireysel olarak hastanın yanında kalan ve hastanın beslenme, temizlik, giyinme, tuvalet gibi rutin günlük eylemlerinde yardımcı olan bir nevi ihtiyacı olanı kişiyi koruyucu, destekleyici kişiye refakatçi denir. Örneğin; kendi akrabalarımızdan biri yaşlandığında, kendine yetemediğinde ve bireysel yaptığı işlere yetişmekte zorlandığı dönemde evlatlarının dönüşümlü onun yanında bulunup o yaşlıyı desteklemesi gibi. Hastabakıcı ise aynen hemşireler, ya da diğer sağlık grubu çalışanları gibi bir kurum, klinik içerisinde genele hizmet verir. Hasta yakını olarak görev yapmazlar. Sürekli tek bir hastaya bakmazlar. Birden çok hastaya bir döngü halinde değişimli kurumsal bakım verirler. Tıbbi tüm işlere de hemşire ile birlikte katılırlar. Günümüzde ailesinin, engellisinin yanında yakını olarak durabilecek kişilere gerçekten ihtiyaç duyulmuş ki bu refakatçiler yetiştirilmiştir. Bu nedenlerdir ki uzun bir süredir hastanelerimizde eğitimsiz, çoğunlukla dilimizi bilmeyen, vatandaşımız olmayan, hastanenin düzenini de bozabilen kişiler maddi olarak yüksek meblağlar karşılığında refakatçi hizmeti vermekteydiler.” TÜRKİYE’DE UYGULANAN PROGRAM YENİDEN DÜZENLENDİ Bahçeci’nin açıklamasına göre KKTC Sağlık Bakanlığı’nın TC Sağlık Bakanlığı ile istişareleri sonucunda TC Sağlık Bakanlığı’nın da uyguladığı Refakatçi Eğitim Programı KKTC Sağlık Bakanlığı eğitimci hemşireleri tarafından yeniden düzenlendi. KKTC Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvelik Bakanlığı ve Ortopedik Özürlüler Derneği tarafından oluşturulan bir proje kapsamında Hasta Refakatçi Programı oluşturuldu. Bahçeci şöyle devam etti: “Bu proje kapsamında Çalışma Bakanlığı eğitim alanlarına maddi katkı sağlarken, projeye eğitim materyallerini sağladı. Sağlık Bakanlığı ekibi eğitim programını yürüttü ve Ortopedik Özürlüler Derneği de projeye koordinasyon desteği verdi. Refakatçilerimiz henüz bir aylık stajlarını yapmaktadırlar. Ancak staj döneminde dahi hastanelerimizin ve hastalarımızın çok büyük bir eksiğinin giderilmiş olduğunu gördük. Sağlıkta refakatçi dahi olsa eğitimler bitmez. Gerek refakatçilerimizin, gerekse hasta bakıcılarımızın diğer tüm sağlık çalışanlarında olduğu gibi eğitimleri Sağlık Bakanlığı tarafından devam edecektir. Süregelen halkı destekleyici eğitimlerin bir proje altında gündeme gelmesi ve hastaneye yatan hastalara yönelik de genişletilmesi, bunca zaman verilen emeklerin boşa gitmediğini ve gerçekten ihtiyacı karşılayabilecek, ihtiyaç duyulan bir girişim olduğunu göstermektedir.”