Başbakan Tufan Erhürman, 18 Mayıs tarihinde imzalanan kayıt koşulları sözleşmeleriyle aktif bet ofis sayısının 51’den 42’ye indirilmesinin sağlandığını, 9 ofisin kapandığını belirtti. Başbakan Erhürman, Başbakanlığa ayrılan bütçede yer alan 500 bin TL hane halkı yardımı kaleminden durumlarını belgeleyen ve başvuruda bulunan engelli, kanser hastası veya MS hastası 17 kişiye, 27 bin 278 TL yardım yapıldığını açıkladı. Erhürman, Gıda Güvenliği Risk Değerlendirme Kurulu ile Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’nun tekrar toplantı yapmaya başladığını belirtti. Dövizdeki dalgalanmaya da değinen Erhüman, “TL’nin değer kaybı karşısında sıkıntılar yaşıyorsak bunları TC ile çok daha açık bir biçimde konuşmak zorundayız” dedi. Başbakan Tufan Erhürman bugün “Hükümetin kurulmasından günümüze Başbakanlık çalışmaları” konulu basın toplantısı gerçekleştirdi. “TC’DEN GELECEK PARA KULLANIMI BAŞLAMADI... KAYNAK SIKINTISI” Başbakan Tufan Erhürman, hükümetin 2 Şubat’ta kurulup 15 Şubat’ta güvenoyu aldığını, bütçenin 7 Nisan tarihinde geçtiğini, 19 Nisan’da Türkiye Cumhuriyeti ile yıllık protokollerin imzalandığını ancak prosedürlerin Türkiye Cumhuriyeti tarafından tamamlanmadığını ve paranın kullanımının henüz söz konusu olmadığını belirtti. Ehürman, 2 Şubat veya 15 Şubat’tan itibaren hesap yapıldığı takdirde hükümetin 100 gününün dolduğu sonucuna varılabileceğini ama kaynak kullanımı açısından bakıldığında henüz bu sürenin dolmadığının görüldüğünü kaydetti. Kaynak sıkıntısı dolayısıyla yapılması planlanan yatırımların birçoğunun henüz gerçekleşmediğini söyleyen Erhürman, basın toplantısını “hükümetin 100 günü” olarak değerlendirmeyi doğru bulmadığını belirtti. Erhürman, Başbakanlığın çalışmalarını kamuoyuna açıklama amacında olduklarını söyledi. “RADİKAL DEĞİŞİKLİKLER GÜNDEME GELEBİLİR” “Başbakanlığın genel vizyonunun KKTC ülkesi ve halkının sosyo ekonomik kalkınmasını sağlanması olduğunu” dile getiren Erhürman, KKTC’de birtakım yapısal sorunlar olduğunu belirtti. Erhürman, “Bunlardan bazıları kendi içimizde çözebileğimiz sorunlardır; kamu reformu, yerel yönetimler reformu, maliye ile ilgili yasal düzenlemeler gibi” dedi. Yapısal ancak müdahale etmekte güçlük çektikleri sorunlar olduğunu dile getiren Erhürman, tüm dünyada yaşanan bazı gelişmeler ışığında TL’nin değer kaybı ile karşı karşıya kalındığını, petrol fiyatlarının yükseldiğini, tüm bu sebep kısmına etki edebilmelerinin mümkün olmadığını, sonuç kısmına yönelik etkileme çalışmalarının yoğun şekilde sürdürüldüğünü belirtti. Başbakanlığın tüm ilgili bakanlıklarla toplantılar düzenlediğini söyleyen Erhürman, “Çok radikal da olabilecek birtakım değişiklikler gündeme gelebilir. Her türlü ihtimali görüşüyoruz” dedi. Sorunun TL’den kaynaklandığına işaret eden Erhürman, çözüme yönelik Türkiye Cumhuriyeti yetkilileriyle sürekli görüşüldüğünü söyledi. Erhürman, TL kullanımından doğan sıkıntıların aşılmasında Türkiye’nin daha yoğun bir katkı koymasının ve bu katkının da yapısal hale gelmesinin gerektiğini bu yönde çalışma yapıldığını belirtti. “BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ AZALMIŞ İKİ GRUP GENÇ VAR” Soyal ve ekonomik açısından kalkınma noktasında arzu edilen yerde bulunulmadığına işaret eden Erhürman, gençlik alanında ciddi sorun bulunduğunu ifade etti. Erhürman, KKTC’de birbiriyle ilişkisi azalmış iki grup genç oluştuğunu söyleyerek, bunun geleceğe dair ciddi sorunların gündemde olduğunu gösterdiğini belirtti. Erhürman şöyle devam etti: “Özel okullarda okuyan çocuklar diğer tarafta kamu okullarında okuyan çocuklar. Bu çocuklar okul, sosyal ortamda bir araya gelemiyor. Özelde okuyanlar yabancı dili daha iyi öğrenirken, kamudakiler bu alanda geri kalıyor. 10 yıl sonra bu çocuklar bu ülkede nasıl barış içinde, dayanışma içinde bir arada yaşayabilecekler, birlikte üretebilecekler. Bu ciddi bir sorun olarak karşımızda duruyor” Erhürman, bu düşüncelerle Gençlik Dairesi’yle birlikte kamu okullarındaki çocuklara yönelik projeleri ön plana alarak, Mağusa Maraş’ta inşa edilecek gençlik merkezinin yerini tespit ettiklerini, projelendirme çalışmalarına başlandığını, Lefkoşa Surlariçi’nde yeni bir gençlik merkezi açılması için kiralama yapma aşamasına gelindiğini kaydetti. Gençlik Merkezlerinin devreye girmesinin tek başına çok fazla bir anlam ifade etmediğini belirten Erhürman, Bostancı, Güzelyurt, Akdoğan, Paşaköy, Vadili ve Dipkarpaz gençlik merkezleri olduğunu ancak bunların çok uzun zamandır arzu edilen biçimde faal olmadığını anımsattı. Erhürman, Gençlik Merkezi açmakla sorunun çözülmediğini kaydederek, gençlik merkezlerinin fiziki alt yapı iyileştirme çalışmalarının başladığını ve yürütülecek sanatsal, eğitsel çalışmaların programlarının hazırlandığını ifade etti. Erhürman, pilot proje olarak Arabahmet İyilik Evi’nde çocuklar, gençler ve kadınlar için yeni eğitim programları uygulanmaya başlandığını ve kısa süre sonra var olan ve yeni açılacak merkezlerde gençlere eğitim ve kariyer danışmanlığı hizmetleri verilmesi için de hazırlıkların tamamlandığını vurguladı. İTÜ’nün Lefkoşa’daki eğitim merkeziyle, yaz döneminde bölge çocuklarına İngilizce eğitimi verilmesi için görüşmelerin tamamlandığını, Gençlerde okuma alışkanlığının artırılması için de Haziran-Eylül ayları arasında uygulanacak “Okuyoruz Yaşamı Dokuyoruz” projesinin hazırlandığını ifade eden Erhürman, Merkezi Cezaevi’nde, İçişleri Bakanlığı ile işbirliği içerisinde, kendi alanında başarılı olmuş insanlarla mahkum ve tutukluları bir araya getiren “Yankılı Söyleşiler” etkinlik programını çarşamba günler uygulamaya başladıklarını anımsattı. Erhürman, kamu okullarında öğrenim gören yetenekli gençleri üniversite ortamlarına taşımak için “Gençler Üniversitelerle Buluşuyor Projesi” hazırlandığını ve bu kapsamda gençlerin yetenekli oldukları alanlarda üniversitelerde farklı çalışmalar yapmalarının sağlanacağını belirtti. Erhürman bu projenin haziran ayından itibaren hayata geçeceğini söyledi. Gençlerin yararlanabileceği, Kobigem, Kalkınma bankası gibi bir dizi olanak bulunduğunu ancak bunlardan haberdar olunamadığını belirten Erhürman, “Biz girişimcilik merkezi oluşturduk tüm bilgileri topladık, ücra köylere kadar giderek, bu konuda hem bilgilendirme hem de eğitim verme programlarımızı hazırladık” dedi. SPORLA İLGİLİ ÇALIŞMALAR Spora sadece özel ilgi alanı olarak bakmadıklarını, spor alanında 4 ayaklı bir vizyonları olduğunu dile getiren Erhürman, bu amaçla kısa sürede ellerinde var olan parayla çok sayıda yatırım yaptıklarını belirtti. Yetenekli sporcuların küçük yaştan belirlenmesi ve spor yaşamlarında desteklenmesinin ve teşvik edilmesinin sağlanması amacıyla altyapı ve yetenek seçimi programları üzerinde başlatılan çalışmaların tamamlanarak uygulama aşamasına geldiğine işaret eden Erhürman, yetenekli sporcuların desteklenmesine ve teşvik edilmesine yönelik ödül ve teşvik mevzuatı hazırlanması çalışmalarının da başlatıldığını vurguladı. Sporcuların uluslararası alanda düzenlenen müsabakalara katılımının sağlanması için yoğun girişimler başlatıldığını ancak malum sebeplerle bu konuda ayrıntıya girmeyeceğini dile getiren Erhürman, uzun süreden beri toplanmayan Spor Şurası’nın Ekim 2018’de toplanması için çalışmalar başlatıldığını belirtti. Erhürman, uzun zamandır bet ofislerinin azaltılması konusunda yürüttükleri çalışma ve düzenlemeler sonucunda 57 tane izinli olan ancak sadece 51 tanesi aktif bulunan bet ofis sayısının, 9 aktif olanının da kapandığını, böylece aktif bet ofis sayısının 42’ye düşürüldüğünü vurguladı. Erhürman, “18 Mayıs 2018’de imzalanan kayıt koşulları sözleşmeleriyle aktif bet ofis sayısının 51’den 42’ye indirilmesi sağlandı” dedi. PLANLAMA İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR Erhürman, planlama konusunda ciddi eksiklikler olduğunu ekonomik yaptırımların kalkınmayla sonuçlanmamasının sorun yarattığını belirterek, Lapta-Yeşilırmak, İskele-Karpaz ve Lefkoşa Suriçi bölgeleri yerel kalkınma stratejisi çalışmaları başlatıldığını ve bu bölgeler için taslak eylem planları hazırlandığını söyledi. HALKLA İLİŞKİLER İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR Erhürman, başbakanlık basını bilgilendirme toplantılarını istisnai durumlar hariç düzenli olarak yaptıklarını, başbakanlığın basın bülteni yayımlanmaya başladığını hatırlatarak, iki yıldan beri web sayfasında yayımlanmayan Bakanlar Kurulu kararlarının da web sayfasında yayımlanmaya başlandığını 2011-2018 yılları arasındaki tüm Bakanlar Kurulu kararlarına web sayfasından erişim sağladıklarını anlattı. Erhürman, uzun zamandır gündemde olan başbakanlığın 500 bin TL’lik hane halkı yardımından, durumlarını belgeleyen ve başvuruda bulunan, engelli, kanser hastası veya MS hastası 17 kişiye 27,278 TL yardım yaptıklarını belirtti. Erhürman, yardımların küsüratlı olma sebebinin de somut istek ve talepleri içermesi olduğunu söyledi. 2018’in Avrupa Kültürel Miras Yılı ilan edildiğini anımsatan Erhürman, “Kültürel miras konusunda çok zengin bir ülkeyiz ama bırakın dışardaki tanıtımını içerdeki tanıtımda bile sıkıntılar yaşıyoruz” dedi. Erhürman, “Geçmişin Gelecekle Buluşması” fotoğraf yarışmasının Mayıs sonu itibarıyla başlayacağını açıkladı. DENETİMLERLE İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR Erhürman, denetimlerle ilgili de; “dokunulmazlıkların kaldırılması, nerden buldun yasası, mal bildirimleriyle ilgili gelişmeler” konusunda hükümetin yaptığı çalışmalar olduğunu belirterek, sadece başbakanlık bünyesinde yapılan çalışmaları gündeme aldıklarını bunların 3 tanesinin ön plana çıktığını vurguladı. Polisten aldıkları bilgiler içerisinde kamuoyuna mal olmuş pek çok dosyayı paylaştıklarını belirten Erhürman, bunun son derece önemli bir adım olduğunu, protokolde de bu şekilde yer aldığını dosyaların takibine devam ettiklerini belirtti. Erhürman, bugüne kadarki yayımlanan genelgeyle Sayıştay denetimleri sonucunda kendilerine sorumluluk yüklenen kişilere yönelik de hukuki prosedürler başlatıldığını ifade etti. Vakıfların on yıl ve daha uzun süreli tüm sözleşmelerinin incelendiğini, sonuçların kamuoyuyla paylaştıklarını anımsatan Erhürman, “Sözleşmelerdeki taahhütlerini yerine getirmediği tespit edilen kiracıların sözleşmelerin feshiyle ilgili hukuki süreçler başlatıldı” dedi. Erhürman, bu işlemlerin önceden yapılmamasının vakıfları ciddi zarara uğrattığını da söyledi. UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE KONUSUNDAKİ ÇALIŞMALAR Erhürman, uyuşturucu konusunda yapılan eğitim ve farkındalık çalışmalarının yanında, çok önemsedikleri AMATEM ve Rehabilitasyon Merkezi’nin kurulmasıyla ilgili ön çalışmaların tamamlanma aşamasına geldiğini kaydetti. Bunun kanayan bir yara olduğunu ifade eden Erhürman, gençlerin uyuşturucu kullanımının ardından rehabilite edilemediği için cezaevine gönderildiğini ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle farklı aşamalara gelindiğini belirtti. Erhürman, AMATEM rehabilitasyon merkezi kurulması için çok ciddi çalışmalar yürütüldüğünü, birinin özel kamu ortaklığı, diğerinin doğrudan devlet tarafından inşa edilmesinin gündemde olduğunu, yıl sonuna kadar en azından bir tanesini tamamlamayı planladıklarını söyledi. Ailelerin yetkililere ulaşma noktasında yaşadığı sıkıntılara da değinen Erhürman, Alo Danışmanlık ve Destek Hattı için numara izinlendirme çalışması tamamlandığını, birkaç hafta içerisinde bunların devreye gireceğini vurguladı. YATIRIM PROJELERİYLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR Genç Tepe Projesi ile ilgili hazırlıkların kendilerinden önce yapıldığını, KTMMOB’den görüş ve öneriler istediklerini, bu çerçevede hazırlanan 51 görüş ve önerinin Başbakanlığa ulaştığını anlatan Erhürman, “Görüş ve öneriler projeyi hazırlayan kuruma iletildi. Yaz ayları içerisinde birinci etap için ihaleye çıkılması planlanıyor” dedi. Erhürman, iİki etap olarak planlanan Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi Taşkın Önleme Projesi’nin birinci etabının zemin etüdü çalışmalarının başladığını, sondaj kazısının da 31 Mayıs tarihinde tamamlanmasının planlandığını belirtti. KURULLARIN ÇALIŞMALARI Erhürman, son toplantısını 17 Kasım 2016 tarihinde yapan Gıda Güvenliği Risk Değerlendirme Kurulu’nun 7 Mayıs 2018 tarihinde ilk toplantısını yaptığını, son toplantısını 30 Haziran 2016’da yapan Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’nun da bugün toplandığını ifade etti. KOOPERATİFÇİLİK İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR Erhürman, kooperatifçiliğin yaygınlaştırılması hedefiyle kurulma çalışması içerisindeki kooperatiflere yoğun destek verdiklerini, küçük kooperatiflerin birleşmesini teşvik hedefiyle teşvik programları hazırlama çalışmaları başlattıklarını, kooperatiflere yönelik eğitim programları hazırladıklarını anlattı. Erhürman, Kooperatif Şirketler Mukayyitliği nezdinde “Gözetim Sistemi” kurulumunun tamamlandığını, dün itibariyle kooperatiflerden bildi akışının başladığını duyurarak, Denetim kooperatifi kurma çalışmalarını da başlattıklarını söyledi. ERHÜRMAN SORULARI YANITLADI Başbakan Tufan Erhürman, dövizde yaşanan dalgalanmaya yönelik önlemler çerçevesinde tüm konuların konuşulacağını, inceleneceğini, önyargı ile davranılmayacağını belirtti. Farklı para birimine geçme, kurları sabitleme gibi radikal önerilerin de inceleneceğini söyleyen Erhürman, “Bu öneriler de masamızdadır. Bunları yapacağız anlamında söylemiyorum ama bunlar da çalıştığımız masadadır” dedi. Erhürman, “Ezber bozucu adımlar atılacak demiyorum. Ezber bozucu konular da masaya yatırılacak” dedi. SORULAR Başbakan Tufan Erhürman, basın toplantısında gazetecilerin sorularını da yanıtladı. Döviz konusunda alınabilecek radikal değişikliklerle ilgili bilgi verilmesine yönelik soruya verdiği yanıtta Erhürman, “Bugüne kadarki genel yaklaşımın döviz yükselir ve elimiz kolumuz bağlıdır” yönünde bir yaklaşım olduğunu, farklı para birimine geçme, kurları sabitleme gibi radikal öneriler de bulunduğunu söyleyerek, “Bu öneriler de masamızdadır. Bunları yapacağız anlamında söylemiyorum ama bunlar da çalıştığımız masadadır” dedi. “TL’nin değer kaybı karşısında sıkıntılar yaşıyorsak bunları Türkiye ile çok daha açık bir biçimde konuşmak zorundayız” diyen Erhürman, bunu yapmaya başladıklarını belirtti. Bütçenin 2017 yılında hazırlandığı sırada döviz kurunun belli bir noktada öngörüldüğünü ancak yaşanan gelişmeler sonrasında gelinen noktada öngörü dışındaki gelir açığının ne ile kapatılacağını soran Erhürman, bütçede bunu telafi edecek unsurlar bulunmadığını belirtti. Erhürman, Fiyat İstikrar Fonu ve KDV gibi gelirlerden feragat edilmesi durumunda gelir elde edilebilir mi, bunlarla hayat pahalılığı baskılanabilir mi konularında ciddi çalışma içinde olduklarını kaydetti. Elektrik ve süt fiyatlarının dövizdeki dalgalanmadan etkilendiğini söyleyen Erhürman, süt fiyatının sübvansiye edilerek sabit tutulduğunu belirtti. Erhürman, uzmanlarla bu konuları ayrıntılı şekilde tartışılacağını kaydetti. Kumarhanelerle konusunda çıkan haberlere ilişkin bir soruyu yanıtlayan Erhürman, konuyla ilgili kendilerine aktarılmış herhangi bir bilgi olmadığını Türkiye Cumhuriyeti yetkilileriyle irtibata geçeceklerini söyledi. Güney Kıbrıs’ın, tek yanlı ilan ettiği Münhasır Ekonomik Bölge’deki 8. parselde doğalgaz aranmaya başlanacağını, Kıbrıs Türk tarafının buna yönelik tutumunun ne olacağını sorulması üzerine Erhürman, ada etrafında tüm kaynaklarda Kıbrıs Türk tarafının sadece elde edilen gelirden pay alacak bir unsur olarak değil kurucu, irade sahibi bir unsur olarak söz hakkına sahip olduğunu belirtti. “Masaya irade sahibi iki unsurdan biri, iki kurucu unsurdan biri olarak oturuyoruz” diyen Erhürman, doğalgaz konusunda neden bunun dikkate alınmadığını noktasında Güney Kıbrıs’ın çelişki içinde olduğunu kaydetti. KTMMOB dövizdeki yükselmeye yönelik inşaat sektöründe kriz kapıda uyarısı yaptığını söyleyen Erhürman, bu konuların da elel alınacağını söyledi. “Masaya yatırmayalım bu zaten olmaz” önyargısıyla konuşulmayan konuların da konuşulması gerektiğine işaret eden Erhürman, bugüne kadar gereksiz önyargılarla bazı konuşulamaz alanlar yaratıldığını bunun da kolaycı bir yaklaşımla konuşulmayan şeylerin hemen uygulanabilir gibi lanse edilmesi sonucunu doğruduğunu söyledi. Kriz algısı içinde olmadığını söyleyen Erhürman, “Kriz ihtimalinin ciddi bir ihtimal olduğunu görüyorum. Çünkü dünyaki gelişmeleri Türkiye’dekilerle yan yana koyduğum zaman yaşanan sıkıntı açık şekilde ortada döviz hala iniş çıkışlı” dedi. Akarkayıt fiyatlarının 21 günde bir belirlendiği bir sistemin uygulamada olduğunu, petrol ve döviz fiyatları artarken bunun akaryakıta yansıyacağını, burada bir sıkıntı olduğunu dile getiren Erhüman, özel okullara döviz üzerinden ödeme yapıldığını bu noktada da sıkıntı ortaya çıkacağını kaydetti. Erhürman, tüm olasılıkların değerlendirileceğini söyledi. Polis denetimlerinin artırılması konusundaki soruyu yanıtlayan Erhürman, Personel Dairesi’nin yaptığı çalışmaların kitabet alanındaki personelin polise kaydırılması ve polisin sahaya çıkması yönünde olduğunu kaydetti. Erhürman, tam gün eğitime geçme konusunda Milli Eğitim Bakanlığı’nın ciddi bir çalışma yürüttüğünü söyleyerek, önümüzdeki dönemde tüm kamu okullarının tam gün eğitime geçeceği mesajını verme noktasında olmadıklarını belirtti. Erhürman, tam gün eğitime geçilene dek kamu okullarında okul saatleri sonrasındaki döneme ilişkin Gençlik Dairesi’nin çalışma yürüttüğünü söyledi. “Cannabis’in (Hintkeneviri)” kullanımının serbest bırakılması konusuna yönelik soruya yanıt veren Erhürman, konunun ayrıntılı olarak görüşülmesi gerektiğini, hükümetin gündeminde bu konunun baş sırada olmadığını kaydetti. Haber: Gözde Süreç Sarı – Arzu Köprülü Fotoğraf: Erol Uysal