Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) verilerine göre, KKTC’de 2013 yılındaki cari işlemler açığı 44.7 milyon dolar ile 2011- 2013 arasındaki 3 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.<br /> <br /> Açığın azalmasında, yüksek öğrenim ve turizm gelirlerindeki artış etkili oldu.<br /> <br /> 2014 yılında ise turizm ve üniversite sektöründeki olumlu gelişmelere paralel olarak cari işlemler açığının daha da gerileyeceği tahmin ediliyor.<br /> DPÖ Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu’nun ödemeler dengesi konusunda TAK’a yaptığı açıklamaya göre, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2011’de yüzde 9, 2012’de yüzde 7.2, 2013’te ise yüzde 7.1 olarak hesaplandı.<br /> <br /> ÖDEMELER DENGESİ NEDİR?<br /> <br /> Muhtaroğlu, ödemeler dengesinin, en geniş anlamıyla, bir ekonomide merkezi hükümet, bankalar, gerçek kişiler, tüzel kişi ve kuruluşlar gibi yerleşik kişilerin diğer ekonomilerde yerleşik kişiler ile belli bir dönem içinde yapmış oldukları tüm mal ve hizmet ticareti ile bu ekonominin diğer ekonomilerle olan alacak ve yükümlülüklerinin kaydedildiği tablo olduğunu söyledi.<br /> <br /> Bu tablo sayesinde, ülkenin toplam dış borç ve varlıklarındaki değişmeler gözlenerek, diğer ülkelerle ekonomik ilişkilerinin görüldüğünü kaydeden Muhtaroğlu, 2011-2013 yıllarına ilişkin dış ticaret rakamları hakkında şu bilgileri paylaştı:<br /> <br /> “Dış ticaret rakamlarına göre ihracat 2011 yılında 152.9 milyon dolar iken, 2012 yılında 122.4 milyon dolara, 2013 yılında ise 120.7 milyon dolara gerilemiştir. İthalat ise 2011 yılında 1,699.9 milyon dolar iken, 2012 yılında 1,705.3 milyon dolar, 2013 yılında ise 1,699.4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.<br /> <br /> İhracatın ithalatı karşılama oranının ise 2011’de yüzde 9’dan, 2012’de yüzde 7.2’ye, 2013’te ise yüzde 7.1’e düştüğü görülmektedir.<br /> Dış ticaret açığı 2011 yılında 1,547 milyon dolar iken, bu rakam 2012 yılında 1,582.9 milyon dolara çıkmış, 2013 yılında ise 1,578.7 milyon dolara gerilemiştir.”<br /> <br /> TURİZM GELİRLERİ<br /> <br /> DPÖ Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, görünmeyen işlemler içerisinde yer alan net turizm gelirleri kaleminin, 2011 yılında 459.4 milyon dolar iken, 2012’de 571.9 milyon dolara, 2013 yılında ise 613.4 milyon dolara yükseldiğini bildirdi.<br /> <br /> Diğer görünmeyen (net) işlemler kaleminde yer alan yüksek öğrenim net gelirlerinin 2011 yılında 341 milyon dolarken, 2012’de 412.8 milyon dolara; 2013’te de 535.6 milyon dolara yükseldiğini açıklayan Muhtaroğlu, yardımlarla ilgili de şu bilgiyi verdi:<br /> <br /> TC, AB, UNDP YARDIMLARI<br /> <br /> “Yine diğer görünmeyen (net) işlemler kaleminin içerisinde yer alan TC yardımları 2011 yılında 232.5 milyon dolar iken, 2012 yılında 219.3 milyon dolar, 2013 yılında da 225 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yine bu başlık altında bulunan AB ve UNDP yardımları 2011 yılında 70 milyon dolar, 2012 yılında 34.5 milyon dolar ve 2013 yılında 41.1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.”<br /> <br /> DPÖ Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, bu verilere göre cari işlemler açığının 2011 yılında 173.1 milyon dolar iken, bu rakamın 2012’de 125.1 milyon dolara, 2013’te ise 44.7 milyon dolara gerilediğini belirterek “Yani diğer bir ifade ile 2013 yılı Cari Açığı 44.7 milyon dolar ile son 3 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti” diye konuştu.<br /> <br /> Cari işlemler dengesinin GSYİH’daki payının 2011’de yüzde -4.5 iken, bu oranın 2012’de yüzde -3.2’ye, 2013’te ise yüzde -1.1’e gerilediğini anlatan Muhtaroğlu, cari işlemler açığının azalmasının en önemli sebeplerinin yüksek öğrenim ve turizm gelirlerinin artması olduğunu vurguladı.<br /> <br /> DİĞER ÜLKELERDEN RAKAMLAR<br /> <br /> 2013’te bazı ülkelerin cari işlemler dengesi hakkında da bilgi veren Muhtaroğlu, bu rakamın Türkiye’de yüzde -7.9, Güney Kıbrıs’ta yüzde -1.9, Malta’da yüzde 0.9, Belçika’da yüzde -1.6, Fransa’da yüzde -1.3, Birleşik Krallık’ta yüzde -4.3, ABD’de yüzde -2.4 ve AB ortalamasında yüzde 1.2 olduğunu bildirdi.<br /> <br /> TC KREDİLERİ<br /> <br /> Muhtaroğlu, sermaye hareketleri kaleminde yer alan Türkiye Cumhuriyeti kredilerinin 2011’de 268.2 milyon dolarken, 2012’de 226.1 milyon dolara gerilediğini; 2013’te ise 261.2 milyon dolara yükseldiğini kaydederek yine bu kalemde bulunan Taşınmaz Mal Komisyonu ödemelerinin de 2011’de 20.2 milyon dolarken, 2012’de 55.6 milyon dolara; 2013 yılında ise 69 milyon dolara yükseldiğini açıkladı.<br /> <br /> Muhtaroğlu, 2014 yılında ise turizm ve üniversite sektöründeki olumlu gelişmelere paralel olarak cari işlemler açığının daha da gerileyeceğini tahmin ettiklerini ve kesin rakamları, ellerine veriler ulaşınca en kısa sürede açıklayacaklarını sözlerine ekledi.