Platon bir filozof, Sokratın öğrencisi, Platon Acedamia ile ilk üniversite kurucusu, bir medeniyetin önemli taşlarından biri, çok övgü ile bahsetim değil mi? Ancak bir çok fikri beni düşüncesel olarak rencide eder bu filozof.
* * *
Devletten bahsederiken demokrasi için ne demiş Platon ‘’Demokrasinin temel ilkesi halkın egemenliğidir. Ama ülke yönetiminde doğru tercihlerin yapılabilmesi için de halkın, çoğunluğu iyi eğitim görmüş kişilerinden oluşması gerekir. Eğer böyle değilse demokrasi otokrasiye dönüşür. Güzel sözlü demagoglar, kötü de olsalar, başa geçebilirler. Oy toplamasını bilen herkesin, devleti başarıyla yönetebileceği sanılır.’’
* * *
Hadi biraz analiz edelim demokrasinin temel ilkesi halkın egemenliği demiş Platon. Evet öyledir yani halk demokratik olarak yönetimlerin üstünde, devletin varlığının idamesini bekler ve devletin halkın hizmetkarı olarak görevini yapmasını ister. Bu tür bir demokraside halkın talepkar kısmı devrededir. Bu ne demektir? Halkın refahı doğrultusundaki noksanların, yönetimden talebi demektir. Anacak sözü yönetimde işlerken, oyu o yönetimi seçmemelidir der Platon.
* * *
Platon halkı ikiye böler elitler yani eğitimli, filozof, matematikçi, bilim insanı, demagog, yani kökten eğtimli kişilerden anlatır. Bir de avam dan bahseder, yani halkın geri kalanından. Elit kesim, doğru eğitim ve donanımla yönetimde olup doğru yönetim sistemini yaratabilecek insanlar olduğuna inanır Platon.
* * *
Bu Platonun demokrasi hakındaki tek sözü değildir, ancak benim bu gün bunu işlemek isteme sebebim, tamamen o eğitimli yeri ile alakalıdır. Eğitimli birey elinde diplomalarla gezen değildir, entellektüel bakımdan donanmış, niyetleri bakımından aklanmış bir kimsedir eğitimli birey, işte bu gerçekle ilerleyeceksek eğer, ülkemizin neredeyse tamamı artık diplomalıdır ancak eğitimsizdir.
* * *
Çünkü eğitim içten dışa doğru işlenen bir sistemle ilerlemelidir, bizde tamamen dış dediğimiz, niyetleri egolara çeviren bir sistemdir. Bu sebeble ülkenin neredeyse tamamı eğitimsizdir. Sosyal çıkarları gereği, kendine belirlediği bir tarafda yer almış olması yeterlidir.
* * *
Her hangi bir bölümü bitirmenin, doğru insanı yaratığı tezi artık yanlıştır. Doğru insan niyetinde doğrudur, fikrinde yenilikçi, ruhunda özgürlükçüdür, davranışlarında ise eşittir. Bu mentalden başlayan eğitimin eseridir. Bu günü yaratan olgu işte tamda bunlardan yoksun halklardır, bu günü kaderini değiştirecek olan kendini gerçekten eğitmeyi başaranlardır.
* * *
Ve yine Plato’nun bir sözü ile kapatalım ‘’ Hayatta göreceğiniz iş ne olursa olsun, erdem olmayınca, elde edeceğiniz her şeyin, yapacağınız her işin sonunda, utanç ve kötülük vardır….’’

Behiç Anibal….