<span style="font-family: Arial, Verdana;">Cumhuriyetçi Türk Partisi Birleşik Güçler (CTP-BG) Başkanı, 2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Kathimerini gazetesinde yer alan söyleşisinde genel olarak Kıbrıs sorununa değindi. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Gazeteye göre, Talat, Kıbrıs sorunu ve müzakerelerin çeşitli boyutlarına yönelik kendi mesajlarını gönderirken, Türk garantörlüğünün muhafaza edilmesinden yana olan görüşünü de ortaya koydu. Talat, Kıbrıs sorununun çözümüne yakın olup olunmadığı şeklindeki bir soru üzerine, şahsen kendisinin çözüme yönelik ümitlere sahip olduğunu ve bu kez çözüme daha da yakın olunduğunu söyledi.</span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Mehmet Ali Talat, çözüm isteyen iki liderliğin bulunduğunu, bununla birlikte halkların büyük bir çoğunluğunun da çözümü arzuladığını ifade etti. Müzakerelerin normal bir şekilde ilerlediğini ifade eden Talat, yeni dönemde iki liderin dışında, tüm müdahil tarafların, garantör dinamiklerin ve BM’nin çözüm için yoğun çaba sarf etmesi gerektiğinin altını çizdi. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, Kıbrıs sorunun en zor boyutu mülkiyet konusunda çözüm bulunması gerektiğini, bu nedenle yurt dışından ekonomik yardıma gereksinim olduğunu söyledi. Talat, bu yardım garanti altına alındığı sürece, Kıbrıs sorununa ilişkin çözümün kesin olacağını belirtti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Kıbrıs Türk toplumunda mülkiyet konusundaki yeni gelişmelerle ilgili düşüncelerin hakim olduğu kaydeden Talat, iki tarafın bu soruna nasıl bir çıkış bulacağı şeklindeki soru üzerine, eskiden gündeme getirilen “global mal takası” formülü önerisinin bugün geri çekildiğine dikkat çekti. Talat, mülkiyetin, insan haklarıyla alakalı olduğu ilkesinin kabul edildiğini ifade etti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Yeni dönemde, hak sahiplerinin komitelere başvuracağını ve insan haklarının teminat altına alınmasını isteyeceklerini ifade eden Talat, her şeyden önce bu formülün uzun süreli olduğunu; uzun bir süre belirsizliğin hakim olacağını ancak başka bir alternatif çözüm bulunmadığını belirtti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, kendi taraflarının, ilk başta Kıbrıs Türk “kurucu devleti” ve Kıbrıs Rum “kurucu devleti”nde iki ayrı komitenin çalışmasını önerdiğini ancak Kıbrıs Rum tarafının bunu ret ettiğini, böylece ortak bir komite sonucuna varıldığını söyledi. Mehmet Ali Talat, her durumda, mülkiyet konusundaki çözümün tazminat ve takası öngöreceğini de kaydetti.</span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Özetlemekte olduğu bu formülün, Kıbrıs Türk toplumunda kabul edilip edilmeyeceği şeklindeki bir soru üzerine Talat, şu ana kadar net bir formülün bulunmadığını, görüşmelerin devam ettiğini, bugüne kadar sadece ortak bir komitenin kurulmasına ve belirli kriterler temelinde konuların incelenmesi süreci üzerinde anlaşmaya varıldığını söyledi. Mesajının “düşünmek için çok erken olduğu” yönünde olup olmadığının sorulması üzerine Talat, “tamamen” yanıtını verdi. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Kıbrıs Rum basınında çıkanların çözüm çabalarına yardımcı olmadığını belirten Talat, bunların, Kıbrıs sorununun çözümünü istemeyen Kıbrıs Türk siyasi unsurları dolaylı olarak desteklediğini belirtti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">KURUCU DEVLET </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Mehmet Ali Talat, kurucu devletle ilgili bir soruyu yanıtında, “constituent state” ifadesinin Türkçede, devletçik veya eyalet değil “kurucu devlet” olarak çevrildiğini ve bir devlet yapısının söz konusu olduğunu ifade etti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum devlet yapısının, bir federal yapının kurulmasını ileriye götüreceğini, Kıbrıslı Rumların “kurucu devlet” ifadesi konusunda düşünmemesi gerektiğini; bu ifadenin adanın bölünmüşlüğüne yön vermediğini söyledi. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, şu anda Kıbrıs’ta federasyonu oluşturacak iki ayrı devletin bulunduğunu savunmadıklarını ancak çözümün ardından adada siyasi eşitlik ilkesine dayalı iki devletin bulunacağını ifade etti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Çözümden sonra adanın kuzeyinde kurulacak devlet veya devletçiğin, KKTC’nin doğal devamlılığını mı teşkil edeceği şeklindeki soru üzerine, Talat, “Bu gerçekliği göz ardı edemeyiz. Kıbrıslı Rumların bu gelişmeyi kabul etmesi gerekecek, başka bir çözüm yok” yanıtını verdi. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, “Partenojenez” ifadesinin perde gerisinde gündeme gelmesine yönelik olarak da bu ifadenin, Kıbrıs Rum tarafında tepkilere neden olduğunu, bu nedenden dolayı bu ifadeyi kullanmamayı tercih ettiğini ancak bu ifadenin, Kıbrıs sorunundaki gerçek durumu yansıttığını belirtti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, çözümden sonra federal devletin yeni bir “sui generis” (kendine özgü, nevi şahsına münhasır, özel) devlet olacağını da ifade etti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Mehmet Ali Talat açıklamasında ayrıca Kıbrıslı Türklerin, Kıbrıs Türk toplumunun kurucu devletçik veya kurucu eyalet ifadesini kabul etmesinin söz konusu olmadığını; bunun çoğu Kıbrıslı Türk tarafından siyasi statünün azaltılması olarak yorumlandığını; Kıbrıs sorununun çözümünün Kıbrıslı Türklere federal devletin kendi devletleri olduğu izlenimini vermesi gerektiğini vurguladı. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, dönüşümlü başkanlık konusunda Rum Yönetimi eski Başkanı Dimitris Hristofyas ile anlaşmaya vardıklarını ve Hristofyas’ın buna çapraz oyu eklediğini söyledi. Eroğlu’nun seçilmesinin ardından bunun çıkmaza sürüklendiğini savunan Talat, Anastasiadis’in kendi itirazını ortaya koyduğunu ifade etti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">GARANTİLER KONUSU </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Garantiler konusuna da değinen Talat, Türkiye’nin, adanın bütününün garantör gücü olmaya devam etmesi gerektiğine inandığını söyledi. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Bunun İngiltere için de geçerli olup olmadığının sorulması üzerine Talat, İngiltere için emin olmadığını ve köprü kurucu role sahip üçüncü bir ülkenin söz konusu olduğunu belirtti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, sözlerinin devamında, Yunanistan’ın sadece güneyde, Türkiye’nin ise sadece kuzeyde garantör bölümünde garantörlük üstlenmesi durumunda bunun riske neden olacağını ifade etti.</span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, Kıbrıslı Rumların, Türkiye’nin hangi koşular altında çıkarma yaptığını göz önünde bulundurması gerektiğini; gelecekte böyle şeyler tekrarlanmadıkça Türkiye’ninde adaya müdahale etmesinin söz konusu olmadığını söyledi.</span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Kıbrıslı Rumların, 1974 dışında Türk ordusunun bir daha saldırıda bulunmayacağını anlaması gerektiğini belirten Talat çözüm sonrasında Türk asker sayısının büyük ölçüde azalacağını; Kıbrıslı Türklerin de Kıbrıslı Rumların Türkiye’den korkmasını sonlandıracak inisiyatifler üstlenmesi gerektiğini söyledi. MARAŞ </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Mehmet Ali Talat, Maraş konusundaki soru üzerine, Maraş konusunun, bütünlüklü çözümün bir parçasını teşkil ettiğine inandığını ifade etti. </span><br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <br style="font-family: Arial, Verdana;" /> <span style="font-family: Arial, Verdana;">Talat, sözlerinin devamında, bu konuya odaklanılmasının tercih edilmesi halinde çok zaman harcanacağını, üstelik de müzakerelerin karmaşık hale getirileceğini belirtti. </span>