SU MU YOKSA KANSER Mİ İÇİYORUZ?

Soru şu;

İçtiğiniz su içilebilir su olma kriterlerine sahip mi.

Yada bir başka deyişle içerisinde insan sağlığı için tehlikeli olabilecek limit değerler üzeri ağır metal içerip içermediğini biliyormusunuz

Bunu anlayabilirmisiniz.

Cevap vereyim;

Tahlil yapmadıktan sonra anlayamazsınız.

Peki  aldığınız her hazır suyu  tüketmeden tahlil edecek pratik bir yönteme sahipmisiniz.

Hayır diyenleri duyar gibiyim.

Hergün tükettiğimiz su konusunun sağlık yönünden olduğu kadar  ekonomik  boyutununda Devlet tarafından ayni ciddiyetle ele alınarak irdelenmesi  gerekmektedir. 

Ülkemizde gerek kürsel ısınmaya bağlı  azalan gerekse  atıklarla kirlenen yer altı kaynaklarına paralel olarak  hazır içme sularına olan talebde  artmış durumda.  

Peki  hergün tükettiğimiz bu hazır sular gerçekten içilebilir kriterlere sahip mi.

Bizim  bu suların içilebilir olup olmadığını evde anlayabilecek bir ölçüm aletimiz varmı..

Ya da en önemlisi halkın sağlığını korumakla görevli Devletin ilgili mercileri tarafından bu sular kontrol ediliyor mu.Yoksa bugün tükettiğimiz hazır suların sağlıklı olup olmadığını 10-20 yıl sonra nedenini bilmediğimiz bir sağlık sorunu ile karşlaştığımızda mı  anlayacağız.

Sürekli yüksek nitrat içeren suların tüketimi ölüme kadar götürebiliyor.Kan hastalıklarına kansere yol açabiliyor.

Tadı, rengi ve kokusu olmayan Arsenik  yüksekliğide benzer sağlık sorunlarına yol açıyor ve bu suları tüketirken bunu anlayamıyorsunuz. 

Su mu kanser mi içtiğinizi bilemiyorsunuz.

Belediyeler tarafından halka sağlanan içme ve kullanma sularının kullanılabilir,tüketilebilir olması belediyelerin sorumluluk alanına girerken piyasada bu amaçla satılan hazır içme sularının içilebilir ve sağlığa uygunluk  parametreleri ilgili bakanlıklar tarafından kontrol edilmesi gerekirken ne yazık ki hazır içme suları üzerinde devlet otoritesi tarafından denetlendiğini gösteren  herhangi bir ibareye rastlayamıyoruz.

 Birçok ülke ve Türkiyede de hazır içme suları Sağlık ve Çevre bakanlığı tarafından kontrol edilerek piyasaya sürülmektedir.

Bunu gösteren ibareler hazır sular üzerinde bulunuyor.

Ülkemizde ise böyle bir uygulamayı ne yazık ki görmemekteyiz.

Halbuki suların etiketinde; suyun adı, cinsi, imal edildiği yerin adresi, Bakanlıkça verilen iznin tarih ve sayısı, Bakanlığın uygun gördüğü uyarılar, ayırma işlemi gibi Bakanlığın izni ile suya uygulanan işlemler ve suyun sahip olduğu parametreler yer alması gerekir.

 İmal ve son kullanma tarihi ile parti ve seri numarası etiket üzerine yazılabileceği gibi kap veya kapak üzerine görünür bir şekildede  yazılır. Kaynak sularının ticari tanımlaması, kaynağın ismini veya kaynağın bulunduğu yerin ismini yansıtmıyorsa,kaynağın ismi veya kaynağın bulunduğu yerin ismi, bu ticari tanımlama için kullanılan puntonun bir buçuk kat büyüklüğünde puntoyla yazılır.

Suyun cinsi, adının hemen altında okunabilecek şekilde yazılır ve bu yazı sembollerle kapatılamaz.

Etiket üzerinde yer alması gerekli görülen bilgiler, fırınlanmış veya kabartma veya baskı şeklinde olabileceği gibi kağıt etiket şeklinde de olabilir. Kağıt etiketin, suyun tüketiciye ulaşıncaya kadar ambalaj üzerinde kalmasını sağlayıcı, bozulmasını ve düşmesini önleyici her türlü tedbir işletmeci tarafından alınır.Suyun adı mutlaka kapak üzerine de yazılır.

Kap, kapak ve etiketlerde tüketiciyi yanıltıcı bilgi ve sembollere yer verilemez.Tüketicinin yanıltılması ve aldatılmasını önlemek, ürün güvenliğini sağlamak için; işleticilerce polikarbonat damacana gibi kaplarda, kap ve kapak üzerine gelecek ve hava ve su sızdırmayacak şekilde shiring uygulanır. Shiring üzerine okunacak şekilde suyun adı ve cinsi yazılır. Ozonla zenginleştirilmiş hava kullanımı ile işleme tabi tutulmuş kaynak sularının kontrol izlemesine ozon, bromat ve bromoform da dahil edilir ve işlem sonucundaki kalıntılar için maksimum limit değeri ozon için 50 µg/L, bromat için 3.0 µg/L, ve bromoform içinise 1.0 µg/L yazılır. 

Yapısında bromür bulunduran suların ozonlama sonrası bromat oluşturduğu, bromatın da uygulanan deneyler ve araştırmalar sonucunda kanserojen olduğu belirtilmiştir. Ayrıca bromatın su ile alınması durumunda karaciğer, böbrek, merkezi sinir sistemi tahribatı da ortaya çıkabilmektedir

 Halkın her gün tükettiği hazır suyun vatandaşlar üzerinde yaratabileceği sağlık boyutu dikkate alınarak yerel yönetimlerde belediyelerin düzenli tahlillerini Ülke genelindede   Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı  ve Sağlık bakanlığının piyasada satılan hazır suların kontrolunu düzen ve ciddiyet içerisinde ele alarak  sonucunda büyük bir sağlık zaafiyeti ve buna bağlı ekonomik kayıp olarak karşımıza çıkabilecek bu  sorunun çözümünde etkin rol oynamaları önemlidir.

Hemen şunuda paylaşayım.Yapılan hesaplara göre vatandaş aylık yaklaşık 15 milyon Türk Liralık  bir meblağı hazır içme suyuna  ödüyormuş.

Yetkililere  duyurulur .

Ne yazık ki suyun rasyonel bir şekilde kullanımını sağlayamadığımız gibi ülke insanına fayda sağlayacak  ekonomik ve sağlık yönünüde kontrol edecek mekanizmaya henüz  sahip değiliz. Yani Allaha emanetiz.Şimdi Türkiyeden gelecek olan suyu bekliyoruz. Böyle giderse gelecek olan bu suda hem güven vermeyecek hemde bize yetmeyecek haberiniz olsun.

Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi tarafından  “Ambalajlanmış Kaynak ve İçme Suyu Yasası” uyarınca her ay yapılan su analizlerine Bromat da eklenmiş.

Ve bu anlamada 20 Nisan 2019 tarihinde yapılan analizler sonucu Asya su ,Hediyem su ,Kösedağ su ,Aysu su adında 4 hazır içme suyu firmasının sularındaki bromat değeri maksimum limitin üzerinde çıktığından üretimlerini durdurulmuş.

Hazır içme suları  ülkemizde  10 yılı aşkındır kullanılıyor olsada.

Yinede Kutlarız .

Bugün 23 Nisan .

Fakat çocuklarımıza sağlıklı içme suyu sağlamaktan uzağız.

Gelecek nesillere 23 Nisanlar gibi sağlıklı içme suyunuda hediye etmek için çalışalım.Yoksa 23 Nisanları kutlayacak sağlıklı çocuklar bulamayacağız.

Not: Yukarıdaki yazı bundan tam tamına 5 sene önce kaleme alınmış ve yayınlanmıştır.O gün bu yazıyı okuyanların %15 lik bir kısmı  sağlıklı içme suyu kullanma adına kendi kişisel çabaları ile alabilecekleri  önlemleri almış geri kalan ise gerek maddi zorluklardan gereksede yazılanları önemsemediklerinden bugün içtikleri suyun içerisindeki Bromat dahil birtakım kanserojen ajanların vücutlarında meydan getirdiği tahribattan dolayı birtakım sağlık sorunları ile boğuşmaktadır.