Kıbrıs Türk Yatırım Geliştirme Ajansı (YAGA), 7 aydan beri çalışmaları süren “Katı Atık Enerji Üretim Projesi”nin amacının ülkedeki katı atık sorununa çözüm bulmak olduğunu açıkladı.<br /> <br /> 28 belediyeden sadece 9’unun Güngör çöplüğünü kullandığı, 19 belediyenin ise vahşi depolamayla çöpleri doğaya saldığını belirten YAGA, birçok ülkede yanabilen atıkların gömülerek depolanmasının yasaklandığına işaret etti ve doğaya salınan çöplerin insan ve diğer canlıların yaşamında riskler oluşturduğunu vurguladı.<br /> <br /> YAGA Başkanı Berkan M. Tokar, “Katı Atık Enerji Üretim Projesi” konulu yazılı açıklamasında, ülkedeki katı atık problemine çok büyük ölçüde çözüm bulmanın, bu projeyle mümkün olacağını belirtti.<br /> <br /> Ülkeye çöp ithal edilmesi gibi bir düşüncelerinin kesinlikle olmadığını, yasalara göre bunun zaten yasak olduğunu vurgulayan Tokar, hazırladıkları şartnamede de çöp ithalatının açık şekilde yasaklandığını, böyle bir olasılık kesinlikle olmadığını bildirdi.<br /> <br /> Tokar, etkin katı atık yönetimi, düzgün bir veri tabanı ve uluslararası standartlarda çöp toplama ve bertaraf etme hedefiyle hazırlanan projenin daha temiz bir ada ve daha yüksek bir yaşam kalitesi hedeflediğini kaydetti.<br /> <br /> <strong>7 AYDIR ÇALIŞILIYOR</strong><br /> <br /> YAGA Başkanı Tokar, açıklamasında, üzerinde çalıştıkları projelerden birinin “Katı Atık Yönetimi” konusunda olduğunu belirterek katı atıktan enerji üretimini içeren “Katı Atık Enerji Üretim Projesi”nin geliştirilmesi ve planlanması için 7 aydır çalıştıklarını bildirdi.<br /> <br /> İnsan sağlığını ciddi şekilde tehdit eder boyuttaki çöp sorununa çözüm için bu projenin geliştirildiğini anlatan Tokar, bugünkü yapıda 9 belediyenin topladığı çöpleri Güngör çöplüğüne götürürken, geri kalan 19 belediyenin ise çöpleri vahşi depolama olarak bilinen ‘yöntem’ çerçevesinde doğaya saldığını kaydetti.<br /> <br /> <strong>RİSKLER</strong><br /> <br /> Yangın, kirlilik, koku ve duman gibi sorunlar yanında, toprak, yer altı su kaynakları ve hava kirliliği yaratan bu yöntemin, insan ve diğer canlılar üzerinde ciddi riskler oluşturduğuna dikkat çeken YAGA Başkanı Tokar, şöyle devam etti:<br /> <br /> “Bu nedenledir ki yanabilen atıkların gömülerek depolanması 2000 yılında İsviçre’de, 2003 yılında Danimarka’da yasaklanmıştır. Bununla birlikte işlenmemiş evsel katı atıklarının gömülerek depolanması 2004 yılında Avusturya’da, 2005 yılında Almanya’da yasaklanmıştır. Bu yasaklamaların nedeni çöpten dioxin, civa gibi sağlığa son derece zararlı olan maddelerin toprak ve suya sızmasındandır.<br /> <br /> <strong>“PROJE ELEKTRİK ÜRETMEK İÇİN DEĞİL, BU TİP PROBLEMLERİ ORTADAN KALDIRMAK İÇİN”<br /> </strong><br /> Dolayısıyla bahse konu proje elektrik üretmek için değil bu tip problemleri ortadan kaldırmak için üzerinde çalışılmaktadır.<br /> <br /> Kurulacak olan tesis, 18/2012 Sayılı Çevre Yasası ve Avrupa Birliği 2010/75/AB Sanayi Emisyon Direktifi başta olmak üzere, ilgili tüm yerel ve AB mevzuat ve yasal hükümlerine uygun olacak şekilde planlanmıştır.<br /> <br /> Bu doğrultuda seçilecek teknolojiye bağlı olarak toz, CO, oksijen, hidroklorür konsantrasyonu, TOC, ağır metal gibi önemli parametrelerin gerektiği şekilde ölçümleri yapılmasına imkan verecek teknolojiler ve izleme sistemleri kullanılacaktır. Tesis A’dan Z’ye tamamlanmadan hizmete açılması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle diğer örnek gösterilen tesislerde olduğu gibi baca filtresi ve/veya benzeri aksamlar eksik kalırsa havanın kirlenmesine yol açacak bir risk oluşması mümkün olmayacaktır.<br /> <br /> <strong>“PROJE PROBLEMLERE ÇÖZÜM OLACAK”<br /> </strong><br /> DHV Consultants BV ve R&R Bilimsel ve Teknik Hizmetler Ltd. Şti. tarafından hazırlanan “Katı Atık Yakma Tesisleri İçin Teknolojiler ve Yer Seçimi” raporuna göre; Fransa’da 134, İtalya’da 52, Almanya’da 51, Danimarka’da 32, İsveç’te 21, İspanya’da 13, Avusturya’da 3 ve Portekiz’de inşaat halinde 2 çöp bertaraf tesisi bulunmaktadır. Bahse konu projemizde hedeflenen katı atık yönetme yöntemi Avrupa Birliği Ülkelerinde her geçen yıl daha da yayılarak artmaktadır. Bahse konu yöntem katı atık yönetme hiyerarşisinde düzenli depolamanın önünde ve daha önceliklidir ki yukarıda da bahsettiğim gibi, bizim ülkemizde düzenli depolama sadece 9 belediyenin çöpü için yapılabilmekte ve geriye kalan 19 belediyenin çöpü doğaya vahşice salınmaktadır. Ülkemizdeki katı atık problemleri burada bahsedilenlerle sınırlı değildir. Bu problemlere çok büyük ölçüde çözüm bulma, bu projeyle mümkün olacaktır.”<br /> <br /> <strong>ÇÖP İTHALATI İDDİALARI… “BÖYLE BİR DÜŞÜNCE KESİNLİKLE YOK… ÇÖP İTHALATI YASAK”<br /> </strong><br /> YAGA Başkanı Berkan Tokar, basına yansıyan “ülkeye çöp ithalatı yapılacağı iddialarını” da yanıtlayarak, “Ben herkesi temin ederim ki böyle bir hazırlık bir yana dursun böyle bir düşünce bile kesinlikle yoktur.<br /> <br /> Yürürlükteki yasalarımız çerçevesinde de ülkemize çöp ithali yapmak yasaktır. Bizlerin planladığı bahse konu projemiz, çöp ithalinin önü tamamen tıkanacak şekilde geliştirilmiş ve operasyon modellemeleri yapılmıştır. Ayrıca hazırlanmakta olan şartnamelere açık ve sarih bir şekilde çöp ithalatı talebi yasaklanmaktadır. Dolayısıyla böyle bir olasılık kesinlikle yoktur” dedi.<br /> <br /> Berkan Tokar, “Katı Atık Enerji Üretim Projesi”nin net misyonunun ve hedefinin halkı hak ettiği, katı atık yönetiminin etkin bir şekilde yapılmasına imkan verecek, düzgün bir katı atık veri tabanının oluşturulduğu, uluslararası standartlarda çöp toplama ve bertarafının yapıldığı, atık probleminden kurtulmuş temiz bir ada ve daha yüksek bir yaşam kalitesi olduğunu vurguladı.