Geçtiğimiz Pazar günü, Bakanlar Kurulu kararları açıklandı.
Güney’e geçmek isteyenlerin her geçişinde PRC testi göstereceğini belirtenSayın Özersay,Güney’de çalışanlar, eğitim görenler ve tedavi için geçenlere PCR ücretsiz, ancak bunun dışındakilere PCR testinden ücret alınacağını ifade etmişti.
Kapıların açılması başka bir konu iken, sürecin nasıl yönetileceği ise bambaşka bir konudur.
Çünkü, süreci yönetecek olan, PCR testidir.
Ülkemizde iki merkezde PCR testi yapılıyor.
Biri Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi, diğeri Gazimağusa Devlet Hastanesi.
İki merkez de devlete ait görünse de, aralarında PCR uygulama yöntemleri arasında uçurumlar var!
Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ndeki PCR testinin kişi başı maliyeti yaklaşık 100 Dolar idi.
Gazimağusa Devlet Hastanesi’ndeki PCR testinin kişi başı maliyeti yaklaşık 20 Dolar idi.
Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde PCR testleri ücretsiz yapılıyordu.
Gazimağusa Devlet Hastanesi’nde, Başhekim Sayın Dr. Mustafa Kalfaoğlu’nun talimatı ile ücretli yapılıyordu. Bu ücretler kişi başı 1000 TL’ye kadar çıkabiliyordu.
Gazimağusa Devlet Hastanesi’nin PCR test kalitesi ve güvenilirliği, Lefkoşa tarafından sorgulanmıştı. Buna örnek olarak da, Gazimağusa’da PCR testi yapılan ve sonucu pozitif çıkan bir kişide, Lefkoşa’da 4 defa tekrarın ardından negatif bulunduğu söylenmişti.
Bakanlar Kurulu açıkladı.
Güney bizden PCR testi istiyor.
Bunu da her geçişte istiyor.
İyi güzel de, şimdi burada hangi PCR testini yaptıracağız?
PCR test ücreti ne kadar olacak?
Bu sorunun cevabı dün verildi. Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Sayın Ali Çaygür, TAK’a yaptığı açıklamada, test yaptırmak isteyenlerin Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Ayaktan Tanı Merkezi’ne başvuracağını, ödemenin de buraya yapılacağını söyledi.
Gazimağusa Devlet Hastanesi, PCR testlerini bağışlarla alarak yapmaya başlamıştı.
Şimdi nasıl alacak? Bu PCR testlerinin devamı gelecek mi?
Seyahatlerde yapılması şart koşulan PCR testleri, Gazimağusa’da yapılmayacak mı? Yapılırsa bunlar kabul edilmeyecek mi?
Buradaki test ücretini, Sağlık Bakanlığı mı belirlenecek yoksa Başhekim Sayın Dr. Mustafa Kalfaoğlu tarafından mı belirlenmeye devam edecek?
Yapılan testlerin geçerliliğini ve güvenilirliğini Sağlık Bakanlığı onaylayacak mı?
Dönelim Lefkoşa’ya.
Sürekli dile getirilen bir konu var.
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Genetik Laboratuvarı 10 yıllık bir tecrübeye sahip ve PCR testleri konusunda da oldukça deneyimli.
Ama gelin görün ki, bu deneyimli ekip, 10 yıllık geçmişine sünger çekercesine, henüz alalı bir yıl bile olmamış Qiagen adlı firmanın PCR test cihazına teslim olmuş (!) durumda!
Teslim olmuş diyorum, çünkü bu cihazlar, dışarıdan hiçbir müdahaleyi gerektirmiyor. Elle yapılan hiçbir müdahale yok, tamamen otomatik, tamamen ürün bağımlı!
Fiyatının da çok yüksek olmasının sebebi bu.
Üstelik, diğer PCR cihazları dururken sadece Qiagen’in PCR cihazı kullanılıyor.
Kit karşılığı alınan Qiagen’e karşı sorumluluğun yerine getirilmesi kaygısı mıdır bilinmez, sürekli sadece bu cihaza ait PCR test kitlerinin ve swablarının alınması salık veriliyor.
Dahası, test kapasitesinin artırılması amacı ile, diğer PCR cihazlarının artırılması yerine, Qiagen Symphony adlı 400 testlik bir izolasyon cihazı için sürekli bir alım baskısı da vardı. Dün açıklanan kapasite artışının bu cihazla ilgisinin olup olmadığı da açıklamaya muhtaç bir konu.
Yine, Sayın Çaygür tarafından açıklanan test ücreti, Qiagen ile yapılan PCR test ücretinin yarısından az bir ücret. Peki bu nasıl oldu? Başka cihazlar mı devreye girdi? Başka testler mi alındı? Yoksa yine Qiagen’den ciddi bir indirim mi kopardılar?
Değerli okurlar;
PCR testleri konusunda hala açığa kavuşturulması gereken konular var.
Daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi, her türlü yurt dışıseyahat özgürlüğümüz ne yazıktır ki bu PCR testini yaptırmamızla mümkün olacak.
Bu da demektir ki, bundan sonra PCR testlerine çok fazla sayıda ihtiyaç duyacağız.
Şu an için elimizde iki yer var.
Bir tarafta, PCR testini kurduğu günden itibaren işi ticarete döken Sağlık Bakanlığı’na karşı adeta bağımsızlığını ilan etmiş Gazimağusa Devlet Hastanesi, diğer tarafta Qiagen’e teslim edilmiş izlenimi veren Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Genetik Laboratuvarı.
Peki çözümler neler olabilir?
Yeniden yapılanma!
Aylar ve belki de yıllar sürecek PCR testi için, Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanacak merkezlerin sayılarını artırmak.
PCR test kitlerinin belirlenmesi ve temini konularında Türkiye (ve gerekirse Güney) ile ortak hareket etmek.
Diğer türlü, PCR testlerinin herkesin gözleri önünde ticarete dönüşme riski ufukta göz kırpıyor!
Dr. H. İlker İpekdal
İletişim: 0542-8529899
