Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’ndan verilen bilgiye göre, Güzelyurt’ta iki gün devam eden ve dün tamamlanan çalıştayın kapanışında Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Cem Karaca, çalıştay ardından çıkan sonuçlar hakkında bilgi verdi. Çalıştayda narenciye konusunda üretim ve hasat ile pazarlama konuları ele alınarak, sorunlar ortaya kondu ve sorunların çözümüne yönelik öneriler paylaşıldı. EN BÜYÜK SORUN SULAMA SUYUNUN YETERSİZLİĞİ VE DÜŞÜK KALİTE Üretim ve hasat kısmında en büyük sorunun, sulama suyunun yetersizliği ve kalitesinin düşük olması olduğu belirtildi. Bunun yanı sıra kooperatifçiliğin olmaması ve örgütlenme sorunu, hasatta yaşanan sorunlar, girdi maliyetlerinin yüksek olması, narenciye bahçelerinin imara açılması, iyi tarım uygulamalarının yaygınlaştırılmış olmaması ve narenciye sanayinin yetersiz olması da diğer önemli sorunlar olarak ortaya çıktı. Çözüm önerileri ise şunlardan oluştu: ÇÖZÜM ÖNERİLERİ “Su kalitesinin artırılması ve kaliteli suyun zamanında ve yeterli miktarda turunçgil bölgelerine aktarılması; Kooperatifçilik Yasası’nın güncellenmesi ve hayata geçirilmesi. Kooperatifçilik bilgi sisteminin şeffaflık, izlenebilirliğin dikkate alınarak kurulması ve denetlenmesi, kooperatifçiliğin teşviklerle desteklenmesi, üretici ve satış kooperatifleri şeklinde planlanması; Hasat öncesi uygulamaların yapılmasının sağlanması, hasat öncesi ve sonrası ilgili gerekli eğitimlerin verilmesi; Rakiplerle yarışabilmek için birim su fiyatının dönüme ve rakiplerin fiyat seviyesine çekilmesi, su maliyetlerinin düşürülmesi, gübre ilaç, enerji, sulama maliyetlerinin düşürülmesi, sübvansiye edilmesi; 1’inci ve 2’inci sınıf araziler üzerinde bulunan narenciye bahçelerinin imara açılmaması; İyi tarım uygulamaları teşvik edilerek izlenebilirliğin artırılması, iyi tarım uygulamalarının çiftçiler tarafından uygulanabilirliğinin sağlanması için bilgilendirme ve denetim yapılması; Narenciye sanayinin geliştirilmesi ve sunuş şekillerinin artırılması (dilim konserve, taze doğranmış meyve salatası, eterikyağı, draje, taze sıkılmış meyve suyu vb). ŞAHALİ Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali, Narenciye Çalıştayı’nın sonucuna bakıldığı zaman, iyi tarım uygulamalarının desteklenmesi konusunun ağırlıklı olarak ön plana çıktığını ve bunun önemli olduğunu söyledi. Şahali, TC Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği Ofisi ile üzerinde birlikte çalıştıkları ve bir ileri aşamaya taşınan Global Sertifika Programı dahlinde, narenciye üretiminin, seracılığın ve enginar üretiminin desteklenmesi ile ilgili üç alanda pilot proje uygulamasının başlangıcı ile ilgili mutabık olduklarını belirtti. Şahali, iyi tarım uygulamalarının desteklenmesine ilişkin görüşün ağırlıklı olarak ön planda olması konusunda ise “isteklilik var, bu da cesaret verici bir gelişme” dedi. “BİR SONRAKİ ÇALIŞTAYDA KAT ETTİĞİMİZ MESAFE SINANACAK” Bakan Şahali, gerek Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nın konuya mesafesini ifade eden görüşlerin, gerekse Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’ndan beklenenlerin neler olduğunun bir kez daha somut bir şekilde ortaya çıktığının önemine işaret etti ve şunları kaydetti: “Karşılıklı ilişki, yapıcı bir biçimde sürdürüldüğü sürece, eminim ki sorunların tamamına kalıcı çözümler üretmemiz mümkün olabilecek. Özellikle su gibi olmazsa olmaz bir konunun da girdide iyileşme olacağını varsayarak, bir sonraki çalıştay, kat ettiğimiz mesafenin sınanacağı ve ona bağlı olarak değerlendirmenin yapılacağı bir ortamda gerçekleşecek.”