Covid-19 pandemisinde maske kullanımı ile ilgili sağlıkçılar da dahil olmak üzere zaman zaman çoğumuz çelişkilere düştük.

Hızlı bulaştığı söylenen virüse karşı en büyük silahımızdı maske.

Zamanla daha doğru kullanmayı öğrendik diyebiliriz.

Maskeler her zaman masum değildi.

Kullanılan her şey mutlaka risklerini ve yan etkilerini de beraberinde getirir.

Maskeleri kullanarak kendimizi korurken, beraberinde bazı sağlık sorunları da yaşama riskimiz hala mevcut.

Bunlara kısa kısa değinelim:

  • Maskenin getirdiiği korunma özgüveni ile hijyenin ve mesafe kuralının ihmal edilmesi ile ilişkili bulaşlar hala yaşanabiliyor.

  • Maskenin gereğinden fazla takılması, temas dermatiti denilen hassas/allerjik cilt reaksiyonlarına neden olabiliyor. Bu yüzden sentetik maskeler yerine pamuklu maskelerin kullanılması daha çok tercih edilebilir.

  • Çocuklarda maske değişimi söz konusu olduğunda, birbirlerine ağız ve cilt floralarını bulaştırarak, özellikle ağız-el hastalığının, egzemaların yayılmasına neden olabiliyor. Sivülce sorunlarında artışlar gözlenebiliyor.

  • Maskenin uzun süre kullanımı, ağız kuruluğuna ve tükürük kalitesinin bozulmasına sebep olarak, dişlerin ve diş etlerinin doğal temizlik ortamını bozuyor. Diş eti iltihaplarında, diş eti çekilmelerinde ve diş çürüklerinde artışa neden olabiliyor.

  • Normalde ağız floramız ile burun-sinüs floramız farklıdır. Maske takılı iken nefes verip aldıkça, bu iki floramız birbirine karışıyor. Allerjik rinit, sinüzit; kronik sinüzit olanlarda sorunlar biraz daha artabiliyor.

  • Maske kullanırken nefes verdiğimizde çıkan havanın göz ile temas riskini artıyor ve buna bağlı olarak özellikle konjonktivit vakalarında artış gözlenebiliyor. Özellikle kontakt lens kullananların bu nedenle biraz daha dikkatli olması gerekiyor.

  • Maskelerin gereğinden uzun süreli kullanımı, astım ve KOAH başta olmak üzere akciğer hastalıklarının seyrini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Kalitesiz maskelerdeki sentetik mikro-partiküllerin nefesle akciğere gitmeleri ile bu hastalarımızın atakları tetiklenebiliyor.

  • Maske kullanan sağlık çalışanları ile ilgili yapılan bir araştırmada ise, maske kullanımı ile ilişkili baş ağrıları, bilişsel faaliyetlerde bozulma ve yüz sivilcelerinde artma gözlenmiş (Kaynak:1).

Yaz sezonuna girdik. Çoğumuz deniz sezonunu da açtı.

Kışın bir nebze de olsa daha kolay kullanırken, hava ısısının ve neminin artması ile maskeler de çekilmez olmaya başladı.

Nemli ortamlarda maske kullanımı, bazı risklerde de artışa neden oluyor.

Özellikle sentetik maskelerin nemlenmesi, maskedeki virüs yükünü artırarak kişinin daha kolay Covid-19’a yakalanmasına neden olabilir (Kaynak-2).

Maske ile yapılacak aşırı fiziksel aktivite, kişinin solunum ve dolaşım sistemine binen yükü artırarak, bayılmaya kadar giden halsizlik-yorgunluk sürecini tetikleyebilir.

Tüm bunlar, maske ile korunalım derken hem başka sağlık sorunlarının gelişmesini tetikleyebilir hem de kendi kendimizi virüsle enfekte edebileceğimizi gösteriyor.

Dolayısıyla doğru maske kullanımı her koşulda ön plana çıkıyor.

Arabada tek başına seyahat ederken maske takmayalım.

Açık havada, yeterli ve doğal hava dolaşımının olduğu yarı açık mekanlarda, gerekli mesafe önlemini alarak maske takmamak, maske takmaktan belki de daha güvenli olacaktır.

Yaz aylarında sentetik maskeler yerine, yıkanabilen pamuklu maskeleri tercih etmek, nemlenir nemlenmez hemen değiştirmek isabetli bir tercih olacaktır.

Maskeyi çıkardıktan sonra ağız ve burun temizliğimizi basitçe su ile bile yapmak yerinde bir davranış olacaktır.

Peki sahilde, denizde, havuzda maske takmalı mı?

CDC takmayı ama ıslatmamayı öneriyor (Kaynak-4).

Dünya Sağlık Örgütü’nün bu konu ile ilgili görüşü ise net değil.

Kaynaklar:

  1. https://clinmedjournals.org/articles/jide/journal-of-infectious-diseases-and-epidemiology-jide-6-130.php?jid=jide
  2. https://www.bmj.com/content/369/bmj.m1435/rr-40
  3. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/community/parks-rec/aquatic-venues.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2F2019-ncov%2Fcommunity%2Fparks-rec%2Fpublic-beaches.html

İletişim: 0542-8529899