BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, UN News Centre'de yaptığı konuşmada, müzakerelerin oldukça ilerlediğini, son aşamaya yaklaşıldığını söyleyerek “eğer Kıbrıs çözümü fırsatı kaybolursa, tarihsel bir başarısızlık olacak” dedi.

Nihai çözüme yaklaşıldığına inanıyor mu? Sorusuna Eide, çözüme her defasından daha çok yaklaşıldığını ancak katedilmesi gereken bir yol ve çözülmesi gereken açık konular olduğu yanıtını verdi.

“Çözüme her defasından daha çok yakınız ancak önümüzde hala bir yol bulunmaktadır. Anlaşmanın yakın olduğu izlenimi vermek istemiyorum çünkü ele alınması gereken başka önemli konular var”.

“Ancak matematiksel konuşacak olursak, arkamızda bulunan konuların çoğu tamamlanmıştır”.

“Buna rağmen, zor konular ilk tartışılan konular olmaz. Önce uygun alanları oluşturmalıyız. Yani, bu konuların hızlı ama sonuç alıcı bir şekilde göğüslenebileceği bir çerçeve oluşturulmalı. Şu an bunu arıyoruz”.

Son 50 yılın çabalarının kaybolması tehlikesi var mı? Sorusuna, “kesinlikle şu ana kadar başarılan her şeyin kaybolma tehlikesi var çünkü şu an varılan noktada ya bir çözüme ulaşılır ya da yokuş aşağı (downward spiral) gidilir” yanıtı verdi.

Alternatif seçimin, mevcut durum... sonsuza kadar devam edecek istikrarlı ve güvenli bir statüko olmadığını sözlerine ekledi.
Her iki toplumun da, bugünkü mevcut durumun kabul edilemez olduğuna ve üstesinden gelinmesi gerektiğine değindiklerini söyleyen Eide, “eğer halk, bunun unutulacağını (cool down) ve beş on yıl sonra yeni bir fırsat doğacağını sanıyorsa çok endişelenirim”.

“Hiç bir şekilde geleceğin ne getireceğini bilemem ama duygularım ve uluslar arası ilişkilerdeki deneyimlerim, eğer bu fırsat kaybolursa, sizin için - ne Kıbrıslılar ne de bölgede faydalı olmak isteyen birisi için - iyi olmayacağını gösteriyor. Bu nedenle bu fırsat da kaybolursa, tarihsel bir başarısızlık olacak” diye vurguladı.

Cumhurbaşkanının BM Genel Konseyinde, yıl sonuna Kıbrıs sorununa bir çözüm bulunması konusunda ortaya koyduğu görüşlerinin gerçekçi olup olmadığı sorusuna “iddialı ama mümkün” olduğunu söyledi.

Her iki liderin çalışmalarına da değinen G.S Özel Danışmanı, Kıbrıs sorununun çözümü yönünde içtenlikle çalıştıklarını kaydetti. “Her iki tarafta da çözüm istemeyen kişiler bulunmaktadır. Bu da iki lider için bir zorluk teşkil etmektedir. Bundan dolayı, sadece iki liderin kendi aralarında anlaşmaları yeterli değil. Çoğunluğu kendilerine çekmeleri gerekmektedir çünkü anlaşma referanduma sunulacak”.

Eide, tüm BM Güvenlik Konseyinin desteğine sahip oldunğunu ve bunun değerlendirilmesi gerektiğini açıkladı. Bunun dışında, güvenlik güçleri tarafından yapıcı açılımlar olduğunu, her tarafın, zamanı gelince, ilerideki çözümde üzerilerine düşen rolün ne olacağını tartışmaya hazır olduklarını duyurdu.

“BM Kıbrıs`ta sadece liderlerin, müzakere gruplarının, 16 çalışma ekibinin, beş teknik komitenin görüşmelerini kolaylaştırmıyor ama günlük yaşamda da bir rolü vardır. Örneğin, iki taraf arasındaki tek polis işbirliği de yine BM aracılığıyla gerçekleştirilmektedir”.

“Bu nedenle hem şimdi, hem de gelecekte, BM'nin bir rolü olacağına inanıyorum”.

Annan planı konusuna da değinen Eide, planın son versiyonunun BM tarafından üretildiğini ama her iki toplum lideri tarafından kabul edilmediğini ve bu nedenle referandum sonuçlarının süpriz olmadığını açıkladı.

BM`in baskı uygulamayacağını, rolünün sadece uluslar arası çabalara yardımcı olmak olduğunu ve Kıbrıs sorununun çözümünün bölge ve tüm dünya için bir ilham kaynağı oluşturacağını da sözlerine ekledi.


Kıbrıs Haber Ajansı
Editör: TE Bilisim