Halkın Partisi Enerji Çalışma Grubu, kısa süre önce hükümete yaptığı kablo ile elektrik bağlantısı
konusunda adım atmadan önce konunun detaylarını kamuoyu ile paylaşma çağrısını yeniden
anımsattı ve hükümeti kablo ile elektrik konusunda halka doğruları söylemesi için uyardı. Açıklamada
“Halkın Partisi Türkiye üzerinden kablo bağlantısı ile Avrupa enterkonnekte elektrik ağına dahil olmayı
desteklemektedir. Ancak bu, doğru bir zeminde kurulmalı ve bazı soruların cevabı önceden
bilinmelidir. Bu enterkonnekte bağlantı tek bir tedarikçiden elektrik alınarak, bir tür bağımlılık
ilişkisine dönüştürülmemelidir. Öte yandan bu konuda ilgili Bakanın söylediği şekilde abartılı fiyat
ucuzlamalarının olmayacağını gördüğümüz için elektrik konusunun da su konusu gibi planlama
yapılmaksızın, beylik laflarla geçiştirilmemesi gerektiğine vurgu yapıyoruz. Bizim için bu elektrik
bağlantısının nasıl yapılacağı, kendi elektrik üretme kapasitemizin ne olacağı, Kıb-Tek’in bu yapının
neresinde hangi rolü üstleneceği, alımın AKSA örneğinde olduğu gibi garantili alım şeklinde mi olacağı
ve fiyat belirlemede hangi somut ve ölçülebilir unsurların esas alınacağı önemlidir” denildi.
Halkın Partisi Enerji Çalışma Grubu tarafından yapılan açıklamada şu unsurlara dikkat çekildi:
“Ekonomi ve Enerji Bakanı’nın Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesi sonucu “25 kuruşlara halkımız
evinde elektrik tüketecek” derken aşağıdaki tablodaki ekonomik hesaplamaları yapmadığını
görmekteyiz. Halkın Partisi, Parti Programında ve yaptığı açıklamalarda, Türkiye üzerinden Avrupa
enterkonnekte elektrik ağına dahil olmayı desteklediğini belirtmiştir. Fakat, böyle bir projenin teknik
ve ekonomik olarak yapılabilirliğinin kapsamlı bir şekilde incelenmesi gerektiği göz ardı edilmemelidir.
Türkiye’den su getirilmesi örneğinde olduğu gibi Halk iradesini yansıtmayan bir hükümetin neyin
altına imza attığını bilmeden halk adına taahhütler üstlenmesinin son derece sağlıksız olduğunu ve bu
ülkenin yararına olmadığını düşünüyoruz. Bu enterkonnekte bağlantı tek bir tedarikçiden elektrik
alınarak, bir tür bağımlılık ilişkisine dönüştürülmemelidir. Kablo projesi bitiminde, bizi sıkıntıya
sokabilecek ve geçmişte bu konuda acı tecrübeye sahip olduğumuz garantili alım benzeri
modellerden kaçınılmalıdır. Kablo projesinde hangi maliyetlerin ne kadar olacağı, ve elektrik
enerjisinin KKTC'ye ne kadara mal olacağı, baştan dikkatlice düzenlenip netleştirilmelidir.”
8 Eylül 2016’da yayınlanan “Kablo ile Elektrik Konusu Karara Bağlanmadan Kamuoyu ile
Paylaşılmalıdır” başlıklı açıklamamızda yönelttiğimiz ve henüz hükümet yetkilileri tarafından
cevaplanmayan soruları anımsatmak isteriz. Bu sorulara ek olarak, Ekonomi ve Enerji Bakanı’nın
Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesi sonucu “25 kuruşlara halkımız evinde elektrik tüketecek”
derken aşağıdaki teknik hesaplamaları yapmadığını görmekteyiz.
Unsurlar Maliyet (Krş/kWs)
Türkiye’de Üretim 15
Türkiye’de İletim 2
Kablo Finansman 8
Kablo Bakım 1
Kablodaki Kayıplar 1
Teknecik’e Ulaşım Toplam 27
Teknecik’ten İletim 2
Dağıtım 11
Soğuk Yedekleme 3
Genel Toplam 43
En iyimser senaryoda bile tüm
maliyet unsurlarını topladığımız
zaman, evlerimize ulaşacak olan
elektrik enerjisinin maliyeti
Ekonomi ve Enerji Bakanı’nın vaat
ettiği 25 Krş/kWs değil aslında 43
Krş/kWs olacağı görülmektedir. Bu
iyimser senaryoya aşağıdaki ek
maliyet unsurları dahil edilmemiştir:
● Kablonun yap-işlet-devret modeli
ile yapılması durumunda ortalama
%10 kâr marjı (2.7 Krş/kWs),
● KIB-TEK’in siyasi müdahalelerden
dolayı tahsil edemediği
alacaklarından doğan faiz giderleri
(3.9 Krş/kWs) ve
● 2024’e kadar sürecek olan alım
garantili antlaşmadan dolayı
AKSA’ya ödenmek zorunda olan kira bedeli (4.8 Krş/kWs).
Yukarıda detaylandırdığımız maliyet unsurları söz konusuyken, eski siyaset anlayışıyla popülizm
yaparak halkı gerçek dışı vaatlerle kandırmaya son verin. Türkiye ve dolayısıyla Avrupa enterkonnekte
elektrik ağına bağlanmamız konusunda, stratejik, teknik ve ekonomik olarak tüm detaylar kamuoyu
ile paylaşılmalı ve geri dönüşü olmayan bu önemli konuda doğru karar verilmelidir.
Yenilenebilir Enerji (Uygulama ve Denetim) Tüzüğü’nde yapılması düşünülen değişiklik ile güneş enerji
sistemlerinden ihtiyaç fazlası olarak şebekeye verilecek elektriğin en düşük konut tarifesinden, yani
bugün için 40 Krş/kWs’tan, KIB-TEK tarafından satın alınma zorunluluğu getirilmesi öngörülmektedir.
Bu zorunluluk ve Türkiye'de üretim fiyatlarının 15 Krş/kWs olduğu bilgisi ışığında, olası üretim
fazlasını Türkiye'ye nasıl satabileceğimiz sorusunun da sayın Bakan tarafından yanıtlanması
gerektiğini düşünüyoruz.”
HALKIN PARTİSİ ENERJİ ÇALIŞMA GRUBU
Editör: TE Bilisim