KIBRIS ANKETİNE İLİŞKİN BULGULAR
ANKET KÜNYESİ
K.K.T.C. genelinde Kıbrıs Türk Halkının sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 14 - 15 Şubat 2015 tarihlerinde, 2013 ve 2014 Seçim sonuçların verileri dikkate alınarak 5 coğrafi bölgesinde, 5 ilçeye bağlı 84 farklı alanda, mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden yaklaşık yarısı kadın olmak üzere toplam 3.000 katılımcıyla, hanede yüz yüze görüşme metoduyla kamuoyu yoklaması amacıyla yapmıştır.
Örneklemin seçilmesinde, tesadüfi örnekleme yönteminden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıp, görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.
Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir. Araştırmanın hata payı güven aralığı sınırları içerisinde % 1,5’dir.
Gezici Araştırma; Türkiye 30 mart yerel seçimlerini ve Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarını en yakın tahmin eden, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sandığa gitmeme oranı % 24 olarak ifade eden tek firma, Objektif Gezici Araştırma şirketinin şubat 2015 anket sonuçları yayımlandı.
Gezici Araştırma Genel Müdürü Murat Gezici; K.K.T.C Cumhurbaşkanlığı seçimi 19 Nisan 2015 de yapılacak. Kuzey Kıbrıs da Cumhurbaşkanı değişme ihtimali yüksek. Kuzey Kıbrıs Türk Halkı gibi bir Cumhurbaşkanı istiyor, Halk Yunanistan ve Rum yönetimiyle çözüm bulabilecek bir Cumhurbaşkanı istiyor. Adaylardan Mustafa Akıncı tecrübeli bir aday görülmesinden, Derviş Eroğlu ile kıyasıya bir yarışın adada olacağı görülüyor.
Kuzey Kıbrıs'ta da Syriza rüzgarı esiyor, Tıpkı Alexis Tsipras gibi küçük sol partiler ve geniş halk kitlelerinin desteğini arkasına alan Lefkoşa Türk Belediyesinin eski başkanı Mustafa Akıncı Cumhurbaşkanlığına yürüyor. Merkez sağın iki büyük partisi UBP ve DP'nin desteklediği mevcut Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nun seçimi kazanması imkansın gibi, Yine merkez solun büyük partisi CTP de bayan adayı ile sıkıntılı. CTP'nin son 10 yılın büyük bölümünde iktidarda olması, Kıbrıs sorununda hiçbir ilerleme sağlayamaması ve iç sorunlarda da başarısız olması, işsizliğin büyük boyutlara ulaşması Sibel Siber'in de şansını kırıyor. Mustafa Akıncı ise radikal söylemler, Maraş'ın açılması ve buradan Kıbrıs Türklerinin de iş imkanları temin etmesi, Türkiye ile çatışmasız ve iki kardeş ülke gibi sağlıklı ilişkiler sağlanması, iç sorunlarla ilgili Cumhurbaşkanı, fakat partilerin iç işlerine kesinlikle karışmayan dört boyutlu siyasetiyle takdir topluyor. Akıncı belediye başkanlığı döneminde Rum belediye başkanı Dimitriadis ile ortak projeler gerçekleştirmiş biri olması bu dönemde artı puan getiriyor.
Tablo 1. Kıbrıs Halkının Cumhurbaşkanı Olarak Görmek İstediği Adaylara İlişkin Dağılım
|
Cumhurbaşkanı Olarak Görmek İstenen Adaylara İlişkin Dağılım |
Yüzde |
|
Derviş Eroğlu |
31,8 |
|
Sibel Siber |
25,4 |
|
Mustafa Akıncı |
31,7 |
|
Kudret Özersay |
11,1 |
|
Toplam |
100 |
Cumhurbaşkanı olarak görmek istenen adaylara ilişkin dağılımda % 31,8’i Derviş Eroğlu, % 31,7’i Mustafa Akıncı, % 25,4’i Sibel Siber ve % 11,1’i ile de Kudret Özersay seçeneği takip etmiştir.
Tablo 2. Kıbrıs Halkı’nın Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nde Düşündüğü Aday Dışında İkinci İsim Olarak Kime Oy Verebileceğine İlişkin Dağılım
|
|
Yüzde |
|
Mustafa Akıncı |
36,3 |
|
Kudret Özersay |
25,7 |
|
Sibel Siber |
24,6 |
|
Derviş Eroğlu |
13,4 |
|
Toplam |
100 |
Araştırmaya katılan halkın % 36,3’ü Cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci isim olarak Mustafa Akıncı’yı düşünmektedir. Bunun yanı sıra % 25,3 Kudret Özersay’ı, % 24,6’sı Sibel Siber’i ve yaklaşık % 13,4’ü ise Derviş Eroğlu’nu düşünmektedir. Aşağıda İkinci aday olarak düşünülen bireylere ait pasta grafiği sunulmuştur. Tüm seçmenlerin birinci tercihlerinde ön planda olan Mustafa Akıncı, Halkın 2. Tercihinde ciddi oy aldığı görülüyor.
Tablo 3. Cumhurbaşkanlığı Seçimi İkinci Tura Kalırsa Tercih Edeceklere Adaylara İlişkin Dağılım
|
|
Yüzde |
|
Derviş Eroğlu |
37,2 |
|
Mustafa Akıncı |
62,8 |
|
Toplam |
100 |
Araştırmaya katılan halkın, Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırsa Cumhurbaşkanı olarak görmek istediği adaylara ilişkin dağılım incelendiğinde halkın % 62,8’i Mustafa Akıncı’ya oy vereceklerini ifade ederken, % 37,2’si ise Derviş Eroğlu’na oy vereceklerini ifade etmişlerdir. Buna ilişkin pasta grafik aşağıda sunulmuştur.
Tablo 4. Halkın, Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nde Asla Oy Vermem Dedikleri İsme İlişkin Dağılım
|
|
Yüzde |
|
Derviş Eroğlu |
51,3 |
|
Sibel Siber |
26,2 |
|
Kudret Özersay |
9,8 |
|
Mustafa Akıncı |
12,7 |
|
Toplam |
100 |
Araştırmaya katılan halkın % 51,3’ü Derviş Eroğlu’na asla oy vermeyeceklerini ifade ederken % 26,2’si Sibel Siber’e oy vermeyeceklerini, % 9,8’i Kudret Özersay’a ve %12,7’si ise Mustafa Akıncı’ya asla oy vermeyeceklerini ifade etmişlerdir.
Tablo 5. Halkın Asla Oy Vermeyeceği Aday ve Oy Vermeme Nedenleri Arasındaki İlişki
Araştırmaya katılan ve Derviş Eroğlu’na asla oy vermem diyenlerin niçin asla oy vermediğine ilişkin nedenler incelendiğinde % 22,9’u Yaşlı bulmasından yaş sorunundan dolayı istemediğini söylüyor, Halkın çoğunluğu Derviş Eroğlu’nu başarısız bulmaktadır. Sibel Siber’e asla oy vermem diyenlerin % 29,7’si yetersiz ve tecrübesiz bulduğu için, Kudret Özersay’a asla oy vermem diyenlerin büyük çoğunluğu (% 54,1’i) tanımadığı için asla oy vermek istememektedir. Mustafa Akıncı’ halkın % 7,5’i beğenmiyor.
Tablo 6. Halkın Oy Vermek İstediği Aday ve Oy Verme Nedeni Arasındaki İlişki
Kıbrıs halkının oy vermek istediği aday ile oy verme nedenleri arasındaki ilişki incelendiğinde Derviş Eroğlu’na oy vermek isteyenlerin % 27’si toplumsal konulara yönelik duyarlılığından dolayı, % 15,3’ü hükümet ile ilişkilerinden, % 26,1’i dürüstlüğünden, % 9,9’u Kıbrıs sorunundaki görüşünden ve % 9,1’i ise bunların dışındaki nedenlerden (Adayın cinsiyeti, kazanma şansı, Türkiye’nin desteği, yabancı dil v.s.) dolayı vermek istemektedir. Sibel Siber’e oy vermek isteyenlerin % 29’u toplumsal konulara yönelik duyarlılığından dolayı, % 14,3’ü hükümet ile ilişkilerinden, % 33,4’ü dürüstlüğünden, % 5,1’i Kıbrıs sorunundaki görüşünden ve % 11’i ise bunların dışındaki nedenlerden (Adayın cinsiyeti, kazanma şansı, Türkiye’nin desteği, yabancı dil v.s.) dolayı vermek istemektedir. Kudret Özersay’a oy vermek isteyenlerin % 32,3’ü toplumsal konulara yönelik duyarlılığından dolayı, % 5,7’si hükümet ile ilişkilerinden, % 27,2’si dürüstlüğünden, % 8,9’u ideolojisinden, % 6,3’ü Kıbrıs sorunundaki görüşünden ve % 13,1’i ise bunların dışındaki nedenlerden (Adayın cinsiyeti, kazanma şansı, Türkiye’nin desteği, yabancı dil v.s.) dolayı vermek istemektedir. Mustafa Akıncı’ya oy vermek isteyenlerin % 32,1’i toplumsal konulara yönelik duyarlılığından dolayı, % 7,4’ü hükümet ile ilişkilerinden, % 36,8’i dürüstlüğünden, % 10’u Kıbrıs sorunundaki görüşünden ve % 6,1’i ise bunların dışındaki nedenlerden (Adayın cinsiyeti, kazanma şansı, Türkiye’nin desteği, yabancı dil v.s.) dolayı vermek istemektedir.
Tablo 7. Kıbrıs Sorununu Çözmek İçin En Uygun Olduğunu Düşündükleri Adaylara İlişkin Dağılım
Kıbrıs sorununu çözmek için en uygun adaya ilişkin dağılımda % 38,5’i Mustafa Akıncı seçeneği ile en üst sırada yer alırken, % 25,5’i Derviş Eroğlu bunu % 23,8’i Sibel Siber, ve % 13,2’si Kudret Özersay seçeneği takip etmiştir.
Tablo 8. Görüşmecilik Görevini En İyi Yapacağını Düşündükleri Adaylara İlişkin Dağılım
|
Görüşmecilik Görevini En İyi Yapacak Adaya İlişkin Dağılım |
Yüzde |
|
Derviş Eroğlu |
25,9 |
|
Sibel Siber |
23,2 |
|
Kudret Özersay |
16,2 |
|
Mustafa Akıncı |
34,7 |
|
Toplam |
100 |
Görüşmecilik görevini en iyi yapacak adaya ilişkin dağılımda ile % 34,7’si Mustafa Akıncı en üst sırada yer alırken bunu % 25,9’u % Derviş Eroğlu seçeneği, % 23,2’si Sibel Siber, ve % 16,7’si Kudret Özersay seçeneği takip etmiştir.
Tablo 9. Halkın Kıbrıs Sorununun Çözülmesi Gerektiğine İnanma Durumuna İlişkin Dağılım
|
Kıbrıs Sorununun Çözülmesi Gerektiğine İnanma Durumu |
Yüzde |
|
Katılıyorum |
71,5 |
|
Kararsızım |
9,5 |
|
Katılmıyorum |
19 |
|
Toplam |
100 |
Kıbrıs sorunun çözülmesi gerektiğine inanma durumuna ilişkin dağılımda % 71,5 ile Katılıyorum, % 9,5’i ise Kararsızım derken, % 19’u Katılmıyorum seçeneği olmuştur. Halk Derviş Eroğlu’nu Kıbrıs sorununu çözemediğini ve Sibel Siberi tecrübesiz bulmasından Mustafa Akıncı ismine yoğunlaştığı ve ümitlendiği görülüyor.
Tablo 10. Halkın İki Bölgeli Federal Çözüme İlişkin Görüşleri
|
İki bölgeli federal çözüme ilişkin dağılım |
Yüzde |
|
Evet |
73,8 |
|
Hayır |
15,6 |
|
Kısmen |
10,6 |
|
Toplam |
100 |
İki bölgeli fedaral çözüme ilişkin dağılımda % 73,8’i fedaral çözümü desteklerken, % 15,6’sı desteklemezken ve % 10,6’sı ise Kısmen desteklediğini ifade etmiştir.
Tablo 11. Cumhurbaşkanı Adaylarının Seçimden Önce Mal Varlıklarını Beyan Etmeleri Gerekip Gerekmediğine İlişkin Görüşler
|
|
Yüzde |
|
Kesinlikle Beyan Etmelidir |
77,6 |
|
Benim İçin Fark Etmez Beyan Etse de Olur Etmese de |
12,4 |
|
Beyan Etmesine Gerek Yoktur |
10 |
|
Toplam |
100 |
Halkın % 77,6’sı Cumhurbaşkanı adayının seçimden önce mal varlıklarını beyan etmeleri gerektiğini ifade ederken, % 12,4’ü ise kendisi için fark etmediğini ve %10’u ise beyan etmesine gerek olmadığını ifade etmektedir.
Tablo 12. Halkın, Cumhurbaşkanı Adaylarının Seçimden Önce Birlikte TV’de Açık Oturumda Tartışmalarını İsteyip İstememelerine İlişkin Görüşler
|
|
Yüzde |
|
Evet Tartışmalı |
86,7 |
|
Hayır Tartışmamalı |
5,7 |
|
Kararsızım |
7,6 |
|
Toplam |
100 |
Araştırmaya katılan halkın % 86,7’si Cumhurbaşkanı adaylarının seçimden önce birlikte TV’de açık oturumda tartışmaları gerektiğini düşünürken % 5,7’si tartışmalarına gerek olmadığını ifade etmektedir.
Tablo 13. Görüşmecilik Görevini Yapamayacak Adaya İlişkin Dağılım
|
Görüşmecilik Görevini Yapamayacak Adaya İlişkin Dağılım |
Yüzde |
|
Derviş Eroğlu |
45,3 |
|
Sibel Siber |
31,4 |
|
Kudret Özersay |
12,8 |
|
Mustafa Akıncı |
10,4 |
|
Toplam |
100 |
Görüşmecilik görevini yapamayacak adaya ilişkin dağılımda % 45,3’ü Derviş Eroğlu seçeneği ile en üst sırada yer alırken bunu% 31,4’ü Sibel Siber, % 12,8’i Kudret Özersay ve % 10,4’ü Mustafa Akıncı seçeneği takip etmiştir.
