BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, Kıbrıs’ta bir çözüm için tarafların elinde ivme varken bunu kullanmanın önemini vurgulayarak “Aksi taktirde tarihe elinizde fırsat varken neden kullanmadığınızın hesabını vermek durumunda kalırsınız” dedi. Eide, çözüm için bugüne kadarki en iyi fırsatın önlerinde olduğunu vurguladı.Kıbrıs’ta bu yıl sonuna kadar çözüme ulaşılması konusunda en az Kıbrıslı liderler kadar iyimser olduğunu söyleyen Eide, pazar günü üçlü görüşmenin gerçekleşecek olmasının bile başlı başına iyi bir haber olduğunu söyledi.Liderlerin BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’la birlikte ikinci kez üçlü toplantıda biraraya geleceğine işaret eden Eide, bu toplantıya çok iyi hazırlandıklarını ve mümkün olduğunca iyi bir sonuç almaya çalıştıklarını vurguladı.Eide, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile New York’taki görüşmesinin ardından Kıbrıslı Türk ve Türkiyeli gazetecilerin sorularını yanıtladı.Akıncı-Eide görüşmesi yaklaşık bir buçuk saat sürdü. Eide, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier ve ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’la görüşmek üzere otelden ayrılmasının ardından bir süre de Müzakereci Özdil Nami ile görüştü.Eide, gazetecilere yaptığı açıklamada, pazar günü BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’un Kıbrıslı liderlerle yapacağı toplantıya hazırlandıklarını ve Cumhurbaşkanı Akıncı ile çok yapıcı bir toplantı gerçekleştirdiğini söyledi.Pazar günkü görüşmeden mümkün olan en iyi sonuçları alabilmek adına hazırlık yapmak için burada her iki tarafla görüştüğünü ifade eden Eide, “Son günlerde Yunan ve Türk hükümetleriyle yaptığım toplantılarda edindiğim izlenimler de kendileriyle paylaşıyorum” dedi.“TÜM TARAFLAR PAZAR GÜNKÜ TOPLANTININ HAYATİ ÖNEME SAHİP OLDUĞUNUN FARKINDA”Espen Barth Eide, görüşmelerinde ele aldıkları konularla ilgili detaya girmek istemediğini çünkü bu görüşmelerin pazar gününe yönelik olduğunu belirterek, “Ama şunu söyleyebilirim ki, tüm tarafların bu toplantının sürecin geleceği bakımından hayati öneme sahip olduğunun farkında olduğunu hissediyorum” ifadelerini kullandı. Akıncı ve Anastasiadis’in, bugüne kadar Kıbrıslı liderlerin elde etmediği bir ilerlemeyi sağladığını kaydeden Eide, bugüne kadar Kıbrıs’ta müzakere edilenlerin çok ilerisinde bulunduklarını, nihai aşamaların zorluğunu bildiklerini ve zamanı en iyi nasıl organize edebileceklerini konuştuklarını kaydetti. Eide, taraflar arasındaki mekik görüşmeleri yanında IMF ve Dünya Bankası’yla da görüşmeler yapıp yapmadığı sorusuna karşılık şöyle konuştu:“Geçen yıl burada yaptığım bu görüşmeler sayesinde son bir yıldır uluslararası finansal kuruluşlardan çok büyük destek aldık. Kıbrıs’ta hem Dünya Bankası hem IMF hem Avrupa Komisyonu, hem Avrupa Merkez Bankası Kıbrıs’ta bulunuyor ve sürece derin şekilde müdahildirler. Konu finansmandan çok daha ötedir. Kıbrıs’ta her zaman sorulan soru çözümü kimin finanse edeceğidir. Bu önemli, bunun üzerinde çalışıyoruz ama bundan daha önemlisi, çözümün sadece ülkeyi birleştirmekle kalmayıp daha iyi bir ekonomik büyüme için temel teşkil etmesini temin etmektir. Çünkü para, sadece aldığınız bir şey değil, yarattığınız birşeydir ve Kıbrıs’taki ekonomik fırsatlar çok önemlidir. Bir anlaşma adadaki ekonominin ikiye bölünmesi, güneyin Türkiye’yle ticaret yapamaması, kuzeyin AB ile ticaret yapamaması, taşımacılık sektörünün kısıtlanması nedeniyle oluşan sürekli fırsat maliyetini ortadan kaldıracak. Örneğin doğal gazdan faydalanılması bir çözüm durumunda çok daha kolay olacak, Dolayısıyla eğer siyasi düzenlemelerin ekonominin büyümesine yardımcı olan düzenlemeler olduğunu temin edersek, çözümün kendisi Kıbrıs’a belli bir refah getirecek.”BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, bu çalışmaların çok başarılı devam ettiğini söylemekten mutluluk duyduğunu belirterek, “Eğer ortaya bir çözüm planı çıkarsa bu konuları da çok büyük bir ciddiyetle ele aldığımızı görmüş olacaksınız” ifadelerini kullandı.Eide, son günlerde AB’nin önde gelen liderleriyle de toplantılar yaptığını, onların da sürece güçlü desteklerini teyit ettiğini ve bir çözüm planının ortaya çıkması durumunda ekonomik destek de dahil somut destek vermeye hazır olduklarını söylediklerini açıkladı. “TAM DA ONLAR KADAR İYİMSERİM”Yıl sonuna kadar çözüme ulaşılması konusunda ihtiyatlı iyimserliğini koruyup korumadığı yoksa çözümün 2017’ye mi kalacağı konusundaki soruyu da yanıtlayan Eide, “Kesinlikle tam da onlar kadar iyimserim” dedi.Liderlerin bu yıl içinde bir çözüme ulaşılabileceğine inandıklarını son günler de dahil sürekli dile getirdiğini belirten Eide, Rum lider Anastasiadis’in bugün 2016 yılı içinde bir çözüm için çalıştığını BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada bütün dünya liderlerine bir kez daha söylediğini ifade etti. “FARKLI TAKVİMİM YOK”Eide, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın da aynı şeyi New York’a gelmek üzere Kıbrıs’tan ayrılırken söylediğine işaret ederek, “Eğer bu liderlerin varmış olduğu bir sonuçsa, ya da yargısıysa, ben buna inanıyorum. Benim onlardan farklı bir takvimim yoktur. Benim ve Genel Sekreter’in işi, liderlerin çözümü gerçekten istemesi durumunda uluslararası toplumun desteğini temin etmek ve yönetmektir” dedi.“TOPLANTININ GERÇEKLEŞİYOR OLMASI BİLE İYİ BİR HABER”Espen Barth Eide, “Pazar günü Kıbrıs’a iyi haberler verebilecek miyiz?” sorusuna karşılık “Toplantının gerçekleşiyor olması bile başlı başına iyi bir haberdir. Çünkü liderlerin yaptığı onlarca görüşme ve uluslararası ilgiye rağmen Genel Sekreter’le sadece ikinci defa üçlü bir görüşmede biraraya geliyorlar. Toplantıya çok iyi hazırlanılıyor ve mümkün olduğunca iyi bir sonuç almaya çalışıyoruz” diye konuştu.Pazar günkü toplantının ardından çok detaylı bir bilgilerin ortaya çıkmasını beklemediğini kaydeden Eide, bu toplantıda daha çok Genel Sekreter ile iki liderin önümüzdeki haftaları ve ayları nasıl en iyi şekilde değerlendirebileceklerinin ve sürece daha geniş bir uluslararası katılım sağlayabilmek için ne yapacaklarının saptanması açısından önemli olduğunu belirtti. Espen Barth Eide, önümüzdeki aylarda çoklu bir görüşmeye Türkiye ve Yunanistan’ın hazır olup olmadığı sorusunu da yanıtladı.Yanıtına her iki ülkenin de sözcüsü olmadığını ve onlar adına konuşmayacağını belirterek başlayan Eide, “Ama şunu söyleyebilirim ki ki ülke arasında yapıcı ve yoğun bir diyalog sürmektedir” diye ekledi.Her iki ülke yetkilileriyle de görüştüğüne, aynı zamanda ikisi ülkenin birbiriyle ve diğer ilgili aktörlerle sürece yardımcı olabilmek amacıyla konuştuğunu kaydeden Kıbrıs Özel Danışmanı Eide, “Hem Atina hem de Ankara’dan aldığım net izlenim, yardımcı ve yapıcı olmak için net bir niyet vardır. Çünkü bana yıllardır devam eden bu sorunun çözülmesinin ulusal çıkarlarına olacağını söylüyorlar” dedi.Kıbrıs sorununun çözülmesi durumunda Türkiye ve Yunanistan’ın, stratejik perpektiflerinin gelişeceğini söylediğini kaydeden Eide, bu amaç için çalıştıklarını, şu anda garantör devlet statüsündeki ülkelerin müdahiliyeti olmaksızın bu sorunu çözemeyeceklerini çünkü kendileriyle ilgili konularda kritik rolleri olduğunu anlattı.Espen Barth Eide, “Çünkü insanlar beğense de beğenmese de Kıbrıs’ın ne şekilde var olabileceğiyle ilgili çerçeveyi belirleyen üç uluslararası antlaşma var. Eğer bu çerçeveyi değiştirmek istiyorsak ancak bu antlaşmalara taraf olan ülkelerin varlığıyla bunu yapabiliriz” diye konuştu.“BUGÜNE KADARKİ EN İYİ FIRSAT ÖNÜMÜZDE”Kıbrıs’la ilgili çoklu bir toplantının ne zaman yapılabileceğiyle ilgili spekülasyona girmek istemediğini belirten Eide, “Ama şu anda çözüm için bugüne kadar ele geçmiş olan en iyi fırsatın önümüzde olduğunu düşünüyorum. Ve bunu ertelemek veya beklemek, hiçbir şeyi daha iyi hale getirmeyecektir. Bu bir takvim anlamına gelmiyor ben bir tarih vermedim ama zamana oynamak ne komşu coğrafyada ne de şu anki parametrelerde bir iyileşme sağlamayacak” ifadelerini kullandı.BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Espen Barth Eide, “İvme elimizdeyken bunu kullanmak önemlidir. Aksi taktirde tarihe elimizde fırsat varken neden kullanmadığımızın hesabını vermek durumunda kalırsınız” dedi.
Editör: TE Bilisim