<strong>Selda İÇER-HK AJANS<br /> </strong><br /> Bu hafta sizleri emlak dünyasının genç girişimcilerinden Can Erçağ ve Batu <br /> Arınç ile buluşturuyoruz. Kendileri 4 yıldan bu yana emlak sektörünün içinde <br /> bulunuyorlar ve Metro Emlak ile ülke genelinde hizmet veriyorlar. İlkokul <br /> yıllarından bu yana arkadaş olan Erçağ ve Arınç, İngiltere’deki eğitimlerinin <br /> ardından adaya döndükten bir süre sonra birlikte iş yapma kararı almış. Ülke <br /> adına bir şeyler yapmak için büyük heyecan taşıyan bu iki genç iş insanı ile hem <br /> emlak piyasasını konuştuk, hem de ülke ekonomisini. Sektörde ciddi <br /> düzenlemeler yapılması gerektiğine işaret eden Erçağ ve Arınç, ülkede herkesin <br /> emlakçı olmasından yakındılar. İşte Selda İçer’in HK Ajans adına yaptığı <br /> röportajın detayları.. Destek aldık<br /> SORU: Emlak sektörüne girme kararınız nasıl oldu?<br /> BATU ARINÇ: Benim babam 30 yıldır inşaat sektöründe özel bir şirketin genel <br /> müdürlüğünü yapıyor. O nedenle küçük yaşlardan inşaat sektörüne, mal alım <br /> satımına karşı bir aşinalığım vardı. Ancak bundan 4 yıl öncesine kadar emlak <br /> sektörüne girmek aklımda yoktu. Yurt dışında İşletme eğitimi aldıktan sonra <br /> adaya döndüm ve bizim bir restoranımız vardı, orda çalışmaya başladım. <br /> Aldığım eğitimin karşılığını alamadığımı düşündüğüm zamanlardı ki bir gün<br /> Can, bana emlak sektöründe çalışma fikri ile geldi. Fikre çok sıcak baktım, <br /> çünkü dediğim gibi çok yabancı olduğum bir sektör değildi. 2012 yılında işi <br /> kurduk ve yola çıktık. Babamın çevresi başta olmak üzere ikimizin de <br /> çevresinin bu konuda bize destek olacağına inandık.<br /> Herkes emlakçı<br /> SORU: Ülkemizde üniversitelerin sayısında artış olması sizin sektörü olumlu <br /> etkiledi diyebilir miyiz?<br /> CAN ERÇAĞ: Tabii ki diyebiliriz. Ev kiralamada talebin artması bizi olumlu <br /> etkilerken, diğer yandan da bu işi ikinci, hatta üçüncü iş olarak yapanların <br /> ortaya çıkması olumsuz etkiler yarattı. Birçok alakasız meslek gruplarından <br /> vatandaşlarımız, emlakçılık yapmaya başladı. Bu da tabii ki işi yasal ve <br /> profesyonel olarak yapan, vergilerini ödeyen, ofis açan insanları olumsuz yönde <br /> etkilemeye başladı. Umuyorum ki yakın zamanda Kıbrıs Türk Emlakçılar <br /> Birliği’nin yaptığı çalışmalar devletimiz tarafından uygulanır ve bu tarz <br /> olayların önü kesilir.<br /> Kaçak veya ayaklı emlakçı<br /> SORU: Sektörde ciddi manada illegal olarak çalışan kişiler var mı bu sektörde?<br /> CAN ERÇAĞ: Özellikle ev kiralamada inanılmaz derecede karşımıza çıkıyor <br /> bahsettiğimiz kişiler. Biz bunlara kaçak veya ayaklı emlakçı diyoruz. <br /> SORU: Bu kişilerin sektörde çalışması önlenebilir mi? Nasıl bir tedbir <br /> alınabilir?<br /> CAN ERÇAĞ: Önlenebilir tabii ki. Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği’nin <br /> geçirmeye çalıştığı bir yasa çalışması var. Tabii bu da ne kadar etkili olur <br /> bilinemez, çünkü kiralamalar yüz yüze, bire bir yapılan işlemler. Birliğimiz <br /> tarafından yapılan çalışmada “Alo kaçak emlakçı” hattı kurulması da var.<br /> Ancak halkımızı bu konularda bilinçlendirerek oluşabilecek mağduriyetleri <br /> engelleyebiliriz. Halkımızdan ricamız bu kişilere fırsat vermemeleri ve onlarla <br /> çalışmamalarıdır. <br /> SORU: Emlak sektöründe siz yeni ve gençsiniz. Sektörde büyükleriniz önünüzü <br /> açıyor mu?<br /> BATU ARINÇ: Yurt dışında okumuş, donanımlı gençler olarak, teknoloji <br /> çağının da gelişmesiyle emlak sektörü de daha farklı metotlar uygulamaya <br /> başladı. Sektörde halen kendini yenilememiş, 10 sene öncesinin metotlarını <br /> kullananlar var. Belli başlı çevreler ile çalışanlar var. Ancak bizler, bu sektöre <br /> teknolojiyi en iyi kullananlardan biriyiz diyebilirim. Sosyal medya üzerinden <br /> geniş kitlelere ulaşıyoruz. Sektördeki eski firmaların sosyal medyada bizim <br /> yaptıklarımızı gözlemleyerek onların da yapmaya başlaması bizi mutlu ediyor. <br /> Bizler fazla açılmadan, emin adımlarla doğru yolda ilerliyoruz.<br /> Dürüst iş yaparız, 80 metre kareyi, 100 diye satmayız<br /> SORU: Metro Emlak olarak hangi yöntemleri kullanarak müşteri çekiyorsunuz?<br /> BATU ARINÇ: Birkaç kelime ile ifade edecek olursak genç, dinamik ve dürüst <br /> kelimelerini gerçek anlamda savunan bir kimliğimiz var. Bizler, olmayan <br /> birşeyi satmıyoruz. Sektördeki meslektaşlarımız ve bazı müteahhitlerimiz gibi <br /> bir evde olmayan bir metre kareyi pazarlamaya çalışmıyoruz. Yeni yapılmış 80 <br /> metre karelik bir evi, 100 metrekare diye pazarlamaya çalışmayız. Veya <br /> gayrimenkullerin koçanları ile ilgili yanlış bilgiler aktarmıyoruz, bunu<br /> gizlemeden müşterimize açıkça söylüyoruz. İş yapma sistemimiz, o evi <br /> kendimiz alıyor gibi hareket etmektir. “Dürüst” kelimesini gerçek manada <br /> kullanıyoruz. Yenilikçi tasarımlar, ilanlar, en işlek caddelerdeki ilan <br /> panolarında yer alarak, sosyal medyayı da kullanarak kendimizi göstermeye <br /> çalışıyoruz.<br /> CAN ERÇAĞ: Ülkemiz küçük, iyi iş yaptığınızda zaman içerisinde onun <br /> meyvelerini topluyorsunuz. Biz buna başlıyoruz aslında yavaş yavaş. İnsanlar <br /> bizimle iş yaptıkça, ardından tekrar tekrar geliyorlar veya gönül rahatlığı ile bizi <br /> tavsiye ediyorlar. Bugün emlak sektörüyle ilgili sosyal medyada reklam <br /> kalabalığı olmaya başladı. Günümüzde sosyal medya üzerinden gerek <br /> meslektaşlarımız, gerekse kaçak emlakçılar satılık ve kiralık ilanları veriyor. Ancak bu işler sadece ilan vermek ile olmuyor. Bazı ilkeler doğrultusunda <br /> yürümelisiniz. O zaman insanlar sizi kendileri tercih ediyor.<br /> Piyasadaki reklamlara çok dikkat edin<br /> SORU: Bu çağda hala 80 metre kare olan bir evi, 100 metrekare diye satmaya <br /> çalışanlar var mı?<br /> CAN ERÇAĞ: Çok fazla, hatta günümüzde eskiye oranla daha fazla var <br /> diyebiliriz. Bu bizim sektörün korkulu rüyasıdır. Bilinçsizce söylenilen metre <br /> kareler, özellikle ikinci el sektörüne büyük zarar veriyor. Örneğin; evini <br /> satmaya gelen müşterimiz, yeni yapılmış 80 metre kare olan ancak, 100 <br /> metrekare diye pazarlanan evi görünce, otomatik olarak kendi gayrimenkulü ile <br /> fiyat ve metrekare kıyaslaması yapıyor. Böylelikle gerek bizler , gerek alıcı ve <br /> satıcılar ikinci el gayrimenkul piyasasında ciddi sıkıntılara düşüyoruz. Brüt ve <br /> net metrekare olayı da artık iyice bir birine girdi. Örneklendirecek olursak, <br /> bugün piyasada bugün 2+1 olarak satılan evler var. Bu evler için 100 metre kare <br /> oldukları dillendiriliyor. Ancak bunun olması imkansız. Çünkü, bugün piyasada <br /> 110 metrekare brüt alanıyla çok güzel 3+1 evler var. Anlayacağınız bu <br /> söylenenlerin çoğu şişirmedir. <br /> BATU ARINÇ: Ne acıdır ki bugün bilinçsiz olan tüketicilerimiz, gözleriyle <br /> görmelerine rağmen, 80 metrekare evi, 100 metrekare inancıyla satın alıyorlar <br /> ve sonrasında da bu evin 100 metre kare olduğuna inanıp, bunda ısrarcı <br /> oluyorlar.<br /> CAN ERÇAĞ: Halkımızdan ricamız, özellikle sıfır bir ev alacaklarsa <br /> müteahhitlerden veya emlakçılarından kat planı talep etmeleridir. Her zaman bu <br /> planların alt köşelerinde katların brüt metrekaresi belirtiliyor. En basiti, kattaki <br /> daire sayısını planda belirtilen metrekareye bölmeleri halinde dairelerinin brüt <br /> metre karesini bulabilirler. Kısacası, bu şişirme metrekarelere halkımız pek <br /> kulak asmasın ve araştırsın.<br /> Riskleri emlakçılar kişiler için araştırıyor<br /> SORU: Ev alırken kişiler nelere dikkat etmeli?<br /> CAN ERÇAĞ: Ülkemizde bazı müteahhitler tarafından halkımıza <br /> mağduriyetler yaşatılmış ve birçok insanımız gerek maddi gerek manevi olarak <br /> zarar görmüştür. Bu ve buna benzer olaylar halkımızın yavaş yavaş <br /> bilinçlenmesine sebep oldu. Öncelikle müteahhittin kim olduğu, daha önce ne <br /> işler yaptığı araştırılması gereken bir önemli bir nokta. İmzalanan sözleşmeler <br /> dikkatle incelenmeli. Aslında, emlakçılara düşen görev tam da budur. <br /> Emlakçılar Birliği’ne üye olan tüm emlakçılar 100 bin Euro’luk teminat <br /> sigortasına sahiptir. Bugün her ne kadar da insanlar “bize ihtiyaç olmadığını” <br /> düşünseler de, aslında biz onlar için tüm riskleri araştırıyoruz. <br /> BATU ARINÇ: İnsanlar emlakçılarla çalışmaktan korkmamalıdır. <br /> İnsanlarımızın kafasında, “emlakçıya gidip de daha fazla para vermeyelim” <br /> düşüncesi var. Ancak, evle ilgili kafalarındaki tüm sorulara cevap bulabilecek <br /> olan biziz. Tapusu temiz mi, müteahhittin yaptığı işler güvenilir mi, devir <br /> işlerinde neler yapılmalı, hepsini biz takip edip müşterilerimize bu bilgileri <br /> sunuyoruz. <br /> Döviz ciddi şekilde herkesi etkiliyor<br /> <br /> <img src="/images/upload/_DSC0627.jpg" width="600" height="293" alt="" /><br /> <br /> SORU: Ülkemizde emlak sektörü dövizle işliyor. Son dönemlerde dövizdeki <br /> istikrarsızlık sizleri nasıl etkiliyor?<br /> CAN ERÇAĞ: Çok ciddi şekilde etkiliyor. Böyle dönemlerde bazı müteahhitler <br /> sabitleme yoluna gidiyor ama, yine de bu her zaman etkili olamayabiliyor. <br /> Müteahhitlerimiz de yapı malzemelerini döviz cinsinden aldığından, kur <br /> sabitleme hem onları, hem halkımızı mağdur edebiliyor. Sterlinin kuru bugün <br /> farklı, geçen hafta farklıydı, yarın yine farklı olacak. Örneğin, 2015 Şubat <br /> ayında 100 bin sterlin, 370 bin Türk lirasına karşılık geliyordu ve siz bir villa <br /> sahibi olmak için adım attıysanız, 23 ay sonra bu villanın fiyatı 440 bin Türk <br /> lirasına çıktı. Ama biz hala aynı rakamı 100 bin sterlini telaffuz ediyoruz. Ancak, 7080 bin Türk lirası gibi çok ciddi bir fark var ortada. Bu rakamı, orta <br /> düzey gelire sahip bir ailenin bütçesi kolay kolay kaldırmaz. O nedenle, gelirin <br /> Türk Lirası olduğu bir ülkede bu duruma nasıl bir önlem alınacağı devletimiz ile <br /> müteahhitlerimiz arasında değerlendirilmesi gerekiyor. <br /> SORU: Ülke ekonomisine baktığınız zaman ne görüyorsunuz?<br /> CAN ERÇAĞ: Küçük bir ekonomimiz var, kendi paramıza sahip değiliz. <br /> İnsanlarımızı bence doğru yönlendirmediğimiz için iş konusunda sıkıntılar <br /> yaşıyoruz. Günümüzde üretim konusunda teşvikler veriliyor ancak, sanırım <br /> hizmet sektörüne kaymak daha akıllıca olacaktır. Ada ülkelerinde ülkeyi <br /> ucuzlatmak ve hizmet sektörünü, turizmle birlikte sunarak daha fazla <br /> kazanıldığı bugün artık kanıtlanmıştır. Bizde de eğitim sektörü ve turizm <br /> lokomotif sektör ancak bunların yanına başka şeyler de koymak şart artık. <br /> Bugün baktığınız zaman ekonomik olarak çok da iyi bir noktada olduğumuz <br /> söylenemez.<br /> BATU ARINÇ: Geleceğimize baktığımız zaman, çok da parlak görmüyoruz <br /> ama yine de ülkemiz adına bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Bugün tüm dünya <br /> ülkelerinde ekonomiler bozulma noktasında. Bizim ülkemizdeki en büyük <br /> sorunlardan birisi, her sektörde çok fazla kişinin, şirketin yer almasıdır. Herkes <br /> pastadan bir pay almaya çalışıyor. <br /> CAN ERÇAĞ: Bizde, sektörler moda halinde kullanılmaya başlandı. Örneğin <br /> biri meyhane açtıysa ve tutar, herkes meyhaneci oluyor. Bu örneği birçok farklı <br /> sektör için verebiliriz. Ülkeyi yönetenler,iş konusunda gençleri kesinlikle <br /> yönlendirmelidir. İhtiyaç olan sektörler belirlenmeli ve arkadan gelen gençlik <br /> bu alanlara yönlendirilmelidir. <br /> Bankaların her koçan türüne kredi vermemesi sorun<br /> Bugün emlak sektöründen bahsederken, bankalardan söz etmemek olmaz. Yerli <br /> bankalarımızdan bir kısmı bugün eşdeğer koçana kredi verir, tahsis koçana <br /> vermez. Tahsisti, eşdeğerdi, hisseydi, bu koçanlarla insanların aklı karışmışken, <br /> bunlar yetmezmiş gibi bankalar da bunları farklı değerlendiriyor. Bugün, bazı <br /> Türkiye Bankaları eşdeğer ve tahsis koçana kredi vermiyor. Devlet <br /> garantisindeki koçanlar riskli görülüyor, bunu söylemek ne kadar doğru bu <br /> ülkede bilemiyorum. Müşterilerimizin de kafası iyice karıştı.<br /> BATU ARINÇ: Özellikle Türkiye kökenli müşterilerimiz ev satın alacaklarında <br /> mutlaka Türk koçanlı olmasını arzu ediyor. Eşdeğer dediğiniz zaman evi bile <br /> görmeye gitmiyorlar. Girne’de çok düşük oranda Türk koçanlı mal olmasına <br /> rağmen, yatırımcılar gökdelenler yapıp evlerini satıyorlar. Ama Lefkoşa’da <br /> eşdeğer mallar konusunda çok sıkıntı yaşanıyor.<br /> SORU: Son olarak ne söylemek istersiniz?<br /> CAN ERÇAĞ: Halkımızdan, tüm alım, satım ve kiralama işlemlerinde <br /> mağduriyet yaşamamaları adına, mutlaka Emlakçılar Birliği üyeleri ile <br /> çalışmalarını, kaçak emlakçılara fırsat vermemelerini rica ediyorum. <br /> BATU ARINÇ: İnsanlarımız her gün ev alacak durumda değildir. O nedenle <br /> benim tavsiyem, lütfen unutmayın uzun yıllar sorumluluğunu taşıyacağınız <br /> büyük bir maddi yatırım yapacaksınız, bunu en doğru şekilde yapmanızı tavsiye <br /> ederim.