Başbakan Tufan Erhürman, TC Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ ve KKTC-TC arasında mali protokolü hazırlamakla yetkilendirilmiş heyetin KKTC’deki temasları ve görüşülen konularla ilgili detayları kamuoyunun bilgisine getirdi. Erhürman, Başbakanlıkta gazetecilerle biraraya geldiği haftalık basın toplantısında heyetin ziyaretinin oldukça yararlı geçtiğini belirtti ve protokol hazırlık çalışmalarının modalitesine yönelik hemfikir olunan 5 noktayı açıkladı. Protokol hazırlama sürecinde siyasi iradenin de kendi görüşlerini yansıtması ve hemfikirliğin sağlanması üzerinde çalışıldığını kaydeden Başbakan Erhürman, 1 aylık aralıklarla TC Başbakan Yardımcısı Akdağ’ın KKTC’ye geleceğini ve protokol hazırlanma sürecinin sadece teknik komite çalışmalarından ibaret olmayacağını belirtti. “BAZI MADDELER GEÇMİŞ PROTOKOLLERE YAPILAMAYACAĞINI BİLE BİLE EKLENMİŞ” Geçmişte bazı protokol maddelerinin “yapılamayacağını bile bile” protokollere eklendiğini ifade eden Erhürman, bundan böyle sadece yapılabilecek şeyleri protokollerde yer alacağını, protokolde ne yazıyorsa onların yapılacağını aktardı. “SOYUT ÖNGÖRÜLER OLMAYACAK” Önceki protokollerde bazı “soyut öngörüler” bulunduğunu ve bunların yeni protokolde olmayacağını söyleyen Başbakan, protokole yazılacakların hangi somut eylem planıyla hayata geçirileceğinin belirtileceğini, her iki tarafın aynı konuda neyi murat ettiklerinin belirlenmiş olacağını aktardı. “ETAP ETAP GİDİLECEK” Erhürman, atılacak adımlarda etap etap ilerleneceğini belirterek 3 yıl içinde bitirilecek bir projenin dahi, 2, 3 veya 6 aylık periyotlarla gözden geçirileceğini ve ne durumda olduğunun görüleceğini ifade etti. “SOSYAL VE EKONOMİK KALKINMA ÖNE ÇIKACAK” Protokolde sosyal ve ekonomik kalkınmanın öne çıkacağını belirten Erhürman, önceliğin buna verileceğini ve protokolün bu öncelikli konular etrafında şekilleneceğini söyledi. PROTOKOLÜN İÇERİĞİ… Hazırlanacak işbirliği protokolünün içeriğiyle ilgili bilgiler de veren Erhürman, bu konulardan birinin su konusu olduğunu ve suyun tarıma 3 yıldan önce veya en hızlı şekilde nasıl ulaştırılabileceğinin üzerinde çalışılacağını söyledi. Erürman, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali’nin geçtiğimiz günlerde Ankara’da yaptığı temaslarda muhataplarıyla bu konular üzerinde görüş alışverişi yaptığını da hatırlattı. YENİ HASTANELERİN İNŞASI… TC Başbakan Yardımcısı Akdağ’ın sağlık bakanlığı geçmişine de atıfta bulunan Başbakan Erhürman, Akdağ’ın hastaneler konularını çok iyi bildiğini ve KKTC’ye yeni hastaneler yapılmasının gündeme geleceğini kaydetti. Bu konuya bağlı olarak Sağlık Bakanı Filiz Besim’in de TC’deki hastanelere ziyaretlerde bulunduğunu da anımsattı. Hastaneler konusunda sözleşme metinleri ve hukuksal çerçeve noktasına gelmek konusunda hemfikir olduklarını kaydeden Erhürman, “Bize bunları gönderecekler biz de çalışmaları ilerleteceğiz” dedi. GENÇLİK VE SPORA YATIRIM Başbakan Erhürman özellikle yoksulluğun ve yoksunluğun yaygın olduğu bölgelerde gençlik ve spora yatırımlar yapılacağını da ekledi. KABLOYLA DAHA UCUZA ELEKTRİK… TC’den kabloyla elektrik getirilmesi konusuna da değinen Erhürman, fizibilitenin yapılması, elektriğin enterkonnekte sistemle hayata geçirilmesi, güneşin enerjisinin bu anlamda daha etkin kullanılabilmesi ve elektrik fiyatının daha ucuz olacağının garantiye alınacağı hukuki bir çerçevenin (kimin neyi yöneteceği) çizilmesi konularının da ayrıntılı olarak konuşulduğunu belirtti. YEREL YÖNETİMLER REFORMU Erhürman “Yerel Yönetimler Reformu” konusunun da konuşulduğunu ve hızla gerçekleştirilmesinin bu protokolün de bir unsuru olduğunu ve azami 1 yıllık bir sürenin bu konu için öngörüldüğünü ifade etti. İSKELE-KARPAZ İskele-Karpaz bölgesinin kalkınmada öncelikli bölge olarak ele alınması ve bu bölgeye yönelik hibe ve kredilerin düzenlenmesi konusunda görüş alışverişinde bulunulduğunu da aktardı. TOPLU TAŞIMACILIK PROJELERİ… Toplu taşımacılığın geliştirilmesinin önceki protokollerde hayata geçirilemediğini ifade eden Erhürman, bunun karayolu üzerinden mi yoksa başka birtakım yöntemlerin de gündeme getirilerek çözümleneceğinin henüz netlik kazanmadığını da söyledi. AMATEM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ Erhürman, Amatem ve Rehabilitasyon Merkezi’nin uyuşturucu kullanan insanlar konusunda devreye gireceğini söyleyerek, bunun için 3-4 aylık veya maksimum 1 yıllık süre öngörüldüğünü anlattı. YENİ VE DAHA BÜYÜK SANAYİ Önceki sanayi bölgelerine dokunmadan, yeni ve daha büyük bir sanayi bölgesinin KKTC’ye kazandırılması konusunda Akdağ’la hemfikir olduklarını belirten Erhürman,Akdağ’la protokol dışında da bazı konuları ele alıklarını kaydetti. KARAYOLLARINDA DURAN İŞLEMLER DEVAM EDECEK Bazı karayollarının yapımının durduğunu ve bunun sebebinin mahkemelerden verilen ara emirleri olduğunu kaydeden Erhürman bunlarla ilgili sorunların Ulaştırma Bakanlığı girişimleriyle aşıldığını, 4 karayolunun yapımı için ihaleyi alan şirketin devreye girmesi gerektiğini ve Bakan Akdağ’ın bunun için gerekli girişimleri yapacağını söylediğini de dile getirdi. ATLASJET KONUSU Atlasjet’in seferlerini azaltması ile doğan boşluk konusuna da değinerek, THY ve Anadolujet’in KKTC’ye seferlerinin artırılması yönünde katkı beklediklerini Akdağ’a aktardığını söyleyen Erhürman, bu konuda gerekli notların konuk heyet tarafından alındığını ve gereğinin yapılacağını söyledi. İSKELE’YE ÜNİVERSİTE İskele bölgesinde bir üniversite eksiğinin söz konusu olduğunu belirten Başbakan, şu an 2 projenin devrede olduğunu GAÜ ve İTÜ’nün yatırımlarının yapılmayacaksa iptal edilerek başka yatırımların buraya yönlendirilmesi konusunda hemfikir olunduğunu da ekledi. TL’NİN DEĞER KAYBI Erhürman, TL’nin değer kaybı konusunda TC ile ortak komitelerin çalışmalarının gündeme gelebileceğini ve TC’den KKTC’ye ithalat dahil kısa vadede bu konuda neler yapılabileceğinin ve dövizden kaynaklı pahalılaşmanın önüne geçilebilmesinin yollarının aranacağını bildirdi. Maliye Bakanı Denktaş’ın Ankara ziyaretinde bu konuların ayrıntılı gündeme geldiğini de belirten Erhürman, döviz konusunda sorun yaşanmadığı dönemlerde de belli önlemleri almak zorunda olduklarını ifade etti ve “ekonomide ciddi bir hareketlenmeyi sağlamanın” en ciddi tedbir olacağını vurguladı. SPOR, SANAT, KÜLTÜR Spor sanat ve kültür alanında KKTC’li insanların yurtdışında daha görünür olmasını sağlayacak projeleri birlikte geliştirmek için adımlar attıklarını ve buna devam edeceklerini söyleyen Başbakan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin uyguladığı bazı kısıtlamaları aşacak girişimlerin gündeme alındığını ifade etti. “SATIR SATIR ÇALIŞTIK” 5 saate yakın bir süre Akdağ ve ekibiyle görüşmeler gerçekleştirildiğini hatırlatan Erhürman, törensel konuşmalar yapıp ardından konuyu teknik komitelere havale etmek gibi bir lüksleri bulunmadığının altını çizerek, satır satır projeler üzerinde çalıştıklarını ifade etti. Uzun süreli görüşmelere farklı anlamlar yüklemenin gereksiz olduğunu da söyleyen Başbakan Erhürman, bundan sonra çalışma toplantıları şeklinde görüşmelerin süreceğini de belirtti. “ANAYASAYA AYKIRI YURT ARAZİSİ” KONUSU… Anadolu Ajansı’nın kullanımında bulunan arazinin yurt inşaatı için kiralanması konusunun sorulması üzerine Erhürman, Anayasa’ya aykırılık durumunun Anayasa’daki geçici bir maddeyle ilgili olduğunu ve eşdeğer malların eşdeğercilerin tüm ihtiyaçları karşılanana kadar bu malların başkalarına devredilmemesini öngördüğünü söyledi. Maddenin içindeki cümleden “5 yıl için bu yapılamaz, sonra yapılabilir” şeklinde yorumlanabileceğini dile getiren Erhürman, 1987 yılından sonra bu kapsamda kiralanan birçok malın, yurt yapımı için kullanıldığını, üniversite ve otel yapıldığını, dolayısıyla bunun bugünün değil; 1987 yılından gelen bir tartışma olduğunu kaydetti. “Onlarla” değil “yüzlerle” ifade edilebilecek rakamların söz konusu olduğunu söyleyen Başbakan Erhürman, Anayasa Mahkemesi’nin 3’e 2 verdiği bir kararın bu anlamda daha sonra uygulamada uyulan bir karar olmadığını sözlerine ekledi. Meselenin tek bir yurt değil, hukuki büyük bir mesele olduğunu, Savcılıktan görüş alabileceklerini ve Cumhurbaşkanı’nın da Anayasa mahkemesinden görüş almasını isteyebileceklerini kaydeden Erhürman, Anayasa Mahkemesi’nin görüşünün de “aykırılık” yönünde olması durumunda kimseye verilmeyeceğini, aksi durumda bu arazilerin kiralanmasının aynı şekilde devam edeceğini sözlerine ekledi. Haber: Raif Uzkan