Avrupa Birliği tarafından finanse edilen, Evrensel Hasta Hakları Derneği tarafından yürütülen, Kuzey Kıbrıs’ta hasta hakları konusunda farkındalığı artırmak ve hasta haklarının uygulanmasını geliştirmek, toplumun ve ruh sağlığı tedavisi görenler, yaşlılar, mülteciler, seks işçileri, mahkumlar gibi marjinalize olmuş grupların hasta hakkı ihlalleriyle ilgilenmek üzere hazırlanan “Hastanın Sesi 2” projesi tanıtıldı. Evrensel Hasta Hakları Derneği’nin, meslek gruplarının ve ilgili paydaşların bu konudaki kapasitesini artırma, hasta hakkı ihlallerinin sağlıktan sorumlu kurumlar tarafından sistematik olarak raporlamasını sağlama ve Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde Hasta Hakları Birimi oluşturulmasına öncü olma hedefleri de taşıyan proje Aralık 2018’den itibaren 30 ay boyunca uygulanacak. Projenin tanıtım etkinliğinde açılış konuşmalarını Evrensel Hasta Hakları Derneği Başkanı Emete İmge ve AB Program Destek Ofisi Bölüm Şefi Michael Docherty yaparken, Proje Müdürü İzlem Sönmez de Hasta’nın Sesi 2 projesiyle ilgili sunum gerçekleştirdi. İMGE: “HASTA HAKLARI YASA TASARISI HALA MECLİS’TE BEKLİYOR” Evrensel Hasta Hakları Derneği Başkanı İmge, sağlığın önünün açılması için ülkede defalarca çalıştaylar yapıldığını, sorunların tespit edildiğini, çözüm önerilerinin ortaya konduğunu belirterek, “Artık icraat istiyoruz” dedi. Hasta haklarının daha iyi korunması için ülkenin maliyesine, sosyal güvenliğine ve sağlığına yön veren politikacıların ve kamu yöneticilerinin bir an önce gereğini yerine getirmesini isteyen İmge, hükümet programındaki sağlıkla ilgili vaatlerin hayata geçmesini talep etti. Hasta Hakları Yasa Tasarısının hala Cumhuriyet Meclisi’nde beklediğini kaydeden İmge, “Bu yasanın konusu bile edilmiyor” eleştirisinde bulundu. Hastanın Sesi projesi kapsamında yapılan Hasta Hakları Algı Araştırması’na da değinen İmge, “Halkın sadece yüzde 32’si sağlık otoritesine ve sağlık hizmeti veren devlet kuruluşlarına güven duyuyor” dedi. İmge bu noktada sivil toplum örgütlerine çok ihtiyaç olduğunu vurguladı. Emete İmge, 2016 yılında başlayıp, 2018 Şubat’ında sona eren “Hastanın Sesi 1” projesiyle ilgili de hatırlatmalarda bulunarak, bu süreçte hasta haklarının durum analizinin yapıldığını, hasta hakları konusunda farkındalık ve savunuculuk faaliyetleri yürütüldüğünü , paydaşlarla diyalog kurulduğunu, iş birliği geliştirildiğini, yeni deneyimler kazandıklarını ve kapasitelerini güçlendirdiklerini söyledi. DOCHERTY: “EN SAVUNMASIZ HASTALAR EN ÇOK ACI ÇEKENLERDİR” AB Program Destek Ofisi Bölüm Şefi Michael Docherty, derneğin “Hastanın Sesi 2” projesi için 200 bin Euro’nun üzerinde bir hibe almayı başardığını kaydederek, derneği tebrik etti. Dünyanın hiçbir yerinde hiçbir sağlık sisteminin, nüfusun ihtiyaçlarını tamamen karşılayamadığını belirten Docherty, “Bu nedenle Evrensel Hasta Hakları Derneği gibi gönüllü sektör ve sivil toplum kuruluşlarının hasta hakları için lobi yapmaları ve bazı açılardan sürekli olarak idarenin vicdanı gibi davranmaları ve idarenin hizmetlerini sürekli olarak iyileştirmesi için çaba göstermeleri önemli bir cesaretlendiricidir” dedi. Hasta haklarına saygısızlığın, Kuzey Kıbrıs'a özgü bir sorun olmadığına da dikkat çeken Docherty, “Birçok durumda en savunmasız hastalar, diğer bir deyişle, güçlü aileleri ve onları destekleyen ağları olmayanlar en çok acı çekenlerdir. UPRA'nın bu konuyu ele almasının stratejik yönü de buydu, hareketi desteklemekti. Özellikle Güney’deki hasta hakları grupları ile Yeşil Hat kapsamında iş birliği yapılmasını da memnuniyetle karşılıyorum” dedi. Hastanın Sesi 1 projesine de işaret eden Docherty, “Uygulamadaki ekip değişikliklerine rağmen, projenin planlanan tüm faaliyetleri yerine getirilmiş ve beklenen sonuçlar verilmiştir” şeklinde konuştu. Hukukçular, medya ve sağlık profesyonelleri için eğitim düzenlemesi, hasta hakkı ihlallerinin izlenmesi için merkezi yerel hastanede hasta hakkı biriminin oluşturulmasına öncü olunması, marjinal grupların hasta haklarına ilişkin mevcut durum tespitini yapılacak araştırma ve mevcut durumun nasıl geliştirilebileceğine dair strateji ve yönlendirme raporu hazırlanması, hasta hakları için lobicilik ve farkındalık artırma faaliyetlerinin yürütülmesi projenin etkinliklerinden bazıları olacak. Haber ve Fotoğraf: Rahme Çiftçioğlu