Genel kurul, hayat pahalılığının 4 ay süreyle durdurulmasıyla ilgili geçici kurallara ilişkin yasa tasarılarının ivedilik tezkerelerini de görüşüp, oy çokluğuyla kabul etti. Tabii afet, salgın hastalıklar, ağır ekonomik koşul durumlarında Meclis Genel Kurulu’na ara seçimi erteleme yetkisi vermek amacıyla hazırlanan Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Tasarısı’na ilişkin ivedilik talebi ise muhalefetin itirazı üzerine geri çekildi. Genel kurulda ayrıca Askerlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı, Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Yasa Tasarısı, Emlakçıların Kayıt ve İşlemleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı’na ilişkin ivedilik tezkerelerini ele alıp, onayladı. ÖZERSAY HP Milletvekili Kudret Özersay, tabii afet, salgın hastalıklar, ağır ekonomik koşul durumlarında Meclis Genel Kurul’u ara seçim tarihini 6 aya kadar erteleme yetkisi verilmesini öngören Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Tasarısı’na ilişkin konuşmasında, hukuk ve siyasi etiği katleden yaklaşımın devam ettiğini söyledi. Tüm yaşananların erken seçim tarihini belirleme inadından kaynaklandığını savunarak, muhalefete gerek duymadan seçim tarihi belirleneceğini ve ara seçime gerek kalmayacağını söyleyenleri anlamakta zorluk çektiğini belirtti. ERHÜRMAN CTP Milletvekili Tufan Erhürman de konuşmasında, bugün sabırlarının sınanmasının doruklarına çıktığını söyledi. Erhürman, ara seçimin yapılmayacağının belli olduğunu ve hükümetin kurultayı yapabilmek için tüm yasaları ihlal ettiğini savundu. Hükümetin partisel ihtiyaçları için Anayasa’yı bile çiğnemeye çalıştığına işaret eden Erhürman, “Bunlara devam edecekseniz ve bunu da geri çekmezseniz, her şey farklı olacak haberiniz olsun” dedi. TDP Milletvekili Cemal Özyiğit, de bu tasarının geri çekilmesini önererek, günlerdir aynı şeyleri söylediklerini belirtti. Özyiğit, bir seçim tarihinde uzlaşılmasıyla tüm bunlara gerek kalmayacağını işaret etti. BEROVA UBP Milletvekili Özdemir Berova ise, bu tasarının sadece bugün için değil gelecek yıllarda dünya genelinde yaşanabilecek problemler de göze alınarak, yeni normale geçme düzeni amacıyla hazırlandığını kaydetti. Berova, bu gibi durumlarda birtakım açılımlarla sorunları çözmeyi tasarladıklarını söyledi. Özdemir Berova, parlamentonun 5 yıl için seçildiğine işaret ederek, yaşanan tüm tartışmaların ara seçim mecburiyetinden kaynaklandığını ifade etti. Berova, konuşmasının sonunda, ivedilik talebini, muhalefetin itirazı üzerine geri çekmeyi uygun bulduklarını belirtti. ROGERS HP Milletvekili Jale Refik Rogers, Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Yasa Tasarısı’nın ivediliğinin görüşülmesi sırasında yaptığı konuşmada, emlakçılar yasasını önceden meclise sunulduğunu ancak sonra geri çekildiğini ifade ederek, emlakçılığın 10 yıldır belli kriterlere bağlanamaması nedeniyle sorunlar yaşandığını hatırlattı. Tasarıda kişiden kişiye devrin de engellendiğini hatırlatan Rogers, bu tasarıda eksiklikler olduğunu ve eksikliklerin giderilmesi gerektiğini söyledi. ÖZDENEFE CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe de, birçok sektördeki insanların birlik altında toplanması için adım atıldığına işaret ederek, denetim altına girmek isteyen sektörlerin denetim mekanizmasını da kontrol etme çabasını her durumda doğru bulamayacaklarını kaydetti. Denetlemenin her sektörde devletin görevi olması gerektiğini söyleyen Özdenefe, önceden geçen yasanın öngördüğü komisyonun yıllardır oluşturulmadığını ve bu nedenle de denetlemenin gerektiği şekilde yapılamadığını belirtti. Özdenefe, komisyonun oluşturulmaması nedeniyle yaşanan aksaklıklara da örnekler vererek, ortada sıkıntılar olduğunu ancak bu tasarının gerekliliğine işaret ederek, çalışma yapılmasının şart olduğunu söyledi. Birlik adı altında kurulan dernekleri yasal zemine oturtan bu tasarının sakıncalarını sıralayan Özdenefe, tasarının yasallaşması sonrasında şu an üye olmayanların dışlanacağını ve öncekinden daha büyük sorunlar yaşanacağını kaydetti. Özdenefe, bu yasaya gerek olmadığını, önceden var olan yasa üzerinde yapılacak değişikliklerle sorunların çözülebileceğini savunarak, bu tasarının yaratacağı sorunlardan örnekler verdi. Özdenefe, emlakçılarla ilgili 2 tasarının da ivediliğinin değerlendirilmek üzere geri çekilmesini talep etti. ÖZYİĞİT TDP milletvekili Cemal Özyiğit, emlakçılığın artık bir meslek olduğuna işaret ederek, önceki yasadan dolayı Annan Planı döneminde herkesin emlakçı olduğunu ve herkesin her yere inşaat yapmaya başladığını hatırlattı. İçişleri Bakanı Kutlu Evren, bu tasarıyla murat edilenin emlakçıların tüzel kişiliğe kavuşması olduğunu ve diğer birlik yasalarıyla aynı olduğunu söyledi. Konuşmaların ardından ivedilik tezkeresi oyçokluğuyla kabul edildi. Genel kurul daha sonra Emlakçıların Kayıt ve İşlemleri (değişiklik) Yasa Tasarısı’na ilişkin ivedilik talebini görüşmeye başladı. ÖZDENEFE CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe, 2007 yılından beri sıkıntıları olan bir yasayı tadil etmek amacıyla hazırlanan tasarının sadece emlakçıların mağduriyetini giderecek şekilde hazırlanmış olmasını eleştirerek, konu dâhilindeki diğer meslek gruplarının görmezden gelindiğini söyledi. Özdenefe, tasarının diğer yasalarla da çeliştiğini ifade ederek, bu çelişkilere örnekler verdi. Kendisine göre çelişki yaratacak maddelerle ilgili sorular soran Özdenefe, önceden ivediliği alınıp, görüşülmeyen tasarılar varken bunun niye ivediliğinin alınmak istendiğini sordu. İvedilik tezkeresinin oyçokluğuyla kabul edilmesinin ardından Kamu Çalışanlarının Aylık (Maaş-Ücret) ve Diğer Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 9’uncu Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı’nın ivediliğini görüşmeye başladı. ÖZYİĞİT İlk sözü alan TDP Milletvekili Cemal Özyiğit, değişen ekonomik ve sosyal yaşam koşullarından dolayı hayat pahalılığının hesaplanmasında kullanılan kriterlerin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Ekonomi bakanının göreve gelirken piyasayı ucuzlatacağı vaadinde bulunduğunu hatırlatan Özyiğit, bütçenin denkleştirilmesi için sürekli daha fazla katkı beklerken ekonomiyi canlandıracak ödemeleri azalma yoluna gidildiğini belirterek, eleştirilerde bulundu. Kaynak yaratma konusunda sürekli öneriler yaptıklarını ancak kimsenin bunları dikkate almadığını kaydeden Özyiğit, pandemi döneminde yapılmayanları sıraladı. Özyiğit, dövizin bu kadar yükseldiği bir dönemde hayat pahalılığını dondurma değil de, durdurmanın vicdansızlık olacağını vurguladı. ÖZERSAY HP Milletvekili Kudret Özersay, ülkedeki herkesin gerçekten ihtiyaç olduğunda elini taşın altına koymaktan çekinmediğini belirterek, geri ödemeyle ilgili bir öngörü olmamasına rağmen, bundan önceki dönemde maaş kesintisi de dahil yapılan hiçbir kesintiye kimsenin itiraz etmediğini söyledi. Özerasay, dövizden dolayı insanların zaten hızla fakirleştiği bir dönemde hükümetin ilk adımının kapıların açılması yönünde olmasını beklediklerini söyledi. Hükümetin, negatif bir yaklaşımla “zaten biz kapamamıştık” gibi söylemler içine girdiğini kaydeden Özersay, Rum tarafının tüm geçiş kapılarıyla ilgili öneri yaptığını ancak hükümetin herhangi bir adım atmadığını belirtti. Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi’nin bugünkü olumlu gelişmeleri de dikkate alarak, insanların en azından günübirlik testlerle geçişlerine imkan sağlamasının yerinde olacağını söyleyen Özersay, bu girişimlerin tüm kapılar için yapılmasının da önemli olduğunu vurguladı. Hayat pahalılığı konusunda hükümetin güven oluşturamadığını yineleyen Özersay, bu kesintiden elde edilecek kaynağın nereye harcanacağı noktasında da hiçbir açıklama yapılmadığına işaret ederek, “Güven yoksa, insanlar da, sendikalar da yanaşmaz.. İnsanlara ilk baştan bilgi verip, plan programla açıklama yapsaydınız, onlar da dahil olur ve biz de destek verirdik” dedi. AMCAOĞLU Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Olgun Amcaoğlu, eğitimin bu ülke için ne ifade ettiğinin bilincinde olduğunu ve ülkenin geleceği için ellerinden geleni yaptıklarını ancak yapmaya çalıştıklarının itibarsızlaştırılmaya çalışılmasını kabul edemeyeceğini belirtti. 2021 yılı için 71 bin öğrencinin muhacerete başvurarak, harçlarını ödediğini açıklayan Amcaoğlu, yüz yüze eğitime geçilmesinin yollarının aranacağını kaydetti. Amcaoğlu, son 10 yılda sadece bir okul yapılırken kendilerinin 14 yeni projeyi hayata geçirmeye çalıştıklarını söyledi. Amcaoğlu, devletin okul öncesi eğitimde yüz yüze eğitime geçilmezken özelin kesintisiz devam etmesine ilişkin soruyu yanıtında, okulların eğitim değil bakım amaçlı açıldığını belirterek, önümüzdeki günlerde bu konunun yeniden değerlendirileceğini kaydetti. ÖZDENEFE CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe, tüm yasa tasarılarında hükümetin “ben yaptım olur” mantığıyla adım attığını, yapılan eylem sonrasında uzlaşı için adım atılacağının söylenmesine rağmen bugün herhangi bir değişiklik olmadığını öğrendiklerini söyledi. Her ay maşların ödenemeyeceğiyle ilgili açıklamalar yapılarak halkın baskı altına alınmaya çalışıldığını kaydeden Özdenefe, diğer yandan da hukuk tanımazlıkların başını alıp gittiğini belirtti. Ülkenin her sektöründe sıkıntı yaşanırken hükümetin gündemde sürekli atamalar olduğunu söyleyen Özdenefe, kimsenin kamu ve özeli birbirine düşürmeye hakkı olmadığını vurguladı. Özdenefe, Anayasa’nın verdiği grev hakkının bile insanların elinden alındığını hatırlatarak, Hayat Pahalılığı’nın hangi kıstaslarla durdurulacağının da kriterlerle belirlendiğini vurguladı. Meclis çalışanları grevdeyken, hükümetin grev kırıcılık yaparak Anayasa’ya aykırı hareket edildiğini savunan Özdenefe, grevle ilgili Anayasa maddesini okudu ve bu yapılanın suç olduğunu söyledi. Pandemi içinde bütçelerin geçmesi için muhalefetin özveride bulunduğunu, yüzde 6,29 öngörülen hayat pahalılığının da bütçeye hükümet tarafından konduğunu hatırlatan Özdenefe, yapılanlarla söylenenlerin birbirini tutmadığı bir dönemde insanların hükümete güvenmemesinin normal olduğunu belirtti. OĞUZ Maliye Bakanı Dursun Oğuz da, hayat pahalılığının geçmişte de durdurulduğunu hatırlatarak, öteledikleri hayat pahalılığıyla yapılan ödemeleri sıraladı. Bütçe açığının herkes tarafından bilindiğini ve kaynak talebinin sadece maaş ödemeleri için olmadığını dile getiren Oğuz, yapılacak tasarrufun da Covid 19’la mücadele için kullanılacağını kaydetti. Öngörülen ödemelerle ilgili bilgi veren Oğuz, 2 bin adedin üstündeki PCR’lar için anlaşmalı kurumlara para ödediklerini belirtti. Oğuz, öngörülmeyen giderlerin devam ettiğini ve ivedi ödemeler haricindekileri de ötelediklerini söyleyerek, vergi gelirlerinde de azalma olduğuna işaret etti. DENKTAŞ DP Milletvekili Serdar Denktaş da, maliyenin durumunu anlayışla karşılasa da böyle dönemlerin tasarruf tedbirleriyle atlatılamayacağını belirterek, koşulların aynen devam edeceğini kabullenerek gelirleri artıracak sistemler düşünmek gerektiğini söyledi. Bunun ek bir vergilendirme olacağını ve piyasaya düşebilecek paranın engelleneceğini kaydeden Denktaş, kamu maliyesinin gelirini arttırmak için yapılabileceklere örnekler verdi. Denktaş, tasarruf tedbirleri çerçevesinde alınacak kararların gelecekte daha büyük sorun yaratacağını, kendisinin bu tasarıya kesinlikle olumlu oy vermeyeceğini belirtti. İçinde bulunulan ortamdan nasıl çıkılacağının el birliğiyle atılacak adımlarla belirlenmesi gerektiğini vurgulayarak, komiteden gelecek tasarıya nisap desteği de vermeyeceğini söyledi. ERHÜRMAN CTP Milletvekili Tufan Erhürman da, hayat pahalılığı konusunun uzun zamandır gündemde olduğunu ifade ederek, yasa gücünde kararnameyle ek mali yükümlülük getirilemeyeceğini söyledi. Ara emri alınmış konunun da yok hükmünde olduğunu kaydeden Erhürman, bu tasarı yasallaşırsa, o zaman da geriye yasa çalışmadığı için sadece haziran için geçerli olacağını belirterek, “Atılan taşın ürküttüğü kurbağaya değmeyeceği” değerlendirmesinde bulundu. Bu yapılmaya çalışılanın her yıl ek külfetlere sebep olacağını belirten Erhürman, bunun böylesi bir dönemde yapılmasının da çok yanlış olduğunu kaydetti. Yapılmaya çalışılanın ne hukuki, ne ekonomik akla uygun olduğunu yineleyen Erhürman, bu kesintiden sadece yüksek gelirlinin ya da memurun değil, asgari ücret veya sigorta parasıyla yaşayanların da etkileyeceğini hatırlattı. Erhürman, hayat pahalılığı ödeneğinin kesilmesiyle özel sektörün kazancına da engel olunduğunu, üzerine vergi bindirince maliyenin para da toplayamayacağını belirtti. Erhürman, Güney Kıbrıs’ın kapıların açılmasıyla ilgili bir öneri yaptıysa, üzerine düşülmesi gerekenin bu olduğunu kaydederek, ülke siyasetini doğru olmayan bu siyasetten çıkarmak gerektiğini söyledi. ANGOLEMLİ TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli ise, vergi toplamanın bile bilinmediğini söyleyerek, “Para yok diye ağlayanlar, 2 gün sonra Ercan’nın borcunu 2 yıllığına bağışladı ve 3 gün sonra da hayat pahalılığını kesti. Aklım almıyor’ dedi. 7 milyon sterlin alacağı olan Vakıfların bu parayı ödemesi gereken kişilerin ismini açıklayamamasını da eleştiren Angolemli, tek çıkış noktasının tarım olduğunu ve gençlere başka bir gelir kaynağı kalmadığını belirtti. Angolemli, kaynak yaratmak için yapılabileceklere örnekler vererek, fiyatların denetlenmesinin bile hayat pahalılığını önleyeceğini söyledi. Kamu Çalışanlarının Aylık (Maaş-Ücret) ve Diğer Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 9’uncu Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı’nın ivediliğinin oy çokluğuyla kabul edilmesinin ardından hayat pahalılığının durdurulmasına ilişkin diğer tezkereler ele alındı. Emeklilik Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 31’inci Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı’na ilişkin ivedilik tezkeresini oy birliğiyle kabul eden genel kurulun oy çokluğuyla kabul ettiği tezkereler şunlardır: “Öğretmenler Yasasında Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 53’üncü Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Atatürk Öğretmen Akademisi Kuruluş Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 36’ncı Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Polis Örgütü (Kuruluş, Görev ve Yetkileri) Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 40’ıncı Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Sivil Savunma Teşkilatı Personel Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 24’üncü Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Kamu Sağlık Çalışanları Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 23’üncü Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre ile Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Güvenlik Kamu Görevlileri Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 28’inci Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre ile Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Vakıflar Örgütü ve Din İşleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 51’inci Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Din İşleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 35’inci Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Sosyal Güvenlik Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 110’uncu Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Kamu Görevlileri Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen 25’inci Maddesinin Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı, Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasasının Hayat Pahalılığı Ödeneği Hakkını Düzenleyen Geçici 8’inci Maddesinin (4)’üncü Fıkrasının Uygulanmasının 4 Ay Süre İle Durdurulmasına İlişkin (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı. Genel kurul daha sonra Askerlik (Değişikik) Yasa Tasarısı’nın ivedilik tezkesini ele aldı ve oy birliğiyle kabul etti. Oylamadan önce söz alan HP Milletvekili Kudret Özersay, bedelli askerlik hakkını yitirmek üzere olan kişilerle ilgili öneriler yaptıklarına işaret ederek, seyahat kısıtlamaları nedeniyle haklarını kaybedecekler bulunduğunu hatırlattı. Özersay ayrıca askerlik bedellerinin de döviz tarifesinden çıkararak asgari ücret üzerinden belirlenmesini önerdi. Cumhuriyet Meclisi Genel Kurul daha sonra dünkü çalışmalarını tamamlayıp, oturumu kapattı. Genel kurul 20 Mayıs’ta yeniden toplanacak.