Aşı, insan yaşamını kurtaran en başarılı, en etkili ve düşük maliyetli sağlık müdahalelerinin başında geliyor. İnsanlık tarihinde büyük salgınlara ve ölümlere yol açan pek çok hastalığın aşılama sayesinde bittiği tartışılmaz bir gerçek. Dünyada milyonlarca insanın ölümden ve hastalıktan aşılama ile kurtulduğunu hepimiz biliyoruz. Çiçek hastalığı, çocuk felci ve yeni doğan tetanozu bu konuda en çarpıcı örnekler arasında yer alıyor. DOZ SAYISI OLARAK DÜNYADA 7. SIRADAYIZ Peki ya Covid-19’a karşı geliştirilen aşılar? Özellikle ülkemizde büyük bölümü Çin kökenli Sinovac aşısı olan milyonlarca insan? Onlar kendilerini çok mu güvende hissediyor yoksa Sinovac ile ilgili son 2 ayda değişen veriler kafaları mı karıştırıyor? Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vefik Arıca “Türkiye’de şu an için 24 milyon civarında aşı dozu yapılmış olup ikinci dozu tamamlanan kişi sayısı 10 milyona ulaşmıştır. Doz sayısı olarak Türkiye’nin dünyada 7. sırada yer alması büyük bir başarı örneğidir. Şu an ülkemizde Alman Biontech ve Çin Sinovac aşı seçeneklerine, yakın zamanda Rus Sputnic V aşısının eklenmesini bekliyoruz. Türkiye’de uygulanan aşıların büyük çoğunluğu Çin Sinovac aşısı olduğu için bu aşıyla ilgili son güncel verileri kullanarak kafa karışıklıklarını değerlendirmeliyiz” diyerek devam ediyor: SİNOVAC AŞISININ ETKİNLİĞİNE DAİR SONUÇLAR “Sinovac aşısı Faz 3 çalışmalarına Brezilya’da 13 bin, Türkiye’de 10 bin 216, Endonezya’da 1.600, Şili’de 3 bin, Suudi Arabistan’da 7 bin, Bangladeş’te 4 bin 200’den fazla gönüllü ile başlamıştı. (deney) Türkiye’de Faz 3 çalışmalarının başlangıcı 14 Eylül 2020 idi. 23 Aralık 2020 tarihinde Türkiye Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu Faz 3 çalışmasının ön çalışma sonuçları, sadece bilim dünyasını değil tüm dünyayı heyecanlandırmıştı. Ön sonuçlara göre Sinovac aşısının etkinliği yüzde 91.25, yoğun bakıma gidişatı ve ölümü engelleme oranı ise yüzde100 idi. Mart 2021’de Türkiye Sinovac aşısının nihai Faz 3 çalışma sonuçlarını açıkladı. Türkiye’de yaygın kullanımı devam eden Sinovac aşısının ülkemizde 24 merkezde yürütülen Faz-3 çalışmasının sonucunda; aşının etkinliğinin yüzde 83.5, hastaneye yatışı, yoğun bakıma yatışı ve Koronavirüs’e bağlı ölümleri yüzde 100 engellediği bilgisi verildi. Brezilya’da ki Faz 3 çalışma sonuçları bu aşının etkinliğinin çok hafif vakalarda yüzde 50.4, hafif vakalarda yüzde 78, orta ve ağır vakalarda yüzde 100 koruma sağladığını gösterdi. Endonezya’da ise bu etkinlik yüzde 65.3 olarak açıklandı. SİNOVAC İLE İLGİLİ KAFA KARIŞIKLIĞI NEREDEN KAYNAKLANIYOR? Prof. Dr. Vefik Arıca, “Ben yukarıdaki verileri değerlendirdiğimde vaka sayısının fazla olması nedeniyle Türkiye ve Brezilya sonuçlarını önemsiyorum. Son günlerde klinik pratiğimizde bu veriler ile çelişen sonuçlar görüyorduk. Bu verilerden sonra Dünya Sağlık Örgütü bu hafta Sinovac aşısı ile ilgili kapsamlı bir rapor yayınlayarak kafa karışıklığına son verdi. DSÖ’nün yayınladığı son rapora göre Sinovac aşısı; *Covid-19 hastalığına karşı aşı yüzde 67 koruma sağlıyor. *Yoğun Bakıma yatışı yüzde 89, hastaneye yatışı yüzde 85, hastalıktan ölümleri ise yüzde 80 azaltıyor. KİME GÜVENECEĞİZ? Prof. Dr. Vefik Arıca; “Bu verilere bakıldığında akla gelen soru şu; ‘Kime güveneceğiz?’ Türkiye’ye mi? Brezilya’ya mı? Çin’e mi? Dünya Sağlık Örgütü’ne mi? Yoksa biz hekimlerin günlük klinik pratiğine mi? Salgın döneminde en güvenilir kurum olan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) süreci doğru yönetememiş, bu nedenle güvenilirliği tartışma konusu olmuştur. Bence halkımız bu durumda Türkiye’ye ve biz sağlık çalışanlarının klinik pratiğine güvenmeli. Bununla birlikte Sağlık Bakanlığı, Türkiye Sinovac Faz 3 çalışmalarını tekrar gözden geçirmeli ve çalışmaya katılan 10 binden fazla gönüllüyü – ki ben de onlardan birisiyim - tekrar inceleyerek yüzde kaçının hastalandığı, hastane veya yoğun bakımda tedavi aldığı gibi bilgilerini güncellemelidir. Çünkü Mart başında açıklanan Faz 3 çalışma verileri son 2 ayda yüzdelerin değişmiş olabileceğine işaret ederken Dünya Sağlık Örgütü’nün son yüzdeleri de bunu doğruluyor” diyor. VERİLERİN DEĞİŞMESİNE NEDEN OLAN OLASILIKLAR Peki Sinovac aşısı ile ilgili veriler neden değişmiş olabilir? Son 2 ayda ne oldu? İşte Prof. Dr. Vefik Arıca’nın dikkat çektiği olasılıklar: *Farklı varyant mutasyonların ortaya çıkması (İngiltere, Brezilya, Güney Afrika gibi tekli veya bileşik mutasyonlar) *2 doz aşı arasındaki 14 günlük sürenin 28 güne çıkarılması *Antikor seviyelerinin giderek azalmış olma olasılığı *3. doz gereksinimin varlığı *Süper taşıyıcıların sayısının artmış olması *Türkiye’de yüksek oranda D vitamini düşüklüğü görülmesi AŞININ HAYAT KURTARDIĞI UNUTULMAMALI Prof. Dr. Vefik Arıca, “Bu etkenlerin her biri Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu tarafından ayrı ayrı incelenmeli ve son 2 ayda Faz 3 çalışma sonuçlarının ülkemizde neden ve ne oranda değiştiği düşünülmeli. Buna rağmen son DSÖ verilerine bakıldığında Sinovac aşısının ölümleri yüzde 80 oranında azaltmasının çok önemli bir sonuç olduğunu düşünüyorum. Sinovac aşısının güvenilir ve etkin olup salgını bitirecek aşı olduğuna kesin gözüyle bakılıyor. Aşıya bağlı geçici yan etkiler 24-48 saat içinde kendiliğinden yok oluyor. Türkiye’de şu ana kadar Sinovac’a bağlı ciddi bir yan etki veya ölüm olayı bildirilmemiştir. Unutmayalım ki; Aşı hayat kurtarır.” HABERTÜRK