HK Ajans Emine Dizdarlı’nın Ombudsman atanmasından sonra, bu kurumun kamuoyunda gümdem yaratacak cesur raporlar hazırladığını sanırım kimse inkar edemez. Başvurular, karşıda bakan da olsa, başbakan da olsa, sıradan bir vatandaşa karşı da olsa, hak hukuk, yasalar ne derse ona göre karar verilip, hiç çekinmeden hep doğrular yönünde raporlar hazırlandı ve bunlar kamuoyu ile paylaşıldı. Başbakan Hüseyin Özgürgün’ün kızının mezuniyet törenine devlet kaynaklarını kullanarak gittiği yönünde yapılan başvuru karşısında hazırladığı raporda “ Başbakan devlet kaynaklarını özel gerekçelerle kullanmıştır” diyebilecek kadar cesur raporlar yayınladı Dizdarlı. Tabii en tartışmalı raporlardan birisi de Ercan Havaalanı konusundaki raporu idi. Ombudsman Emine Dizdarlı ile gerçekleştirdiğimiz röportajda bu soruların hepsini kendisine yönelttik, o da profesyonelce bu sorularımızı cevapladı. Hazırladığı rapor karşısında Başbakan ile aralarının soğuk olduğunu hatırlattığımız zaman Dizdarlı, “Görevim icabı soruşturmam gereken her konuyu soruşturmakla görevli olduğum bir gerçektir. Bu nedenle yayımladığım raporlar uyarınca zaman zaman idare ile aramızın gerilmesini, ülkemiz şartlarında gerilmesini ben doğal karşılıyorum. Ancak zaman içerisinde bunu aşacağımızı ümit ediyorum.Ombudsman Dairesi Anayasal bir kuruluş olup, bağımsız ve tarafsızdır. Sanırım Sayın Başbakan’da bunu benim algıladığım gibi düşünmüştür ki, kısa bir süre önce güncel konuları görüşmek üzere makamına davet edildim ve idare ile ilgili sorunları kendisine bizzat aktarma fırsatı buldum.” cevabını verdi. İşte detaylar. İradenin verdiğimiz raporlara hassasiyeti artıyor SORU: Hazırladığınız raporlarda saptadığınız yanlış ve hatalı kararlar karşısında idarenin gerçek anlamda gereğini yaptığına inanıyor musunuz? DİZDARLI: Aslında idarenin hazırladığımız raporlar karşısında düzeltme yönünde bir çaba harcadığına inanıyorum. Gün geçtikçe idarenin verdiğimiz raporlara hassasiyeti artıyor. Ancak bu yeterli mi diye sorarsanız maalesef henüz olması gereken düzeyde değildir. 6 ayda 17 rapor tamamlandı ve olumlu sonuçlandı SORU: Kaç raporunuzda saptadığınız hatalar düzeltilerek yerine getirildi. Böyle bir yüzdelik çalışmanız oldu mu? DİZDARLI: 1 Ocak 2017- 30 Haziran 2017 arasında soruşturmaları tamamlanmış rapor sayısı 17 dir. Soruşturması başlatılmış ve yazışmalarımız neticesinde başvuru sahibi lehine sonuçlanıp kapatılan ve başvuru konusu şikayetin ortadan kalması nedeniyle geri çekilen rapor sayısı da 17 dir. Kısacası, bu son altı aylık dönemde yayınlanan rapor sayısı kadar başvuru sahibi lehine idare tarafından talebimiz doğrultusunda işlem yapılmıştır. Sağlık Bakanlığı’nın başvurusu yasamıza uygun olmadığı için reddedildi SORU: Son günlerde Sağlık Bakanlığı’nın bir derneği Ombudsman’a şikayet etmesi ve bu başvurunun reddedilmesi gündem oldu. İdarenin Ombudsmana başvurusunu nasıl değerlendirmek gerekir? DİZDARLI: Benim genellikle dilekçeyi alırken uyguladığım yöntem, dilekçe sahibi ile ön görüşme yapmak ve yasamıza uygunluk halinde, ilgili başvuruyu ya kabul etmek, ya da ilgili bir başka kuruma yönlendirmek şeklinde olmaktadır. Ne yazık ki Sağlık Bakanlığı yetkilileri dairemize dilekçelerini bırakmaya geldiklerinde ben yurtdışındaydım. Bu nedenle inceleme şansım olmadı. Ama adaya döner dönmez konuyu inceledim. 38/1996 sayılı yüksek Yönetim denetişi (Ombudsman)yasasının 15.nci maddesinin, 1’inci fıkrası uyarınca, haksızlığa uğradığını iddia eden kişi kurum, kuruluş veya sivil toplum örgütü dairemize başvurma hakkına sahiptir. Ancak haksızlığa uğradığını iddia eden kişi ve/veya kişilerin yaptığı şikayetler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yürütsel ve yönetsel yetkisi olan herhangi bir organ, makam, teşkilat veya kamu kurum ve kuruluşlarının yetkisi dahilinde olan ve yerine getirmekle mükellef olduğu görevlerin yerine getirilmesini sevk ve idare eden kişi, kişiler veya birim hakkında olması gerekmektedir. Böyle bir durumda, Yüksek Yönetim Denetçisi ( Ombudsman), KKTC’ de yürütsel ve yönetsel yetkisi olan herhangi bir organın verdiği hizmet veya eylemin yürürlükteki eylemin mevzuata ve mahkeme kararlarına uygun olarak yapılıp yapılmadığı hususunu soruşturarak denetlemektedir. Sağlık Bakanlığı’nın başvurusu belirtilen bu prensipler dahilinde olmadığı için soruşturulmaya uygun bulunmamıştır. Başbakan ile kısa bir süre önce idari sorunları konuştuk SORU: Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı ve Başbakan ile ilişkileriniz nasıl? Özellikle Başbakan hakkında yayımladığınız rapordan sonra ilişkilerinizin gerildiği yönünde söylentiler var? Şu an durum nedir? DİZDARLI: Sayın Cumhurbaşkanı ile o istedikçe görüşüyorum. Ben istediğim zamanda randevu alıp yanına gidebiliyorum. Sorunlarımızı konuşup tartışma yönünde bir sıkıntım yoktur. Meclis Başkanımız ile de sık sık raporlarımız ve güncel konular nedeni ile bir araya gelme durumumuz vardır. Sayın Cumhurbaşkanı’ndan sonra yürütmenin başında Sayın Başbakan bulunmaktadır. Her makam ve kişiye olduğu gibi sayın Başbakan’a da gereken saygıyı göstermek, herkesin olduğu gibi benimde görevlerim arasındadır. Ancak görevim icabı soruşturmam gereken her konuyu soruşturmakla görevli olduğum bir gerçektir. Bu nedenle yayımladığım raporlar uyarınca zaman zaman idare ile aramızın gerilmesini, ülkemiz şartlarında gerilmesini ben doğal karşılıyorum. Ancak zaman içerisinde bunu aşacağımızı ümit ediyorum. Ombudsman Dairesi Anayasal bir kuruluş olup, bağımsız ve tarafsızdır. Sanırım Sayın Başbakan’da bunu benim algıladığım gibi düşünmüştür ki, kısa bir süre önce güncel konuları görüşmek üzere makamına davet edildim ve idare ile ilgili sorunları kendisine bizzat aktarma fırsatı buldum.. Tüm raporlar kıymetli SORU: Görev süreniz içerisinde sizi en çok etkileyen hazırladığınız hangi rapor oldu? DİZDARLI: İnanın bütün raporlarım benim için kıymetlidir. Bazıları toplum içerisinde daha çok ön planda oluyorsa da gerçekten hepsi benim için aynı değerdedir. Kuzey Kıbrıs Ombudsman’ı olarak oy kullanmak önemliydi SORU: İstanbul ve Bükreş’te katıldığınız konferanslar Kıbrıs Türk halkı için neden önemli idi? DİZDARLI: Bükreş’teki toplantı Avrupa Ombudsmanlık Enstitüsü Genel Kurul’u ve İnsan Hakları Konferansı birlikte yapılmıştı. Orada, Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden ulusal veya bölgesel Ombudsmanlar vardı. Onlarla tanışıp bilgi edinmek ne şekilde görev ifa ettiklerini konuşmak, karşılıklı bilgi alış verişinde bulunup, kişisel dostluk kurmak önemliydi. Ama bence daha da önemlisi bu genel kurulda, Avrupa Ombudsmanlar Enstitüsü’nün yönetim organlarının seçiminde “Kuzey Kıbrıs Ombudsmanı” olarak oy kullanmamdı diye düşünüyorum. İstanbul’daki kongre ise, Türkiye Kamu Baş Denetçisi Sayın Şeref Malkoç ile başlayan ilişkilerimizi geliştirmek yanı sıra İslam ve Akdeniz ülkeleri Ombudsmanları ile tanışmak, tecrübelerimizi paylaşmak ve ortak bir hedef belirlemek adına çok değerliydi. Ombudsman Yasası’nın değişmesi, olmazsa olmazımızdır SORU: Göreviniz süresi içerisinde Ombudsman’da ortaya koyduğunuz eksikliklerin ne kadarı giderildi? DİZDARLI: Göreve başladığımda doğru dürüst bir binamız dahi yoktu. Bir apartmanın en üst katında kiralanan dairelerden oluşan bir ofis vardı. Bu gün ise İnönü Meydanı’nda Vakıflar İdaresi’ne ait binamızda görev yapmaktayız. Dairemizin 1996 yılından kalan mefruşatının klimalarının ve özellikle bilgisayarlarının çoğu yenilenmiştir..Denetçi sayımız bir kişi olarak çok yetersizdi . Bu gün ise denetçi sayımız yediye ulaşmıştır. Hâlen boş kadrolarımız mevcuttur. Süreç içerisinde onların da doldurulması gerekmektedir.Ombudsmanlığa ait resmi Web sitesi kurulmuş, facebook sayfası açılmıştır.Kısacası, eksiklerimiz hâlâ olmasına karşın ülkemizin en hızlı gelişen dairesi olduğumuzu söyleyebilirim. Ayrıca önümüzdeki yıllarda , Ombudsman Dairesi’nin çalışma esaslarını, kadroları ve dünyada olduğu gibi yapılanmasını sağlayacak yasamızda değişiklik yapılması olmazsa olmazlarımız arasındadır İçişleri ve Eğitim Bakanlığı başvuruların başında geliyor SORU: Vatandaşların daha çok başvurdukları konular nelerdir? İnsanlar artık haklarını aramaya başladı diyebilir miyiz? DİZDARLI: Dairemizin bir farkındalık yarattığı aşikardır. Toplum içerisindeki bireylerin Anayasa’nın belirlediği bu hizmeti herhangi bir ücret ödemeden kullanabileceklerini öğrenmeleri başvuru sayısını kısa sürede artırmıştır. En çok İçişleri Bakanlığı ve Eğitim Bakanlığı’nı ilgilendiren konular ilk sıralarda bulunmaktadır. Medya benim yol arkadaşım SORU: Medya ile ilişkilerinizi nasıl değerlendiriyorsunuz? DİZDARLI: Medyayı büyük ölçüde partnerim, yol arkadaşım olarak görüyorum. Raporlarımın yayımlandıktan sonra halka duyurulmasında gösterilen hassasiyetten son derece memnunum. Bu bizim dairemiz açısından son derece önemli bir husustur. Dairemize ve Raporlarımıza verdikleri önem nedeniyle tüm medya mensuplarına teşekkür ederim. Şimdilik seçimlere katılmayı düşünmüyorum SORU: Halk sizi siyasette görmek istiyor. İlerde siyasete atılmayı düşünüyor musunuz? DİZDARLI: Siyaset derken aktif seçimlere katılıp da siyasete girmeyi söylüyorsunuz sanırım. Açıkçası hiç düşünmedim. Parti ve birçok vatandaştan “aday olun” telkini almama karşın şimdilik, böyle milletvekili seçimlerine katılmayı düşünmüyorum. Şu anda üstlendiğim görevin en az bir siyasinin üstleneceği görev kadar değerli ve önemli olduğunu düşünüyor, onu layıkıyla yapmak istiyorum