Başbakanlığa bağlı Devlet Planlama Örgütü müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk ve Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner ile bir araya geldi. Başbakanlık’ta bu sabah gerçekleşen toplantıda, yerli ürün kullanımını arıtmak için yapılan araştırmalar kapsamında, turizm ve sanayi sektöründeki gelişmeler ele alındı. MUHTAROĞLU: İKİ ÖRGÜTLE BİRLİKTE ARAŞTIRMA YAPIYORUZ Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu kabulde yaptığı konuşmada, öncelikle her iki örgütün başkanlarını ve genel sekreterini bu toplantıya katılmaları nedeniyle oldukça mutlu olduğunu söyledi. “Turizm sektörümüz ve sanayi sektörümüz bizim yerli üretim anlamında göz bebeklerimizdir” diye konuşan Muhtaroğlu, Kıbrıs Türk Sanayi Odasıyla hem yatırım teşvikleri hem de turizm teşvikleri anlamında birlikte çalışmalar yaptıklarını bildirdi. Ödül Muhtaroğlu konuşmasına şu şekilde devam etti: “Yaklaşık 9 ay önce iki örgütümüzle birlikte ülkedeki 5 yıldızlı otellerde yerli ürün kullanımına yönelik tüketimin ne aşamada olduğuna dair bir araştırma gerçekleştirdik. Bunun sonuçlarını gördük. Şimdi de 2018 yılı verilerine dönük araştırmayı birlikte başlattık. Bu araştırmayla 2017 yılı araştırmasında gördüğümüz yerli üretimin hangi alanlarda hangi otellerde ve hangi ürünlerde daha az kullanıldığının tespitinden sonra geride kalan 9 aylık süreçte yaşanan gelişimi göreceğiz. Bu yapılacak ikinci araştırmada görülen eksik ürün ve kalemleri üreticilerle bir araya gelerek nasıl otellerimizde bu oranları artırabilirizle ilgili çalışmalar yapacağız”. Turizm sektörümüzün ülkenin lokomotif sektörlerinden en büyüğü olduğuna da dikkat çeken Muhtaroğlu konuşmasına şu şekilde devam etti: “Sanayi sektörümüzün turizm sektörüne mal ve hizmet sağlama anlamında önemli hizmetleri vardır. Bizim ihracat rakamımız 100 milyon Dolar’da dolaşıyor. Buna binaen ithalat rakamımız 1,8 milyar Dolar düzeyine ulaştı. Dolayısıyla aradaki fark 1,7 milyar dolardır. Bunun yaklaşık 900 milyon Dolar’ını net gelir anlamında turizm sektörü kapatıyor ve biz dış ticaret açığımızı bir şekilde dengeliyoruz. Dolayısıyla turizm sektörünün sıkıntıya girmesi aslında hem sektörel anlamda bir sıkıntı yaratır. Bunun yansımaları sanayi sektörümüze de etkilemektedir. Bunun yanında ekonominin genelinin daralmasına sebebiyet verir. Dolayısıyla turizm sektörümüzdeki gelişmeler, turizm sektöründeki konaklayan turist sayısı ki 1 milyon 200 rakamlarına ulaştı. Bunun aşağılara gelmemesi lazım. Daha da artması gerekiyor. Buna yönelik de zaten 25 bin yatağa ulaştık. Yeni yeni tesislerimiz devreye girdi. Bunların boş kalmaması gerekiyor ki ekonomik çarklar dönsün”. AVUNDUK: TURİZMDE ZAMANLA YERLİ ÜRÜNE İLGİ ARTTI Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk ise, bir ada ülkesi olmamız nedeniyle en önemli ticari gelirimizin turizm olduğuna dikkat çekti. Kıbrıs Türk sanayisinin, turizm ve eğitimin ihtiyaçlarını gidermeye yönelik ihtiyaçları olan mal ve hizmeti sağlamak yönünde kurulu yapıları olduğuna vurgu yapan Avunduk, “Tabi bizim bu mevcut düzen içerisinde otellerin sanayi ürünlerini tüketmeleri yönünde atacakları adımlar bizi son derece yakından ilgilendirir” diye konuştu. Turizm sektörünün geçmişte yerli ürünleri tercih etmekte geri durduğunu ancak gelişen süreç içerisinde bu durumun yavaş yavaş yerli sanayi ürünlerinin tüketilmesine yönelik bir istek oluşturduğunun görüldüğünü anlatan Candan Avunduk, konuşmasına şöyle devam etti: “Bunu sadece sözle değil, ölçülebilir değerlerle de hesapladık. Devlet Planlama Örgütü, Kıbrıs Türk Otelciler Birliği ve Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nın işbirliğinde ve belki de bu ülkede ilk defa gerçekleştirilen biraz bilimsel yanı olan, biraz akademik yanı olan, biraz da metodolojisi güzel bir yöntemle ölçüm yaptık. Bu ölçümde baktığımız şey şuydu. Ne kadar otelimiz vardır. Bu oteller KKTC’de üretilen sanayi ürünlerinden ne kadarını alıyor ve tüketiyor. Geldiğimiz noktada geçmişteki söylemlerin terse döndüğünü ve yukarıya doğru yükselen bir ivmeyle olduğunu görüyoruz. Sonuç olarak yeterli midir diye sorduğunuzda hayırlı yeterli değildir. Ama geldiğimiz noktada işte turizmciler, otelciler, yerli ürünleri tüketmiyor algısının tamamen öldüğünü söyleyebiliriz. Daha iyi bir noktaya gelmesi için de özellikle Kıbrıs Türk Otelciler Birliği’nin yeni yönetiminin ve üyelerinin göstermiş olduğu bir iyi niyeti de anlatmak isteriz”. Kıbrıs Türk Otelciler Birliği’yle yaptıkları 2 ayrı toplantıda sordukları soruya ve kendilerine sorulan soruyu da açıklayan Candan Avunduk, birinci sorunun “Biz size nasıl mal satabiliriz. Ne yapmamız lazım da size mal satalım da ihtiyaçlarınızı giderelim” olduğunu, bir diğer otelcilerden kendilerine gelen sorunun ise “Biz size ne yapabiliriz ki sizin ürünlerinizi alabiliriz” olduğunu dile getirdi. Candan Avunduk kabulde yaptığı konuşmada şu ifadelerde bulundu: “Bu çok önemli iki tane soruyu iki sektör birbirine sorduysa şayet, bu aslında birbirlerine iyi niyetli adımlar attıklarını gösterir. Arzu ettiğimiz, özlem duyduğumuz ortamda da budur. Özellikle Kıbrıs Türk ekonomisinin gelişmesi için olması gereken ortam budur. Eğer turizm sektörünün işleri kötüye doğru giderse bundan onların etkilendiği kadar, bizde etkileniriz. Günün sonunda kamuoyu, en sonunda Kıbrıs Türk ekonomisi etkilenir. Bu yüzden olaylara bakarken büyük resme birden bakmamız lazımdır”. Hem istihdam hem yerli ürün tüketimi hem de KKTC’de üretilmeyen ithal ürünlerin tüketiminde, turizm sektörünün her koşul, her şart altında el üstünde tutulması gerektiğinin altını çizen Avunduk, bu anlamda Devlet Planlama Örgütü’nün Kıbrıs Türk Otelciler Birliği ve Kıbrıs Türk Sanayi Odasıyla yaptığı çalışmayı çok değerli bulduklarını bildirdi. Candan Avunduk, bu çalışmanın bundan sonraki süreç içerisinde daha iyi noktaya gitmesi ellerinden geleni yapacaklarını açıkladı. ÇAĞINER: TOPLUM TURİZM SEKTÖRÜNE SAHİP ÇIKMALI Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner ise, Devlet Planlama Örgütü’nün bu hassas konu ile ilgili koordinatörlüğü almasının kendileri için oldukça memnuniyet verici olduğunu söyledi. Sanayi Odası ve Otelciler Birliği çok yakın bir iş birliği içerisinde olduğuna vurgu yapan Çağıner konuşmasına şu şekilde devam etti: “Toplum bir bütün olarak turizmi sahiplenmesi lazımdır. Bu sahiplenin olması için bu ekonomik faydalanmanın tüm sektörler tarafından paylaşılması gerektiğine inanmaktayız. Ülke için verimli olacak sektörün sanayi sektörü olduğuna inanıyoruz. Tabi ki ticaret sektörümüz bizim için de önemlidir ama sanayi sektörümüzün yaratmış olduğu katma değer ülke ekonomisi için her şeyden daha büyük ve önemlidir. Kıbrıs Türk Otelciler Birliği, KKTC ekonomisinin emrindedir. Şunun da bilinmesi gerekir ki biz elimizden gelen özveriyi ve hassasiyeti gösteriyoruz. Göstermeye devam edeceğiz. Aynı hassasiyetinde turizm sektörü için toplum tarafından gösterilmesini arzu ediyoruz. Çünkü sadece Sanayi Odası’nın ve Ticaret Odası’nın bunu anlamasıyla bu iş olmaz. Toplumun turizm sektörüne sahip çıkması gerekiyor”. Otelcilerin daha fazla yerli üretimi ürünler kullanmasının en büyük sebebinin Kıbrıs Türk sanayisinin göstermiş olduğu gelişme olduğunu söyleyen Çağıner, bu konuda gerekli özeni gösteren Sanayi Odası’na ve üyelerine teşekkür etti. Dimağ Çağıner konuşmasında şu ifadelere yer verdi: “Biz Kıbrıs Türk Otelciler Birliği olarak turizm sektöründeki gelirlerin ülkemizde kalabilmesi için ve sanayinin desteklenmesi için azami hassasiyeti gösteriyoruz, göstermeye de devam edeceğiz. İkinci toplantıda açıklayacağımız sonuç raporunda bunun tespitini ve yol planının çıkmasını öngörüyoruz. Bu yol planının sadece Sanayi Odası, Otelciler Birliği ve Devlet Planlama Örgütü tarafından değil, hükümetin, toplumun ve diğer birliklerin tümü tarafından sahiplenmesi arzusu içerisindeyiz”.