Buran, “Su taşkınlarının sebebi aşırı yağış değil, Güney’den Kuzey’e akan dereler ve kangrenleşen altyapımızdır. Lefkoşa Sanayi bölgesine dün 28 kilogram yağmur düştü ama Atatürk Spor Stadyumu ile Altınbaş ışıkları yolu kapandı” dedi. Yeraltı kaynaklarının zenginleşmesi için yağmur sularının değerlendirilmesi gerektiğini ancak bunun için ülkede yeterli baraj olmadığını söyleyen Raif İlker Buran, “Güney’den su gelmesini engelleyemeyiz ama eğer uygun yerlere gölet- baraj gibi oluşumlar hazırlarsak suyu tutabilir, kontrol edebilir, denize dökülerek israf olmasını engelleyebiliriz. En önemlisi de verimli tarım arazilerinin su altında kalmasını, ürünlerin çürümesini engelleyebiliriz” şeklinde konuştu. Yağmurlar konusunda Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) açıklamalarda bulunan Buran, “Yağışlar bu şekilde devam ederse 2020’nin iyi bir yıl olacağını düşünüyorum. Üreticiler şu ana kadarki yağışlardan memnun” dedi. Avusturalya’daki yangınla bir kez daha gündeme taşınan iklim değişikliği konusunda da konuşan Buran, “Kıbrıs adasının da bulunduğu Akdeniz havzasının, küresel ısınmadan ve iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek bölge olacağı, 2035’te sıcaklığın normallerin 2 derece üzerine çıkacağı tahmin ediliyor. Artı iki derece ciddi bir artış” şeklinde konuştu. Küresel ısınmanın sadece kuraklığı değil beraberinde doğal afetleri de getirdiğini vurgulayan Raif İlker Buran, “Bunları son zamanlarda zaten yaşıyoruz” dedi. (YAĞIŞLAR)… KASIMDA AZ, ARALIKTA ÇOK YAĞDI…OCAK İÇİN BEKLENTİ NORMAL SEVİYE CİVARI SEYRETMESİ … Meteoroloji Dairesi Müdürü Raif İlker Buran, ilk önce yağışları değerlendirdi. Eylül ve ekim aylarında yağışların normallerin üzerinde seyrettiğini, beklenti yüksek olsa da kasım ayının yağış oranında yüzde 68’lik düşüş olduğunu dile getiren Buran, “Yağış sistemleri kasımda bize ulaşamadı. Bu da üretime yansıdı. Tahılların gelişimi geç başladı” dedi. Aralık ayında KKTC ortalamasının 115 kilogramlık yağış aldığını belirten Raif İlker Buran, “Bu, normallerin yüzde 54 üzeri. Yılın son ayında güzel bir yağış aldık” şeklinde konuştu. Tahminlerin ocağın normalleri civarında yağış alacağı yönünde olduğunu belirten Buran, “Ocak ayı normali 66.2 kilogramdır. Bu yıl, 1-8 Ocak tarihleri arasında 48.7 kilogram yağış aldık. Bu da şimdilik normalin yüzde 27 altında” dedi. “TAŞKINLAR AŞIRI YAĞMUR YÜZÜNDEN DEĞİL…” Ülkenin farklı bölgelerinde meydana gelen su taşkınlarını değerlendiren ve bunun aşırı yağış nedeniyle olmadığunı vurgulayan Buran, “Sebep, Güney’den Kuzey’e akan dereler ve kangrenleşen altyapımız. Mesela Lefkoşa Sanayi bölgesine dün 28 kilogram yağmur düştü ama Atatürk Spor Salonu ile Altınbaş ışıkları yolu kapandı” dedi. “ŞUBAT DA AZ YAĞIŞLI GEÇECEK” Önümüzdeki aylarla ilgili mevsimsel tahminleri de aktaran Buran, şubattaki yağışların normallerin altında kalacağını, martta normalleri civarında, nisanda ise normallerin biraz altında yağış beklentisi olduğunu dile getirdi. Raif İlker Buran, “Ocak ayı beklentimiz gerçekleşirse, şubatta yağışlar normallerin altında kalsa bile ürünün gelişmesine etki etmeyecek. Mart ve nisandaki yağışlar da beklentimiz doğrultusunda olursa 2020 üreticinin masrafını çıkaracağı bir yıl olacak” dedi. “2019 İSTİSNAYDI AMA 2020’NİN DE İYİ BİR YIL OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM” Geçtiğimiz yılki yağışlarla ilgili bir soru üzerine Buran “2019 istisnaydı” dedi. Meteoroloji Dairesi Müdürü Buran, 2019’un 532 kilogramlık yağış ortalaması ile en yağışlı yıllar arasında ikinci sırayı aldığını, ülkede en fazla yağışın 2012’de kaydedildiğini, KKTC ortalamasında metrekareye 581. 4 kilogram yağış düştüğünü anımsattı. 2020’nin yağış ortalamasını söylemek için henüz erken olduğunu dile getiren Buran, “Yağışlar bu şekilde devam ederse 2020’nin de iyi bir yıl olacağını düşünüyorum. Kasım dışında eylülden itibaren normalleri yakalamış ve geçmiş yağışlarımız söz konusu. Üretici şu ana kadarki yağışlardan memnun” dedi. (SICAKLIK): “AŞIRI DÜŞÜŞ BEKLEMİYORUZ” Sıcaklıklarla ilgili soru üzerine Buran, aşırı sıcaklık düşüşü beklenmediğini söyledi. “Ocak ve Şubat’taki normaller 14-15 derece civarındadır. Biz de normaller civarında bir sıcaklık öngörüyoruz” diyen Raif İlker Buran, sıcaklığın geceleri 3-4 gündüzleri de 10-11 dereceye kadar düştüğünü söyledi. Raif İlker Buran, “Bu yıl henüz termometreler eksiyi göstermedi. Don olayı yaşamadık. Bu üretici için de ürün için iyi bir meteorolojik olay” dedi. (DOLU, FIRTINA… ) “2019, 2018’E GÖRE DAHA İYİYDİ…” Buran, özellikle ekim ayında yer henüz soğumadığı için kararsızlık şartlarının artığını, dolu yağışı ve fırtına yaşandığını ama geride bıraktığımız 2019’da bunların sayısının ve şiddetinin 2018’e göre daha düşük olduğunu belirtti. Doğal afetlerle kışta değil, daha çok baharda ve sonbaharda karşılaşıldığını belirten Buran, bu yıl sonbaharın çok da kötü geçmediğini dile getirdi. (YER ALTI KAYNAKLARI)…BARAJ VE GÖLETE İHTİYAÇ VAR Yeraltı kaynaklarının zenginleşmesi için yağmur sularının değerlendirilmesi gerektiğini ancak bunun için ülkede yeterli baraj olmadığını söyleyen Raif İlker Buran, “Güney’den su gelmesini engelleyemeyiz ama eğer uygun yerlere gölet- baraj gibi oluşumlar hazırlarsak suyu tutabilir, kontrol edebilir, denize dökülerek israf olmasını engelleyebiliriz. En önemlisi de verimli tarım arazilerinin su altında kalmasını, ürünlerin çürümesini engelleyebiliriz” dedi. KÜRESEL ISINMA… “İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDEN EN FAZLA ETKİLENECEK BÖLGE AKDENİZ…” İklim değişikliğiyle ilgili değerlendirmesinin sorulması üzerine Meteoroloji Dairesi Müdürü Buran şunu kaydetti: “İklim değişikliği, küresel ısınma dünyanın konusu. Kıbrıs adasının da bulunduğu Akdeniz havzasının, küresel ısınma ve iklim değişikliğinden en fazla bölge olacağı, 2035’te sıcaklığın normallerin 2 derece üzerine çıkacağı tahmin ediliyor. Bu çok büyük bir sıcaklık farkıdır, kurak yılların geleceğinin, daha şiddetli meteorolojik olayların yaşanacağının da habercisidir... Küresel ısınma sadece kuraklığı getirmez, beraberinde doğal afetleri de getirir ki bunları son zamanlarda yaşıyoruz. Küresel ısınmayı tetikleyen Amerika, Çin gibi büyük ülkeler ve sanayilerdir. Amerika Paris Anlaşmasına, sanayisini kısıtlamasın diye imza koymadı. Onlar bizim yerimize de dünyayı kirletiyor. Bu konuda onlara da yaptırımlar uygulanmalı…” SİS VE TOZ BULUTLARI… Zaman zaman ülkeyi etkileyen diğer meteorolojik olaylarla ilgili de açıklama yapan Buran, geçtiğimiz haftalarda ülkeyi etkileyen sisin cephesel olduğunu, yağışla sisin aynı anda görüldüğünü söyledi Buran, yağış kesildiği zaman üst atmosferdeki ılıman havanın yere çöktüğünü ve sisi oluşturduğunu kaydederek, önümüzdeki günlerde de benzer durumun yaşanabileceğini aktardı. Buran, ülkeye toz taşınımının Kuzey Afrika ve Ortadoğu üzerinden olduğunu, yağışlı günlerde toz taşınımı beklenmediğini, taşınım olsa da tozun yağışla temizlendiğini belirtti. Toz taşımlarını sürekli takip ettiklerini ve bununla ilgili uyarı yayınladıklarını anımsatan Buran, 2019’da 20 kez toz ihbarı yayınladıklarını, 2018’de ise bölgeye 34 kez taşındığını, rekor toz taşınımının bu yılda olduğunu söyledi.