Güney Kıbrıs’ın bugün, daha önce hiç olmadığı kadar iflas ihtimaliyle karşı karşıya bulunduğu, olağanüstü toplanan Euro Grubu’nun dün aldığı; mevduatların tıraşlanması kararından sonra Rum meclisinden bugün tedbirleri benimsemesini isteyecek olan Anastasiadis hükümetinin, bu yolla “güvenoyu” da talep etmekte olduğu haber verild<strong>i.<br /> <br /> “AVRUPALI ORTAKLARI KIBRIS’I SIRTINDAN HANÇERLEDİ”</strong><br /> <br /> Filelefheros “Ekonomi İçin Korku Senaryoları... Bugün Mevduatların Tıraşlanmasını Onaylaması İstenen Mecliste Hassas Dengeler” başlığıyla manşete çektiği haberinde Anastasiadis hükümetinin dün (Cumartesi) Güney Kıbrıs için alınan, mevduatların tıraşlanması kararıyla “Avrupalı ortakları tarafından sırtından hançerlendiğini” yazdı.<br /> <strong><br /> MECLİSTE HASSAS DENGELER</strong><br /> <br /> Habere göre olağanüstü Euro Grubu’nda alınan karar hakkında dün akşam Rum siyasi parti liderlerine bilgi veren Anastasiadis bu sabah da Rum Meclisi Maliye Komitesi’ni bilgilendirecek, ardından Meclis Genel Kurulu’na geçilecek.<br /> <br /> Rum meclisinin Euro Grubu tarafından alınan kararı görüşmek üzere öğleden sonra olağanüstü toplanacağına işaret eden gazete meclisteki dengelerin hassas olduğunu belirten gazete DİSİ ve DİKO’nun fire vermemesi halinde 28 milletvekilinden oluşan bir blok oluşacağını ancak halen en az bir oya daha ihtiyaç olduğunu belirtti.<br /> <br /> Gazeteye göre AKEL, EDEK ve Ekologlar’ın Euro Grubu’nun kararına karşı çıktıklarının biliniyor ancak Anastasiadis hükümetinin ortağı olan EURO.KO da karşıdır ve bağımsız milletvekili Zaharias Kulias’ın da retçi blokta yer alması bekleniyor.<br /> <br /> Gazete yukarıda aktardığı sebepler nedeniyle bugün ip üstünde yürüyecek olan Anastasiadis hükümetinin ya muhalefet kanadının bir kısmının desteğini almayı veya iktidar kanadının tamamını ikna etmeyi umduğunu kaydetti.<br /> <br /> Euro Grubu’nun, mevduatların tıraşlanması kararı nedeniyle Rum ekonomisinin karşı karşıya geldiği en büyük tehlikenin para-finans merkezi olarak itibarını kaybetme tehlikesi olduğu belirtilen habere göre sükûnetin hâkim olmasını ve mevduat kaçışlarından kaçınılması için çaba harcanmasını bekleyen ekonomi unsurları, böyle bir şeyin felâket olacağına vurgu yapıyor.<br /> <br /> <strong>“YA YASA GEÇER VEYA AVRUPA MERKEZ BANKASI RUM BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN FİŞİNİ ÇEKER”</strong><br /> <br /> Gazeteye göre Euro Grubu’nun ilgili kararının benimsenmesiyle ilgili yasanın bugün meclisten geçmemesi halinde durum daha da trajik olacak. Avrupa Merkez Bankası, iki büyük Rum bankasına vermekte olduğu desteği çekecek ve otomatikman bu bankaların çöküş şartları yaratılacak. İlk önce, Avrupa Merkez Bankası’nın kriz mekanizmasından 9 milyar Euro ile desteklenmekte olan “Laiki” (Halk) Bankası, ardından da “Kıbrıs Bankası”, kaybedecekleri yatırımlar nedeniyle büyük sorun yaşayacak. Böyle bir durumda Rum yönetiminin 100 bin Euro’ya kadar olan sigortalı mevduatlarla ilgili yükümlülüklerine bile cevap verip veremeyeceği kuşkuludur çünkü bunun için 30 milyar Euro civarında bir meblağ gerekiyor.<br /> <br /> Gazete Brüksel çıkışlı haberinde olağanüstü Euro Grubu toplantısında Alman ekseninin ve Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) tehdit ve şantajları sonucu Anastasiadis hükümetinin, kırmızıçizgilerini aşmak ve memorandumun kabulü için Euro Bölgesi tarihinde daha önce hiç gerçekleşmemiş acı anlaşmaya imza atmak zorunda kaldığını yazdı.<br /> <br /> Gazeteye göre Anastasiadis hükümeti; Euro Grubunun Cumartesi sabahı saat 04.00’te tamamlanan olağanüstü toplantısında alınan siyasi kararla paketleştirilen; IMF’nin de katılacağı bir memorandumla Troyka’dan 10 milyar Euro alabilmek için, sigortalı olanlar da dâhil, bütün mevduatların tıraşlanmasını kabul etti.<br /> <br /> <strong>MEVDUAT FAİZLERİ VERGİLENDİRİLİYOR<br /> </strong><br /> Bu paketin Rum yönetimine şantaj yoluyla dayatıldığını ancak bunun; Anastasiadis hükümetinin kendi tezlerini geçirmeyi başaramayıp Euro Bölgesi tarihindeki en kötü anlaşmayı kabul etmek bir yana, yine kendi belirlediği kırmızıçizgilerini aşarak teşhir olmuş olması gerçeğini değiştirmediğine işaret eden gazete özetle şunları da yazdı:<br /> <br /> “Kıbrıs sakinlerinin ve diğerlerin 100 bin Euro’ya kadarki mevduatlarından alınacak haraç yüzde 6,75’e; 100 bin Euro’nun üzerindeki mevduatlardan alınacak harç (vergi) da yüzde 9,9’a ulaşıyor.<br /> <br /> Gazetemizin edindiği bilgiye göre Lefkoşa mevduatların tıraşlanmasının altına imza atmasaydı Avrupa Merkez Bankası en büyük Kıbrıs bankasının fişini Salı günü çekecekti. Uluslararası kreditörlerin dayattığı bu benzeri görülmemiş ve insanlık dışı kararla bir Kıbrıs bankasındaki 10 bin Euro’luk mevduatın 675 Euro’luk bölümü dondurulup kesiliyor. Euro Bölgesi Başkanı Gerun Daiselblum’a göre mevduatların tıraşlanmasından elde edileceği hesaplanan meblağ 5,8 milyar Euro’dur.<br /> <br /> Maliye Bakanı Mihalis Sarris mevduatlara ilişkin verginin, bankaların açılacağı (Temiz Pazartesi nedeniyle tatil) Salı gününe kadar geçirilmesi için meclisin olağanüstü toplanacağını söyledi. Bir soru üzerine, mecliste temsil edilmekte olan siyasi partilere Kıbrıs hükümetinin önündeki seçenekler hakkında bilgi verildiğini söyleyen Sarris yapılacak oylamanın sonucuyla ilgili öngörüde bulunmaktan kaçındı.<br /> <br /> <strong>RUM YÖNETİMİNİN MEVDUATLARIN TIRAŞLANMASI DIŞINDA ÜSTLENDİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLER<br /> </strong><br /> Euro Grubu’ndan yapılan açıklamaya göre Lefkoşa, mevduatların tıraşlanmasının ötesinde şu yükümlülükleri de üstlendi: <br /> - Özelleştirmeler alanındaki çabaları hızlandırma. AB kaynaklarına göre özelleştirmeler geniş ölçekli olacak. <br /> - Şirketler vergisini yüzde 10’dan yüzde 12,5’e çıkarma<br /> - Mevduat faizlerinin vergilendirilmesi ki Sarris bunların yüzde 20-25 civarında olacağı izahında bulundu.<br /> - Bankacılık sektörünün 2018’e kadar önemli ölçüde daraltılması. Mihalis Sarris Yunanistan’daki Kıbrıs bankalarının işlemlerinin Yunan bankaları tarafından absorbe edilmesinden söz etti. Portföylerinin değerlendirilmesinde tabanın indirileceği izahında bulundu ancak miktarla ilgili öngörüde bulunmadı.<br /> - Kıbrıs para finans kurumlarında kara para aklama karşıtı çerçevenin uygulanmasıyla ilgili, Moneyval de dahil bağımsız uluslararası özel kuruluşla bağımsız değerlendirme. Yapılacak değerlendirmede bu çerçevenin uygulanmasında sorun saptanması halinde Euro Grubu, ‘program şartlarının bir bölümü olacak düzeltileceğine’ vurgu yaparak ‘yıldızlayacak.’”<br /> <br /> Gazete Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in Güney Kıbrıs’ın derin bir ekonomik kriz ve olağanüstü hal durumunda bulunduğunu, bunun, kendilerinin görevde bulunduğu son 15 gün içerisinde cereyan etmediğini belirterek “Olağanüstü Euro Grubu toplantısında önceden kalınmış kararlarla ve oldubittilerle karı karşıya geldik” dediğini ve yaşadıkları ikilemleri özetle şöyle sıraladığını yazdı:<br /> <br /> <strong>ANASTASİADİS: “İFLAS İLE KRİZİN KONTROLLÜ YÖNTEİLMESİ ARASINDA TERCİH YAPTIK” BUGÜN HALKA SESLENECEK<br /> </strong><br /> “Ya 19 Mart’ Salı günü iflas senaryosunu tercih edecektik veya belirsizliğe kesin bir son verecek ve ekonomimizin yeniden hareketlenmesinin başlangıcını teşkil edecek acılı ancak krizin kontrollü yönetilmesi senaryosunu. Yıkıcı senaryonun tercih edilmesi halinde şu sonuçlar doğacaktı:<br /> <br /> - 19 Mart Salı günü kriz içerisinde olan iki büyük bankamızdan biri işlemlerine son verecekti çünkü Avrupa Merkez Bankası, daha önceden alınmış kararı ile, sağlamakta olduğu likiditeyi aynı gün kesecekti. İkinci banka işlemlerini erteleyecek ancak o da çöküşten kurtulamayacaktı. Böyle bir şey bir anda 8 bin aileyi işsizliğe sürükleyecekti.<br /> - Sigortalı mevduatlara karşı yükümlülükleri dolayısıyla mevduatları tazmin etme yükümlülüğü devlette olacaktı. Böyle bir durumda gereken meblağ 30 milyar Euro dolayındadır ki bunun da ödenmesi mümkün değildir. <br /> - 100 bin Euro’nun üzerindeki binlerce mevduat için de aynı meblağ gerekecek ve bu da gayrı menkullerin temizlenmesi kısır döngüsünü gündeme getirecek ve bu mevduatlar yüzde 60’ın üzerinde zarara uğrayacaktı.<br /> - Böyle kontrolsüz bir durum bütün bankacılık sisteminin birbiri ardına çökmesiyle sonuçlanacaktı. <br /> - Binlerce Küçük ve Orta Ölçekli İşletme (KOBİ) ve diğer işletmeler ticari işlemlerini yapamayacaklarından iflasa sürüklenecekti. Yukarıda anlattıklarımdan dolayı hizmet sektörü tam bir çöküşe sürüklenecek, Euro’dan çıkış ihtimali gündeme gelecekti. Bu, Kıbrıs’ın milli güçsüzleşmesinin ötesinde para biriminin en az yüzde 40 değer kaybetmesine neden olacaktı.<br /> <br /> İkinci seçenek alınan kararlarla krizin kontrollü yönetilmesiydi ki şöyle özetlenebilir:<br /> - Bankaların likidite olanağının güvence altına alınması ve yeniden sermayelendirilmeleriyle bankaların kurtarılması<br /> - Bankalardaki 8 bin çalışan ile banka çalışmalarının devam etmemesinden etkilenecek diğer alanlardaki çalışanların kurtarılması <br /> - İki bankanın hisseleri ile ciro edilecek küçük bir meblağ karşılığında mevduatların tamamının kurtarılması. Şimdilik bu hisselere tam değerleri verilmeyecek ancak ekonominin kurtarılmasıyla kesintilerin tamamı olmasa dahi büyük bölümü karşılığını bulacak. <br /> - Bu tercih kamu borcunun etkin şekilde azalmasına neden olacak, sürdürülebilir ve yönetilebilir kılacak ve gelecek nesilleri ödeme ağırlığından kurtaracak<br /> - İhtiyat ve emeklilik sandıkları kurtarılacak, müzakere masasına konulan, maaş ve emekli maaşlarında kesinti gibi başka sert tedbirler alınması gereğini ortadan kaldıracak. <br /> - Yeni resesyon olmayacak ve ikinci bir memorandum kısır döngüsüne girme tehlikesi olmayacak.<br /> <br /> Durumu şirinleştirmeye çalışmıyoruz. Tercih ettiğimiz çözüm acılı olabilir ancak yaşantımızı maceralar olmadan sürdürmemize olanak sağlayacak tek seçenek buydu. Bu ekonomimizi kesin olarak kurtarmamızı gündeme getirecek tarihi bir karardır. Bundan sonraki saatlerde hepimizin sorumluluklarımızı üstlenmemiz gerekiyor. Yarın Kıbrıs halkına sesleneceğim.”<br /> <br /> Politis haberi “Ya İflas Ya Memorandum... Meclis Kurum Olarak Tarihindeki En Acı İkilemle Karşı Karşıya” başlıklı manşet haberinde “Avrupalılar bizi boğazımızdan yakaladı, ısrarla mevduatların tıraşlanmasını istiyor. Aksi takdirde Kıbrıs bankalarının likidite ihtiyaçlarını sağlamayı durduracaklar” ifadesini kullandı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in “Kıbrıs için daha az acılı çözümü tercih ettik” sözünü öne çıkardı.<br /> <br /> Simerini “Bizi Oldubittiye Getirdiler” başlıklı haberinde Anastasiadis’in Troyka ile uzlaşıyı nasıl ve neden kabul ettiğini (Anastasiadis’in açıklamasını) okurlarına aktardı.<br /> <br /> Alithia manşet haberine “Meclis’teki Oylama İçin Istırap... Herkes Sorumluluğuyla Karşı Karşıya... Başkan Bugün Halka Seslenecek” başlığını attı.<br /> <br /> Haravgi manşetine “Kıbrıs’ı Boğazladılar... Anastasiadis Brüksel’de Mevduatların Tıraşlanmasını ve Mevduat Faizi Vergilerinin Yeniden Düzenlenmesini Kabul Etti” başlığını attı ve 100 bin Euro’ya kadarki mevduatlardan yüzde 6,75; 100 bin Euro’nun üzerindeki mevduatlardan da yüzde 9,9 vergi kesileceğine dikkat çekti.