KKTC Merkez Bankası tarafından hazırlanan, dünya ekonomisinin genel görünümüne, KKTC ekonomisi ve bankacılık sektörü ile ilgili en güncel istatistiki verilere ve değerlendirmelere yer verilen 2020 yılının dördüncü çeyreğine ilişkin bülten yayınlandı. KKTC BANKACILIK SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER... 2020 yılı dördüncü çeyreğinde bankacılık sektörünün aktif toplamı bir önceki çeyreğe göre yüzde 4,21 oranında artarak 50.601,3 milyon TL’ye yükseldi. Bankacılık sektörü aktif toplamı bir yıllık dönemde ise yüzde 24,18 oranında artış gösterdi. 2020 yılı Aralık ayı itibarıyla sektörün aktif toplamı içerisindeki en büyük payı yüzde 56,83 ile brüt krediler, ikinci en büyük payı ise yüzde 29,17 ile nakit ve nakit benzeri kalemler oluşturdu. 2020 yılı Aralık ayı itibarıyla işletme kredileri 18.868,7 milyon TL ile krediler içerisinde birinci sırada yer alırken, 6.329 milyon TL ile tüketici kredileri ikinci sırada yer alıyor. Sektörün pasif toplamı içerisinde yüzde 82,58 ile en büyük pay kalemi olan mevduat ise 2020 yılı son çeyrek itibarıyla bir önceki çeyrek döneme göre yüzde 4,16 oranında artarak 41.787,6 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Türlerine göre bankacılık sektörü mevduat toplamına bakıldığı zaman, 29.453,4 milyon TL ile tasarruf mevduatı, mevduatın vade dağılımına bakıldığı zaman ise yüzde 49,61’lik oranla 1 ay vadeli mevduat en büyük paya sahiptir. Bankacılık sektöründe mevduatın krediye dönüşüm oranı 2020 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 0,76 puan artarak yüzde 68,82 seviyesine yükseldi. Sektörün tahsili gecikmiş alacakları (TGA) ise bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7,3 artarak 1.555,9 milyon TL’ye yükseldi. Bankacılık sektörünün sermaye yeterliliği standart rasyosu (SYSR) 2020 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 0,22 puanlık bir artışla yüzde 10 olan yasal sınırın üzerinde, yüzde 15,91 düzeyinde gerçekleşti. Banka grupları bazında incelendiğinde SYSR, kamu eliyle yönetilen bankalarda yüzde 13,25, özel sermayeli bankalarda yüzde 12,58 ve şube bankalarında ise yüzde 21,25 olarak gerçekleşti. Bankacılık sektöründe TP mevduatın, TGA hariç TP krediye dönüşüm oranı 2020 yılı Aralık ayı itibarıyla bir önceki çeyreğe göre yüzde 84,55’ten yüzde 91,89’a yükselirken, YP mevduatın TGA hariç YP krediye dönüşüm oranı yüzde 53,41’den yüzde 50,83’e geriledi. TP ve YP mevduatın TGA hariç krediye dönüşüm oranı 2019 yılı Aralık ayında sırasıyla yüzde 76,63 ve yüzde 56,17 olarak gerçekleşti. 2020 yılı boyunca TP mevduatın TP krediye dönüşüm oranında artış yaşanırken, YP’de ise azalış gerçekleşti. KKTC'DE ENFLASYON GELİŞMELERİ 2020 yılı son çeyreğinde KKTC enflasyonundaki değişim bir önceki yılın Aralık ayına göre Ekim ayında yüzde 11,86, Kasım ayında yüzde 14,55 ve Aralık ayında ise yüzde 15,03 olarak gerçekleşti. 2020 yılı Aralık ayı sonunda yıllık fiyat artışının en yüksek olduğu sektörler yüzde 26,66 ile mobilya ve ev aletleri, yüzde 21,68 ile ulaştırma ve yüzde 20,57 ile sağlık kalemleri oldu. 2020 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla en düşük fiyat artışı ise yüzde 7,42 ile haberleşme kaleminde oldu. TİCARET GELİŞMELERİ KKTC Ticaret Dairesi tarafından açıklanan dış ticaret verilerine göre 2020 yılı dördüncü çeyreğinde Ekim ve Kasım ayları için ihracat ve ithalat rakamları sırasıyla 11,8 milyon ve 197,2 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. 2020 yılı ilk on bir ayının toplam rakamları ise ihracatta 94,4 milyon ABD doları, ithalatta ise 1.033 milyon ABD doları oldu. 2020 yılı ilk 11 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre toplam ihracat yüzde 22,3 artış gösterirken, toplam ithalatta yüzde 20,4 düşüş gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranlarına bakıldığında 2019 ve 2020 yılları Ocak – Kasım dönemi ortalamalarının sırasıyla yüzde 6 ve yüzde 9 olarak gerçekleştiği görülüyor. KKTC BÜTÇE GELIŞMELERI 2020 yılında bütçe giderleri ve gelirleri toplamları sırasıyla 8.696,2 milyon TL ve 8.160 milyon TL olarak gerçekleşti ve bütçe 536,2 milyon TL açık verdi. Bu rakamlarla birlikte 2019 yılına kıyasla, 2020 yılında bütçe gelirlerinde yüzde 10,2, bütçe giderlerinde ise yüzde 13,1 artış yaşandı. Bütçe gelirleri içerisinde en yüksek paya sahip vergi gelirleri kalemi 2020 yılında 2019 yılına kıyasla yüzde 2,1 düşüş yaşamış ve 4.842,5 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Bütçe gelirleri içerisinde yer alan vergi dışı gelirler kalemi 2020 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 5,5 düşüş yaşayarak 1.502 milyon TL seviyesine geriledi. 2019 yılında 579 milyon TL seviyesinde gerçekleşen alınan bağış, yardım ve krediler kalemi toplamı ise 2020 yılında önceki yıla kıyasla yüzde 181,1 artış göstererek 1.627,3 milyon TL seviyesine yükseldi. 2020 yılında önceki yıla göre vergi gelirleri ve vergi dışı gelirler toplamları reel olarak sırasıyla yüzde 14,92 ve yüzde 17,85 küçülme gösterdi. Buna bağlı olarak son 5 yılda reel olarak ortalama yüzde 5,40 artış gösteren yerel gelirler toplamı, 2020 yılında bir önceki yıla göre reel olarak yüzde 16,77 daralma gösterdi.