HK Ajans Turizm sektörü ülkemizin lokomotif sektörlerinden biri. Bir ada ülkesi olarak ülkemizde en büyük gelir kaynaklarımızdan biri turizm. Ülkemize yurt dışından turist getirme konusunda en çok çalışanlardan birisi de Kıbrıs Türk Seyehat Acenteleri Birliği. Birlik geçtiğimiz haftalarda yeni bir yönetim kurulu seçerek yoluna devam ediyor. Birliğin yeni başkanı Erkan Kilim, HK Ajansa konuşarak hedeflerini anlattı. 2018 yılı için, turizm açısından “riskler içeriyor” diyen Kilim, erken seçimin turizm sektörüne çok şey kaybettireceğine dikkat çekti. İşte detaylar... SORU: Yeni yönetim olarak hedefleriniz nelerdir? KİLİM: Ben 3 dönemdir KITSAB yönetim kurulundayım. Ancak bu dönem, hepimiz için çok farklı. İyi ve tecrübeli bir ekibimiz var. Bu ekiple iyi işler çıkaracağımızdan eminiz. Ayağımızın tozu ile icraata başladık ve İngiltere’de gerçekleştirilen Dünya Turizm Fuarı’na katıldık. Yaklaşık 50 bin katılımcının olduğu, 5 bin ülkeden gelen turizm duayenleri vardı orada. Onun hemen arkasından burada bir workshope düzenledik. Bu etkinlikte 60 ülkeden değişik tur operatörleri getirdik. Hem buradaki acentelerimizin iş hayatlarını devam ettirebilmeleri, hem de ülkemiz turizmi için faaliyetlerimiz olacaktır. Bunları ilerleyen zamanlarda kamuoyu ile paylaşacağız. Verilen destek doğrudur ve destekliyoruz SORU: Ülkeye nasıl bir ivme kazandırmayı hedefliyorsunuz? KİLİM: Dünya Turizm Fuarı’ndan geldikten sonra gözlemlediğimiz, Kuzey Kıbrıs’a ilginin biraz azaldığıdır. Bunun sebeplerinden bir tanesi de bulunduğumuz coğrafyadaki sorunların azalması. Biliyorsunuz, daha önce Türkiye ve Orta Doğu’da sorunlar olduğu için bizde bir turizm patlaması yaşandı. Fakat, görünen odur ki, tur operatörleri tekrar Türkiye’ye dönüyor. Ortadaoğu’da da sorunlar bitmese bile azalıyor. Bu da, doğal olarak bize bir talep azalmasına yol açıyor. 2017 Ocak-Eylül ayı istatistiklerine bakıldığı zaman %12’lik bir büyüme olduğunu görüyoruz. Ancak bu büyüme yeterli olmayacaktır.2018 yılında yeni oteller açılıyor.O yüzden daha çok çalışma yapmamız, pazarlama yapmamız gerekiyor. 2016-17 yılları içerisinde sadece Türkiye piyasasında çalışma yapılmıştır Turizm Bakanlığı tarafından. Avrupa’da tek bir tanıtım yapılmamıştır. Çok çalışmak gerekiyor. Bir turist otelinize gelip kalıyorsa, adanıza, ülkenize geliyorsa bu bir rastlantı değildir. Bu çok çalışmanız gerektiğini gösterir.Önce çevreyi bir sorgulamanız gerekir. Turisti ülkeye getiren etkenler vardır. Bizim en büyük etkenlerimizin başında direk uçuşumuz olmadığı için TC’nin de desteği ile son yıllarda bir turizm teşvik destek programı yaratılması gelir. Bu, direk uçuşun maliyetini ortadan kaldırmak için yolculara verilen bir destektir.Bunu biz önceleri Ercan Hava Limanı’na veriyorduk. Sadece İngiltere ve Türkiye destinasyonu var iken, biz bunu 12-13 destinasyona çıkardık bu teşvik programı sayesinde. Bunun akabinde, 2017 yılı içinde, Güney’den gelen turistlere de teşvik vermeye başladık. Bu sadece bizim ülkemizde yapılan bir sistem değildir. Biz bunu uygulamayı Seyehat Acenteleri Birliği olarak destekliyoruz. Bu yıl kış turizmi başarı ile gerçekleştirildi SORU: Bu konuda bayağı bir eleştiri aldınız değil mi? KİLİM: Evet, fakat bunu açmak lazım. Bulunduğumuz coğrafyada çok büyük bir rekabet vardır ve siz oturduğunuz yerde çok özel değilsiniz. Sizin yakınınızda Türkiye var, Güney Kıbrıs, İspanya ve Malta var. Bu ülkelerin çok miktarda tanıtım bütçeleri var, para harcıyorlar, teşvik veriyorlar. Bunun en güzel örneği, Türkiye’nin, inen her charter uçağa yakıt desteği vermesidir. Türkiye bunu yapıyorsa eğer, bizim bu uygulama ile yanlış yaptığımızı düşünmüyorum. Mısır ve Güney Kıbrıs da, tanıtım desteği veriyor büyük tur operatörlerine. Bu bir rekabettir. Sonuçta siz de iş almak ve turist çekmek istiyorsanız rekabet etmelisiniz diğer ülkelerle, tanıtım yapmalısınız. Bu doğru kullanıldığı sürece bence hiçbir sakıncası yoktur. Annan Planı ile birlikte Güney Kıbrıs’tan epeyi bir turist akımı oldu. Ortadoğu’dan bile turist gelmeye başladı bize. Biz de bunu daha fazla artırmak için yine Türkiye’nin desteği ve Turizm Bakanlığı’nın çalışmalarıyla ordan da bir teşviklendirme çalışması yaptık ve bu, faydasını gösteriyor. Çünkü her geçen gün oteller açılıyor. Bafra’da 2018 yılında iki zincir otel açılıyor. Bunların her birinin 600 odası olacak. O yüzden var olan sistemi bozamayız, bunu nasıl daha ileriye götüreceğimize bakmamız gerekir. Hedeflerimiz arasında, tüm havayolları ile görüşüp, workshoplar düzenlemek var. Buradaki acentelerimizi yurt dışında götürmeyi düşünüyoruz, orada iş bağlantıları kursunlar. Bu şekilde daha çok çalışma yapmak istiyoruz. İlk hedeflerimiz arasında Avrupa var. İskandinav ülkeleri bizim için çok önemli. Son zamanlarda çok başarılı bir operasyon var adamızda. Kış operasyonu. Şu an Kasım ayındayız ve otellerin % 90’ı doludur diyebilirim. Kumar turizmi veya başka birşey değildir bu, tamamen Avrupa’dan gelen yabancı turistlerdir. Bunlar 4 gün Bafra’da kalıyorlar, 3 gün de Girne bölgesinde. Her gün de turları vardır, farklı farklı yerleri geziyorlar. Köyleri de ziyaret ediyorlar. Turizm bu şekilde olursa halka bir faydası olur. Yeni açılacak oteller çok çalışmamızı gerektiriyor SORU: 2018 turizm açısından nasıl geçecek sizce? KİLİM: 2018 yılından ben korkuyorum. Çünkü, 2018 yılı ilk olacak, yakıt destek teşviğinin düşürülmesinden sonra. Bu beni korkutuyor açıkcası çünkü çok ağır bir rekabet vardır ve rekabette herkes bu turist payından birşeyler almak için çok çalışıyor.Yeni otellerin açılması bizi korkutuyor. Bunlardan dolayı bizim daha çok çalışmamız gerekiyor. Ancak, Avrupa’da biz maalesef 2016-17 yıllarında fuarlara katılmanın dışında hiçbir tanıtım çalışması yapmadık. Bir de ülkede bu yıl seçimler var. Seçim yasakları girdi. Gelecek olan yönetimin acil olarak Türkiye yönetimi ile görüşüp bir program yapıp tanıtım atağına geçmemiz gerekir ki mevcut olan pastamızı da kaybetmeyelim. Tabii ki, hep de olumsuz konuşmamak gerekir. Bafra’da açılacak olan otellerin zincir otel olmaları, Türkiye ile bağlantılı olmaları, Rimac ve Concorde geliyor. Mutlaka onlar da partnerlerini adaya getireceklerdir. Ancak kendimizi şansa bırakamayız. Turizm birlikleri olarak, bakanlık olarak, devlet olarak çalışmalarımızı yapmamız gerekiyor. Son yıllarda daha önce ülkemizde “kumar turizmi var” söylemi vardı ancak o, geriye doğru gitmektedir. Şu anda baktığınızda 5 yıldızlı otellerde bile aileler var. İsrail’den turistler bu yıl ülkemize gelmeyi artırdılar ve ülkemizi çok sevdiklerini söylüyorlar. Turizmde 2017 yılında bir değişim oldu. Daha önce yaz aylarında sadece Avrupa’dan geliyordu turist ancak şimdi Ortadoğu’dan da çocuklu aileler gelmeye başladı. BU turistler farklı aktiviteler aramaya başladı. Piyasadan alış veriş yapmaya başladılar. Ülkemiz turizmde gelişen bir ülke ve 2018 yılında yeni gelecek olan otellerle ne olacağını merakla beklemekteyiz. Seçimler bizi 4-5 ay geri atacaktır SORU: Erken seçimler sizin sektörünüzü ne kadar etkiler? KİLİM: Aslında bu seçimler turizm sektörü için hiç de iyi olmadı. Sebebi ise, bizim tüm faaliyetlerimizin Kasım-Aralık ve Nisan aylarında olmasıdır. Bu süre içinde sizin tüm fuar ve tanıtım çalışmalarınızı tamamlamanız gerekiyor. Çünkü hasat zamanı Ocak-Nisan arasıdır. Ondan sonra rezervasyon yapılmıyor. Herkes erken rezervasyonu tercih ediyor çünkü. Bu dönemlerde de pek fazla hareket alanımız olmayacağından seçimlerin bizi 4-5 ay geriye götüreceğine inanıyorum. Bir de seçimden sonra kurulacak hükümete derdimizi anlatmamız çok zaman alacaktır. Bu sistemin değişmesi gerekiyor bence. 2018 turizm açısından riskli SORU: Tüm bu anlattıklarınıza baktığımız zaman 2018 turizm açısından risklerle dolu diyebilir miyiz? KİLİM: 2018 turizm açısından riskli. Dünya Turizm Fuarı’ndan sonra turizm haberlerine baktığım zaman, rakiplerimiz Ortadoğu’ya, Türkiye’ye ve Güney Kıbrıs’a dönme eğiliminde bize gelen turistler. Herkes yerini tekrar alacak gibi görünür. Sizin de gelen turisti elinizde tutmak için bir birşeyler yapmanız gerekiyor.Bu, daha önce düşürülen turizm teşviklerinin yükseltilmesi olabilir, tanıtım atağı olabilir. Turizm ve çevreye daha çok ilgi talebi SORU: Son olarak kamuoyuna mesajınız ne olur? KİLİM: Buradan devlet yetkililerine seslenmek istş,iyorum.,Yeni seçilecek olan yönetim göreve geldiğinde, turizm ve çevreye daha çok önem vermesini talep ediyoruz. Turizm bizim için çok önemli. Çünkü,arkasından 50-60 sektörü getiriyor. Bizim ülkemizde her zaman itici güç turimzdir. Bu unutulmamalı