Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs’la ilgili atadığı geçici özel danışmanı Jane Holl Lute’un, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in, iki liderin Lute eşliğinde üçlü bir görüşme yapması önerisine karşılık, dörtlü bir görüşme gerçekleştirilmesi önerisinde bulunduğu ileri sürüldü.
Fileleftheros gazetesi “Dörtlü Görüşme İçin Çabaladı- Öneriyi Çavuşoğlu İletti- Devam Etmesi İçin Süreci Canlı Tuttu” başlıklı haberinde, Anastasiadis’in, Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan geldiği ileri sürülen öneriye yanıtının, olumsuz olduğunu yazdı.
Anastasiadis’in dün Rum siyasi partilerinin başkanlarını, pazar günü Lute’la yaptığı görüşme konusunda bilgilendirdiği belirtilirken, “edinilen bilgilere göre” Anastasiadis’in, liderlerin Lute’un huzurunda buluşması önerisini yinelediği ifade edildi.
Lute’un ise geçtiğimiz gün dörtlü bir görüşme yapılmasına dair öneriyi ortaya koyma fırsatı yakaladığını yazan gazete, bunun Kıbrıs’taki iki toplum lideri ile Türkiye ve Yunanistan’ın temsilcilerinin katılacağı bir görüşme olduğuna işaret etti.
Görüşmeye ilham veren kişinin, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu olduğu iddiasını yineleyen gazete, Çavuşoğlu’nun bu öneriyi kısa süre önce yaptıkları görüşmede Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Katrugalos’a da ilettiği, fakat Katrugalos’un da buna karşı olumsuz olduğunu belirtti.
Anastasiadis’in de öneriyi kabul etmediğini yineleyen gazete,  Anastasiadis’in Türkiye’nin “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin katılımını kabul etmeyeceğini, bu yüzden böyle bir şeyin tartışılmasının verimsiz olduğunu açıklığa kavuşturduğunu” iletti.
Çavuşoğlu’nun bu hareketle, bir süreden bu yana Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun Rum lider Anastasiadis ve Rum Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis’le yaptığı gayri resmi temaslardan memnun olmayan Kıbrıs Türk tarafını memnun etmeyi istediğini iddia eden gazete, Kıbrıs Türk tarafının, benzer temasların Yunanistan Dışişleri Bakanıyla yapılmasını istediğini de öne sürdü.
PRODROMU
Habere göre, Rum Hükümeti Sözcüsü Prodromos Prodromu ise konu hakkında dün yaptığı açıklamada “dörtlü görüşme yapılmasına dair önerinin geçmişte de ortaya çıktığını ve bunun tabi ki dengeli olmadığını” öne sürdü.
Prodromu “tarafların dengesinin, iki garantör güç ile Kıbrıs’taki iki toplum arasındaki bir görüşmeyle sağlanmadığını” da savundu.
Anastasiadis-Lute görüşmesinin büyük bir kısmının, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis tarafından Lute’a siyasi eşitlik konusunda izahatlar verilmesine ayrıldığını da yazan gazete, Anastasiadis’in “kendisinin, BM kararları tarafından kayda geçirildiği üzere siyasi eşitliğe karşı olmadığını yinelediğini” iddia etti.
Jane Holl Lute’un notları arasında 1991 yılındaki kararın bulunduğunu da belirten gazete, bu durumun ise Anastasiadis’in “bahse konu metinde kayda geçirilen şeyler ile Türk tarafının bugün istediği şey arasındaki farkları izah etmesine neden olduğunu” öne sürdü.
Habere göre Hükümet Sözcüsü Prodromos Prodromu ise açıklamasında, Anastasiadis’in dünkü görüşmenin başlangıcında, parti başkanlarını Lute ile gerçekleştirdiği görüşme ile referans şartlarının hazırlanması konusunda gösterilen çaba konusunda bilgilendirdiğini söyledi.
Prodromu “Anastasiadis’in olumlu bir tavırla kendisi tarafından her türlü çabanın gösterildiğine işaret ettiğini ve Sayın Lute’a, kendisinin de sunduğu gibi, BM Genel Sekreteri’nin parametreleri üzerinde bağlayıcı değil fakat nihai kararlara tabi olacak tezlere sahip olunmasının yapıcı olacağını ilettiğini” ifade etti.
Prodromu, “Kıbrıs Türk tarafından da benzer tezlere sahip olması, aynı zamanda doğrudan ve verimli görüşmeler yapılması için liderler ve Lute arasında ortak bir görüşme de yapılabilmesi halinde, sürecin ve Lute’un misyonunun kolaylaşacağını” da savundu.
Prodromu, “(Anastasiadis’in) süreci kolaylaştırmak ve Türk tarafından yalnızca parametrelerin bir tanesi için ifadeler duymaları ışığında –Kıbrıslı Türklerin katılımı ve siyasi eşitlik parametresi- sisteme yardımcı olunması için desantralizasyon konusundaki düşüncelerini, tezlerini yeniden açıkladığını” da iddia etti.
Prodromu, Anastasiadis’in Lute’a “tartışmanın yapılması ve referans şartlarının, BM Genel Sekreterinin Crans Montana’daki süreci yardımcı olmak istediği altı parametresini de içermesi, bunlara atıfta bulunması gerektiğini söylediğini” de iletti.
Rum kesiminin Lute’un Kıbrıs’a gerçekleştirdiği 4’üncü ziyaretin sonucu olarak edindiği izlenimin, Lute’un “süreci daha sonrası için canlı tuttuğu şeklinde” olduğu yorumunu da yapan gazete, “edinilen bilgilere” göre, başlangıçtaki değerlendirmenin (Lute’un) çıkmazı kayda geçirip sürecin tamamını bitirebileceği yönünde olduğunu iletti.
Fakat Lute’un iki liderlerle de gerçekleştirdiği temasların akabinde, nihai çıkmaz tehlikesinin aşılmış göründüğünü belirten gazete, bunun BM Genel Sekreteri’nin iyi niyet misyonu raporunda yer alacağının tahmin edildiğini de yazdı.
Kıbrıs Türk tarafının “parlamenter demokrasi” önerisini kabul etmediğinin kendisine sorulması üzerine ise Prodromu, buna yanıt vermekten kaçınarak “hem ortak görüşmenin, hem de Guterres çerçevesi üzerinde bağlayıcı olmayan tezler sunulması fikrinin reddedildiğini” de ileri sürdü.
Prodromu, “Bütün bunlara rağmen Anastasiadis’in olumlu bir tutum sergileyerek ısrar etmeyi sürdürdüğünü, çünkü işgalin işlevsel bir devlete yol açabilecek bir anlaşmayla sona ermesini görmeyi daha çok isteyenin Rum tarafı olduğu konusunda her zaman söyledikleri şeylerin geçerli olduğunu” iddialarına ekledi.
Alithia gazetesi ise “Biz Üçlü Görüşme Önerdik, Türkler Dörtlü” başlıklı haberinde, Rum kesiminin referans şartlarıyla ilgili çabanın canlı ve gelişme aşamasında olduğunu düşünmekte ısrarcı olduğunu, aynı zamanda Lute’un iyi niyet misyonu raporunun Güvenlik Konseyi’ne sunulmasının ardından Kıbrıs’a geri gelmesinin beklendiğini iletti.
Politis gazetesine göre, AKEL partisi ise açıklamasında, parlamenter demokrasi fikrinin, Rum hükümetinin öneriler ortaya koyduğu izlenimi verilmesi için, yalnızca izlenim yaratmak amacıyla masaya konulduğunu ifade etti.
Haber Haravgi gazetesinde ise “Dörtlü Görüşme Dengeli Değil- Lute’un Sunduğu Türk Tarafının Önerisi Reddedildi” başlığıyla yer buldu.

Editör: TE Bilisim