TC Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, geçenlerde lafı hiç dolandırmadan direkt KKTC ile dış ticarette TL para birimini kullanabileceklerini söyledi. Bakan Zeybekçi bu ‘müjde’msi haberi verirken aslında bazı konular da havada kalmadı değil. Örneğin; KKTC’nin TL kullanılması gibi konularda sadece Türkiye’de üretilen ve imal edilen, stoklarda bulunan mallardan Kıbrıs’a gönderilmesiyle gündeme gelecek olması; bununla birlikte KKTC’nin ithal edilen Türkiye üzerinden 3. Ülkelerden aldığı, Türkiye’den alınan mallarda böyle bir şey söz konusu olmayacağı gerçeği.. Bu konular gündeme gelmedi ancak, KKTC Ekonomi Bakanı Atun’un Türkiye’yle ortak ekonomik işbirliğinin 10 yıldır sürdüğüne vurgu yapması; artık ekonomik açılımın oluşması için zeminin uygunluğunu işaret ediyor gibiydi.
Bu son ekonomik gelişmeleri KKTC’nin tanınmış iş insanlarından İlker Züğürt’e sordum.
Züğürt, dış ticaretin TL ile olmasının başta iş insanı ve ticaret erbabına önemli etkileri olacağını söylüyor. Ancak anlaşma henüz rayına oturmuş değil. Şimdiden getiri ve götürüsünün ne olacağı konularında konuşmak erken. Anavatanımızın Azerbaycan’ın özerk bölgesi statüsündeki Nahçıvan ile bir anlaşma yapması; Nahçıvan ekonomisinin desteklenmesi bağlamında karar alması çok yerinde bir girişim olmuştur.” diyerek deyim yerindeyse tedbiri elden bırakmayan bir görüntü çizdi.
İlker Züğürt, Bakan Zeybekçi’nin açıklamış olduğu Nahçıvan ekonomik modelini önemsiyor. Zira, Ankaralı yetkililerin Nahçıvan’da bir takım tecrübeler elde ettikten sonra KKTC ile de bir anlaşma yapılmasının ve bunun zaman geçirilmeden hayata geçirilmesinin Kıbrıslı iş insanı tarafından yerinde bir girişim olacağına dikkat çekiyor..
Ancak önemli bir hususun da altını çiziyor:
“TL kullanılması gibi konular sadece Türkiye’de üretilen ve imal edilen, stoklarda bulunan mallardan Kıbrıs’a gönderilmesiyle gündeme gelecek. Onun dışında bizim ithal ettiğimiz Türkiye üzerinden 3. Ülkelerden aldığımız Türkiye’den aldığımız mallarda böyle bir şey söz konusu olmayacak.”
Hammadde derken hangi ürünleri kastediyorsunuz? Diye sorduğumda şöyle ifade ediyor İlker Züğürt:
“Mesela, plastik, deterjan sanayinde kullanılan hammaddeler bunlar hep yine Dolar veya Sterlin. Şu anda mesela mobilya, beyaz eşya sektörü bunlar hep Dolar veya Euro üzerinden hesaplanıp gönderiliyor KKTC’ye. Bunların TL olarak hesaplanması ekonomimize büyük bir destek sağlayacak. Gönül arzu eder ki; ulusararası şartlar da müsaade ederse Türkiye’yle tam bir Gümrük Birliği’ne gitmemiz. Çünkü iki kardeş devletiz.”
Bugün pek çok Kıbrıslı iş insanı ve girişimci İlker Züğürt gibi düşünmekte.
Öyle ki, KKTC ekonomisinin düzlüğe çıkıp ayakları üzerinde durabilmesi için Türkiye zaten her türlü desteği sağlamakta. Bunun için tam bir Gümrük Birliği’ne gitmenin artık zamanı gelmedi mi?
Bugün baktığımızda Türkiye’nin gücünü her alanda hissetmiyor muyuz?
Ada’ya su geldi. Bununla birlikte kabloyla elektrik getirilmesi; enterkonekte sisteme bağlanmak ve dolayısıyla ucuz elektrik projeleri halen günümüzün en çok tartışılan konuları arasında. Aslında tüm bunları üst üste koyduğumuzda iki devlet arasında KKTC – TC Gümrük Birliği Anlaşması’nın hayata geçirilmesi için bir neden yok aslında.
Bize öyle geliyor ki KKTC’nin dış ticarette TL para birimi cinsinden ticaret yapmasının önünün açılması bir anlamda Gümrük Birliği Anlaşması’nın giriş sahanlığı niteliği taşımakta.
Bu ekonomi partnerliği inşallah hayırlara vesile olur..
