Şu anda nerede okuduğumu tam olarak hatırlamıyorum yalnız Rahmetli Kurucu Cumhurbaşkanımız Denktaşile Kliridisarasında geçen bir konuşmada yine mal mülk konularının konuşulduğu bir anda Kliridisin Denktaşa dönerek ‘’Be Denktaş hala daha güneyde kalan Türk malları üzerinden konuşursunda sizinkilerin çoğu buradaki mallarını sattı be arkadaş onlar artık pazarlık edilemez sende biliyorsun ’’ dediği söylenir.

Bugünde hala bahis edilen bu mallar diğer mülk tipleri tahsis ve mücahit puanı dediklerimizle birlikte görüşme masasında.

Tahsis ve mücahit puanları ile sahip olunanların kuzeydeki mal alım satımlarındada görüldüğü üzere Türk ve eşdeğer mallara göre daha ucuz fiyata alıcı bulmaları bunların diğerlerine nazaran daha az güven duyulan mallar olduğunu hemen ilk bakışta göstersede(ki neden daha az güven duyulduğunu birçoğumuz sorgulamıyor) eşdeğer mallar ile ilgili yukarıda 2 lider arasında geçen konuşma , etraftan duyduklarımız ve buna 2014 de Güney'de kalan Kıbrıs Türk malı alım-satımlarıyla ilgili verileri açıklayan Rum İçişleri Bakanı Sokratis Hasikos'un Güney'de kalan Türk mallarının en az 3 bin 580 dönümü Kıbrıs Türk Malının Rumlara Satıldığı ve isimlerininde gizli tutulduğu açıklalamalarıda eklenince insanı ister istemez karamsarlığa düşürmüyor değil.
Atadan Türk malı olandan sonra en güvenilir olanı olan eşdeger mallarında durumu yukarıda bahsettiklerimizinde söz konusu olması halinde yandım gülüm keten helva demeden kendimi alamıyorum.

Neden mi.

Bugün Kıbrıs müzakerelerinde mal mülk konusunun nasıl çözüleceği ile ilgili müzakere edilen çözüm yöntemleri ve ortaya konulan kıstasların konuları bunun iade takas ve tazminat yöntemlerinden biri ile hallolacağıüzerinde yoğunlaşmış durumda. Uluslarası hukukta düşünüldüğünde bunun doğru bir yaklaşım olduğu görüldüğünde ve yukarıda yazmış olduklarımda göz önüne alındığında bırakın tahsis ve mücahit puanı ile alınıp satılanları eşdeğer malların durumununda iç açıcı olmadığı görebiliyorum.

İsterseniz bende neden bu güvensizliği oluşturduğunu daha anlaşılır hale getirmek açısından bir iki örnekle açıklamaya çalışayım.

Tahsis ve mücahit puanı olanlardan burada çokça bahsetmek istemiyorum onların değeri zaten piyasda belli birde babamın 5 yıllık mücahitlik hizmetine karşılık kendisine verilmiş puanlarını satarak karşılığında ancak bir televizyon aldığımıda düşündüğümde herhangi bir planda ayni parallelikte anlaşmaya yansıyacağına inanıyorum.Bundan dolayı Türk tapusundan sonra en güvenilir tapu olarak piyasada yer alan eşdeğer mallara bakmak istiyorum.

Türk tapusundan sonra en güvenilir olan eşdeğer mallarla ilgili yukarıda anlatmış olduğum durumun yani eşdeğerlin güneydeki karşılığI yoksa yani bir şekilde satılmışsa o zaman bu mallarında gerek bankalar gerekseşu an elinde tutanlar için durumun ne olabileceğine değinmek istiyorum.

Müzakere edilen konularıda düşündüğümde İlk aklıma gelenin herhangi bir anlaşmada 74 öncesi sahibinin istemesi halinde ilk sahibine iade olacağı olsada malın şu anki kullanıcısının bu malı 2. Defa ödemeside akla yakın geliyor.Lakin kuzeydeki rayiç fiyatlara göre değil tabii.

Güneyde mal bırakan ve kuzeyde buna karşılık mal alan güneydeki malını satmış ise kuzeydeki malını bir anlaşma ile kaybetsede bu müstehahakkıdiyeceğimde kuzeyde tutuğu mala karşılık güneyde almış olduğu malı satan ve kuzeydeki malıda birbaşkasına satanı ne yapacağız yada bu malı alanı nasıl teselli edeceğiz diye düşünmeden de edemiyorum.

Düşünün ki bir satıcıdan eşdeğer bir daire, villa yada arazi almışsınız ve bir süre sonra varılabilecek bir anlaşma sonrası mal mülk komisyonu size gelip almışolduğunu eşdeğer malın güneydeki karşılığı olmadığını söylüyor.

Araştırmalar sonucunda mal mülk komisyonu kuzeyde almışodluğunuz gayrımenkulün karşılığı olan güneydeki malın çok öncede satıldığını.

Yani eşdeğerin gerçekten eşdeğer olmadığını anlatıyor.

Ne yapacaksınız.

Mal mülk konusunda yapılan görüşmelere baktığımda bunun 2şıkı olduğunu düşünüyorum.

Birincisi ;Eşdeğer malı tutanların ,karşılığı güneyde olmadığından 1974 öncesi sahibinin istemesi halinde ya mülk üzerindeki yapılan inkişafın da maliyetini ödeyerek mala tekrar sahip olması yada bu mülk üzerinde eşdeğeri olmayan malı tutan şimdiki kullanıcıların tuttukları malın değerini ilk sahibine ödemesi olacaktır.Yani almışoldukları daire villa yada herneyse 2. Defa bu kez AB rayiç değerlerine göre ödemesi gerekecektir.

Yada sizin güneyde malınız olması halinde ve malın ilk sahibinde onay vermesi halide takası gündeme gelebilecektir.
Konuyu daha da somut bir hale getirmek şöyle bir örnek vereyim.

Kuzeyde 10 dönümlük bir arazi üzerine yapılmış(anlaşmadan sonra arazi değeri 2 milyon euro ) bulunan 15 villadan oluşan bir site düşünün.Bu malın eşdeğer görünmesine rağmen güneyde karşılığı olmadığını düşünelim.Bu siteden satın almış olduğunuz villanında değerinin 150 bin str olduğunu. Eğer sizin villanızın oturduğu parsel(2 milyonu 15 e bölersek 133 bin euro olur.) değerinde güneyde eşdeğeriniz varsa ve ilk sahibide bunu kabul ederse takas edebileceksiniz. Lakin sizinde eşdeğeriniz yoksa arazi bedelini (villanızın oturduğu kısmın bedelini)yani 133 bin euroyu ödemek zorunda kalacaksınız.Yani 150 bin str ‘e arazisi ile birlikte satın almış olduğunuz villanın arazisini tekrar ödemek durumunda kalacaksınız.
Örnekleri çoğaltabiliriz.

Başkaları başka türlü düşünebilir saygım sonsuz lakin bu bugüne kadar gerek Kıbrıs konusundaki görüşmelerden gerekse mesleğim nedeni ile tecrübe ettiklerimden yola çıkarak bende oluşturduğu kanaat.

Haklılığımın kanıtı bugün için yok çünkü henüz Kıbrısta yeni bir anlaşmaya varılmamış ama yarınıyorumlayarak bugün ona göre tedbir almanın Kıbrıs Türk insanın faydasına olacağı kanaatideyim ve bu konuda ne kadar çok kişiye ulaşıp böyle bir ihtimal konusunda uyarabilirsem benim için vatandaşıma ve ülkeme hizmet anlamıtaşıdığınıda belirtmek isterim.

Anlatmak istediğim şu ki Türk koçanından sonra en güvenilir koçan türü olan eşdeğer koçanla ilgili satın aldığınız yada satın almayı düşündüğünüz , ipotek alacağınız yada almayı düşündüğünüz daire, villa yada arazinin gerçekten eşdeğer mi yani daha net bir anlatımla güneyde karşılığı hala yerinde duruyormu yoksa çoktan satıldımı.

Bankalarada ,sade alıcı vatandaşlarımızada .

Araştırın derim.

Madem ki Kıbrıs sorununu bitiremedik ,madem ki hala 40 yıl üzerinden geçmiş olmasına rağmen hala mal mülk konusu konuşuluyor ve madem hala bu piyasada tahsis ,mücahit, Türk ve eşdeğer mülkler var ve fiyatlandırılırken tipine göre fiyatlandırılıyor ve madem ki birileri çıkıp akılları kurcalayan bahis konusu koçanların garantisini teyid eden ihtiyatın ayrılmış oluğunu gösteremiyor.
Dikkatli olun derim.

Eşdeğer mal satın alırken güneyde gerçekten karşılığıolup olmadığını satın alacağınız satıcıdan öğrenin .Eşdeğer malınız gerçekten eşdeğer mi emin olup paranızı verin.

Aksi takdirde birgün satın almış olduğunuz malı bir kez daha ödemek zorunda kalabilir yada direkt iade edebilirsiniz.