15 Kasım 1983 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilan edildiği tarih. Geçen Perşembe günü Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilanı törenlerle kutlandı. Cumhuriyetin ilanından bugüne 29 yıl geçti.
Kıbrıs Türkü, Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlamak için uğraşan Rumlara karşı yıllarca verdiği mücadele sonunda kendi devletini kurmuştur.
Kıbrıs’ta Rumlar 1958’de Rum tedhiş örgütü EOKA’nın öncülüğünde Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlama emelleri için faaliyetlerine başlamışlardı. Önceleri adadaki İngilizlere saldıran Rumlar, zaman zaman Türklere karşı da saldırılarda bulundular. Ya pusu kurarak yada yollardan, ovalardan Türkleri kaçırarak öldürdüler.
Bu saldırılardan köyüm Üçşehitler (Goşşi) de nasibini aldı. Köye su gönderen motoru çalıştırmaya giden köyden üç kişi pusuya düşürülerek vuruldular. Özkan Hasan(17), Yılmaz Hasan(30) ve Mehmet Betmez(45), 18 Temmuz 1958 tarihinde şehit edildiler. Benzeri öldürmeler adanın bir çok yerinde başka Türkler için de uygulandı.
1960 yılında Kıbrıs’taki Türkler ve Rumlar ortak Kıbrıs Cumhuriyeti’ni kurdular. Rumlar Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlama emellerinden vazgeçmedikleri için de aradan üç yıl gibi kısa bir zaman geçmesine rağmen bu kez Türkleri topluca katletme amacı ile silahlı saldırıya geçtiler.
Rumlar, Akridas adlı planlarına göre adadaki tüm Türkleri katledeceklerdi. Rumların emellerini idrak eden Kıbrıs Türkleri de buna karşı Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) altında örgütlendiler. Rumlar silahlı saldırıya geçince de Türkler kendilerini savunmaya başladılar.
Türklerin Rum çoğunluğuna karşı direnişi 1974 yılına kadar sürdü. 15 Temmuz 1974’de Yunanistan’da iktidarda olan albaylar cuntasının talimatı ile Kıbrıs’ın Rum kesiminde o günkü Rum lider Makarios’a karşı silahlı darbe yapıldı.
Kıbrıs’ın garantör ülkelerinden biri olan Türkiye bu durum karşısında yasal hakkını kullanarak 20 Temmuz 1974’de Kıbrıs’a silahlı müdahalede bulundu.
İki taraf arasında varılan nüfus mübadelesi mutabakatı sonucu güney Kıbrıs’ta kalan Türkler kuzey’e, kuzeyde olan Rumlar da güney’e geçtiler. Bu suretle Türkler adanın kuzeyinde toplandılar.
Türkler, Rumlarla bir yeni cumhuriyet kurma beklentisi içinde önce Kıbrıs Türk Federe Devletini kurdular. Geçen sürede Rumların tutumunda değişiklik olmaması nedeniyle, 15 Kasım 1983’de ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edildi.
Söz konusu günde cumhuriyet ilan edilirken Türk Ajansı-Kıbrıs (TAK)’ın görevli muhabiri olarak mecliste idim. Toplantı salonunda cumhuriyetin ilanını ve meclis dışında da halkın coşkusunu izledim. Cumhuriyetin ilanı meclis toplantı salonunda milletvekillerince ayakta selamlanırken meclis dışında da adanın dört bir yanından gelen halk da sevinç gösterileri yapıyordu.
Bu durumu beğenmeyen dış dünya Kıbrıs Türklerine karşı her türlü ambargoyu uyguladı ve hala daha uyguluyor.
İlk yıllarda yapılanma ve kurumsallaşma çalışmaları söz konusu oldu. Türkiye Cumhuriyeti her daim Kıbrıs Türkünün yanında oldu ve hala da olmaya devam etmektedir.
Geçen 29 yılda güzel şeyler oldu. Alt yapılar, yollar, tesisler yapıldı.
Ancak son yıllarda dünyanın içine girdiği ekonomik kriz bizleri de etkiledi. Geçmiş yıllarda daha zor günleri kıt imkanlara rağmen göğüslemesini bilen Kıbrıs Türkü eminim bugünkü sıkıntılardan da kurtulacaktır.
Ancak bunu birinin yaptığını diğeri beğenmeyerek ve bozarak değil. Ortak akılla, birlik ve beraberlik içinde hareket ederek yapabiliriz. Başkalarından fazla medet ummadan dayanışma içinde ve de her zaman çalışarak bunun olması mümkün.
Herkes imkanı ölçüsünde çalışmalı üretmelidir ki istenen olumlu noktaya gelinebilsin. Çare, çalışmak ve üretmektir.