Bir rallinin ardından...

Bilindiği gibi geride bıraktığımız haftalarda Kıbrıs’ta ralli heyecanı yaşandı. Lefkoşa’nın kuzeyi

ile güneyini içine alan bir parkurda izleyiciler yollara düşerek, ralliye yoğun bir ilgi gösterdiler.

Bireyler tarafından gösterilen bu yoğun ilgiye medya da duyarsız kalmadı. Zira konunun hem

uluslararası bir boyutu, hem de coğrafik yakınlık içeren bir haber değeri bulunuyordu.

Spora destek

Mevzumuzun medya boyutunu değerlendirmeye geçmeden önce, birkaç tespitimi paylaşmak

istiyorum. Kıbrıs Türk sporuna yıllardır uygulanan ambargolar neticesinde gerek spor

kulüplerimiz gerek ise sporcularımız uluslararası organizasyonlara katılamıyor. Bu organizasyon

bizlere bir kez daha hatırlattı ki; ülkede yapılacak olan ciddi, saygın ve kaliteli organizasyonlara

vatandaşlarımız her zaman ilgi göstermekte ve desteklemektedir. Parmağımızın arkasına

saklanarak, bu tür organizasyonları görmezden gelmek ülke sporuna yapılabilecek kötülüktür.

Bu tür organizasyonlara ev sahipliği yapmak ve gerekli alt yapıyı sağlamak devletin elindedir.

Bir turizm ülkesi olduğumuzla ilgili görüşleri katıldığımız her toplantıda dinliyoruz. O zaman bu

turizm ülkesine daha fazla spor organizasyonu getirebilmek adına çalışmalıyız.

Lefkoşa Özel Etabı

Gelelim işin medya boyutuna. Avrupa Ralli Şampiyonası’nın 9’uncu ve Ortadoğu Ralli

Şampiyonası’nın 5’inci ayağı olan Kıbrıs Rallisi’nin “Lefkoşa Şehir İçi Özel Etabı” medya

tarafından yakından takip edildi. Vatandaşlar medya sayesinde, yapılan hazırlıkları ve alınan

önlemleri öğrendi. Böylece rallinin organize edildiği söz konusu günlerde hangi yolların kapalı,

hangi güzergâhların açık olduğu bilgisi vatandaşlarla paylaşıldı. Bu konuda emeği geçenleri

tebrik eder, kazasız bir organizasyon düzenledikleri için de ayrıca teşekkür ederim. Medya bu

noktaya kadar önemli bir sınav verdi ve vatandaşları bilgilendirdi. Ancak işin bir başka boyutu

daha bulunuyor.

Canlı yayın eksikliği

Olayın bir diğer yüzü ise; rallinin başladığı saatlerde Kıbrıs Türk televizyonlarının

organizasyona olan ilgisizliği idi. Aklımda kaldığı kadarıyla Genç TV canlı telefon bağlantıları

ile organizasyon hakkında hedef kitlesine bilgi aktarırken, geriye kalan televizyonlarda

son dakika alt yazısı dahi geçmiyordu. Tüm bunları teknik ve ekonomik olanaksızlıklara

bağlayabiliriz, böylece olayın içinden sıyrılırız. Yıllardır ambargolardan şikâyet ederken, yanı

başımızda güç ve sınırlı imkânlarla organize edilen bir ralli hakkında bir satır bilgi vermemek,

sanırım organizasyona haksızlık olur.

Yayıncılığımızı sorgulamalıyız

1

Televizyonların bölgeden “canlı yayın” yapması bir başka ifadeyle naklen olarak yarışmayı

yayınlaması yasak olabilir. Rallinin televizyon yayın hakları herhangi bir uluslararası kanala

satılmış olabilir. Bu doğaldır. Ancak televizyoncularımızın bölgeye giderek, vatandaşların

ve yetkililerin görüş ve duygularını bizlere aktarması gerekiyordu. En azından orada

bulunamayanların böylesi uluslararası bir organizasyonun atmosferini hissetmeleri adına

röportajlar yapılabilirdi. En iyi alt yapıya ve donanıma sahip devlet televizyonunda bile böylesi

bir yayın düşünülmüyorsa, bizim yayıncılık anlayışımızı bir kez daha gözden geçirmemiz

gerekiyor. Protokol haberciliği mantığında hareket edersek, geleceğimiz nokta da bu olacaktır.

Gazeteler daha şanslı

Televizyonların bu sınavdan başarısız olduğunu ifade etmeliyim. En azından organizasyon

devam ederken yayınların yetersiz kaldığı söylenebilir. Ancak gazeteler televizyonlara göre

daha avantajlı bir durumdadırlar. Gazeteler canlı yayın yapmak zorunda olmadığı için ertesi

gün sayfalarını bol bol fotoğraflarla doldurdular ve ralliye geniş yer verdiler. Köşe yazılarında

değerlendirmeler yapıldı ve ralli sayfalarca habere konu oldu.

Online medyanın avantajı

Bu organizasyon bizlere bir kez daha hatırlattı ki, online medya kurumsal bir yapıya sahip

olmamasına rağmen bireylerin bilgiye en hızlı, en kolay ve en ucuz ulaştıkları bir ortam

haline gelmiştir. Yukarıda da bahsettiğim gibi ralli heyecanını ve görüntülerini izleyicilere

ulaştıramayan televizyonların yerini online medya doldurdu. Bir başka ifadeyle, ralli görüntüleri

Facebook, Twitter ve Youtube gibi sosyal iletişim ağlarında paylaşıldı ve yüzlerce kişi bu

videoları izleme olanağı buldu.

Vatandaş gazeteciliği

Konuya akademik bir bakış getirecek olursak, “vatandaş gazeteciliği” diye bir kavramdan

bahsetmemiz gerekiyor. Ralliye katılan izleyiciler cep telefonları, tabletleri veya kameraları

ile televizyonları kıskandıran görüntüler çektiler. Hatta bazı arkadaşlar bu görüntüleri

montajlayıp, sosyal ağlarında paylaştılar. Vatandaş gazeteciliği tam da böyle bir şey. Medyanın

ulaşamadığı noktalara bireyler ulaşıyor ve elde ettikleri bilgiler ile görüntüleri internet vasıtasıyla

paylaşıyorlar. Bu paylaşımların güvenirliği ve gerçekliği sorgulanabilir. O ayrı bir konu. Ancak,

bu gücü küçümseyemeyiz. İnternette ve özellikle sosyal ağlarda organize bir yapı yok, mesaj

birçok yerden gelebilir, sınırlamalar var ama, geldiğimiz noktada online medya ile geleneksel

medyayı bir birinden ayıran en temel özellikler de bunlar oluyor. Bireyler artık bu tarz bir bilgi

akışını istiyor: Süratli, ucuz, mobil ve kolay.

Abartmayalım

7 Eylül 2014 tarihli “Birbirinin gözünü oymak…” başlıklı yazısında gazeteci Başaran Düzgün

online medya ile geleneksel medyayı karşılaştırarak abartılı kullanımları eleştirmişti. Düzgün,

köşe yazısının sonunda ayrıca; “…bu sanal âlemi bu kadar abartmamak gerekir” diyerek topluma

önemli bir mesaj verdi. Tespitlere katılıyorum. İnternet kullanımı abartıldığında bağımlılık

ve psikolojik sıkıntılar yaşattığını biliyoruz. Ancak benzer bir şeyi geleneksel medya için de

söyleyebiliriz. Sabahtan akşama televizyon izlenmesi de benzer bir durum değil mi?

Önemi artıyor

Sonuç olarak içinde bulunduğumuz çağda online medyanın önemi gün ve gün artıyor.

Yukarıdaki ralli örneğinde de görüldüğü gibi geleneksel medya gerek yasal sınırlandırmalardan,

ekonomik sıkıntılardan, yayıncılık anlayışından dolayı bazı olayları hedef kitlelerine aktarmakta

zorlanıyor. Ancak online medya ve vatandaşlar bu konuda ciddi bir avantaja sahipler ve bu

avantajı da sonuna kadar kullanmaktan geri durmuyorlar.

VATANDAŞ GAZETECİLİĞİ: Ralliye katılan izleyiciler cep telefonları, tabletleri veya

kameraları ile televizyonları kıskandıran görüntüler çektiler. Hatta bazı arkadaşlar bu görüntüleri

montajlayıp, sosyal ağlarında paylaştılar.